Internationale organisaties worden opgericht door staten
Hoe doet je dat?
Door een oprichtingsverdrag: ze schrijven het erin neer, want een gedrag is bindend
Je hebt hiervoor ook instellingen of organen nodig: een aantal organen moeten zelfstandig
kunnen optreden als internationale organisatie
Een organisatie heeft internationale rechtspersoonlijkheid: wanneer de organisatie iets
misdoet, dan kan men die daarvoor aansprakelijk stellen
MAAR de organisatie beschikt zo ook over bepaalde privileges en immuniteiten (de personen
ook)
België is een van de founding fathers van de Europese Unie
Wat is het supranationaal karakter van de Europese Unie?
Lidstaten staan soevereiniteit af aan de organisatie. In een intergouvernementele
organisatie is dit niet het geval.
Soevereiniteit = hoogste macht en onafhankelijkheid
Een lid van die organisatie kan tegen zijn wil gebonden zijn
Kenmerken en voorbeelden van supranationaliteit
Men beslist bij een vorm van meerderheid
Het gaat om alle afspraken en regels die internationale organisaties kunnen maken
en waaraan de landen die lid zijn, zich moeten houden.
Wanneer een instelling of een orgaan binnen de EU een beslissing kan nemen dat
ook bindend is
o Sommige instellingen bestaan niet uit vertegenwoordigers van lidstaten maar
handelen zelfstandig
In bepaalde gevallen kan de Europese Commissie ook beslissingen
nemen die bindend zijn voor bepaalde leden
Je bent niet bij de besluitneming betrokken, maar je moet ze wel
naleven
Wat is het intergouvernementele karakter van de Europese Unie?
EU is overwegend supranationaal, maar er zijn bepaalde beleidsdomeinen waar het
intergouvernementele karakter meer aanwezig is
= lidstaten behouden hun volledige soevereiniteit
, Als ze allemaal akkoord gaan, dan kunnen de beslissingen wel bindend zijn
Het is enkel bindend voor de leden die voor hebben gestemd
Men is nooit tegen zijn wil gebonden aan beslissingen!!
Het gaat om besluiten die uitsluitend door nationale regeringen samen worden genomen en
dus niet door een instelling die boven de lidstaten staat, zoals de Europese Unie
Men heeft economische integratie gebruikt als een instrument om in de toekomst een
gewapend conflict onder deze staten te vermijden !!!
Grondgedachte van de Europese Unie
Historische context van de Europese integratie:
Na WO II: de eerste vormen van samenwerking:
Organisatie voor Europese Economische Samenwerking (OEES, 1948):
, o Opgericht in kader van Marshall-plan, om economische heropbouw van
Europa te coördineren. In 1960 omgevormd tot Organisatie voor
Economische Samenwerking en Ontwikkeling
Heropbouw van de economie in het kader van deze Europese
organisatie
Coördineerde het Amerikaanse hulpprogramma aan Europa (het
Marshall-plan)
o Voorloper van de OESO
o Intergouvernementeel initiatief: men is nooit tegen zijn wil gebonden
o Na WOII: de coalitie valt uiteen van de geallieerden en dit was de koude
oorlog
Zal gevolgen hebben voor de Europese samenwerkingsdiensten
Raad van Europa (1949):
o Opgericht om nauwere samenwerking tot stand te brengen, op basis van
een aantal fundamentele beginselen (respect voor rechten van de mens,
rechtsstaat en democratie)
o !!!! Raad van Europa heeft niets te maken met de Europese Unie
Geen instelling van de Europese Unie !!!!
o Afzonderlijke internationale Europese organisatie
o Opgericht in 1949 op initiatief van het Verenigd Koninkrijk (Winston Churchill)
o Behoud van soevereiniteit was belangrijk voor het Verenigd Koninkrijk
o Heel veel aandacht oor fundamentele beginselen voor het Verenigd Koninkrijk
Respect voor de rechten van de mens, de rechtstaan en democratie
o Landen die hierin zijn meegegaan: West-Europese landen
o Bestaat vandaag nog altijd
o Gevestigd in Straatsburg
o Samenwerking op alle domeinen
o Voornamelijk gekend door het Europees hof van de rechten van de mens
o Bijna alle Europese Staten zijn lid van de Europese Staat (46)
Rusland is recentelijk uitgestoten
Wit-Rusland niet lid
Kosovo niet lid
Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO, 1949):
o Militair bondgenootschap: opgericht als collectieve verdedigingsorganisatie
(bescherming van de leden tegen een militaire dreiging uit het Oosten)
o Leden van organisaties blijven volledig soeverein
o Geen pure Europese organisatie
o Samenwerking op militair vlak
o Heel belangrijk want: een gewapende aanval op 1 lid van de NAVO is een
gewapende aanval op alle lidstaten van de NAVO
Men heeft dan het recht op zelfverdediging
o Allemaal intergouvernementele initiatieven
Jaren 50: De eerste stappen in het integratieproces:
, Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS, 1951):
o Kolen- en staalindustrie van leden werd aan nationale bevoegdheid
onttrokken en onder het gezag gesteld van een onafhankelijke Hoge
Autoriteit
o Idee werd gelanceerd door Robert Shuman
o Hoe kunnen we een oorlog in de toekomst uitsluiten?
Door bepaalde beleidsdomeinen te onttrekken aan de
beslissingsmacht van staten
Initiatief om deze organisatie op te bouwen
o De beslissingen over de kolen en staal worden op een supranationaal niveau
genomen
Europese Defensie Gemeenschap (EDG,1952):
o Integratie van strijdkrachten
o Strijdkrachten komen onder supranationaal bevel
o Frankrijk weigert te ratificeren
West-Europese Unie (WEU,1954):
o Alternatief voor EDG: gebaseerd op beginsel van collectieve verdediging
Beginsel van collectieve verdediging: een aanval tegen één of meer
van de leden wordt beschouwd als een aanval tegen allen
Europese Economische Gemeenschap en Europese Gemeenschap
Atoomenergie (EEG en EURATOM, Verdragen van Rome, 1957):
o Economische integratie bevorderen door:
De oprichting van een gemeenschappelijke markt en een
gemeenschappelijk mededingingsbeleid, landbouw-, handels- en
transportbeleid
Gebaseerd op de principes van de EGKS mits enkele aanpassingen
o EEG was de basis voor wat later de Europese Unie zou worden
Jaren 60: de Europese integratie in crisis:
Fusieverdrag (1965)
o Met het Fusieverdrag van 1965 werden de bestuurlijke organen van de EGKS,
de EEG en EURATOM samengevoegd en ontstonden de Europese
Gemeenschappen
Lege-stoel-politiek van Frankrijk (1965)
o Gedurende een periode van zeven maanden weigerde Frankrijk aanwezig te
zijn bij bijeenkomsten van de Raad, dit omdat ze het niet eens waren met de
supranationale invulling van het landbouwbeleid en de kwalificatie van
meerderheid.
Jaren 70: begin van de Europese Samenwerking
Jaren 80: nieuwe impulsen voor de Europese integratie (belangrijk voor de Europese
integratie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottev2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.