Uitgebreide samenvatting boek 'Jaarrekeninglezen voor juristen' (6e Druk) voor het vak Belastingrecht in economisch perspectief I aan de UvA. Alle hoofdstukken samengevat.
Samenvatting Belastingrecht in economisch perspectief I
Hoofdstuk 1 De jaarrekening: balans & winst-en-verliesrekening
§ 1.1 Inleiding
De belangrijkste groepen die geïnteresseerd zijn in de financiële gang van zaken van een
onderneming zijn:
- het management -> interne stukken
- de fiscus -> fiscale cijfers
- de externe belanghebbende -> jaarrekening
§ 1.2 De balans en de winst-en-verliesrekening
Een jaarrekening bestaat uit een balans, een winst-en-verliesrekening en een toelichting. De
jaarrekening geeft inzicht in de financiële positie en het resultaat van de onderneming.
§ 1.2.1 De balans
De balans bevat een overzicht van het op een bepaald tijdstip in de onderneming vastgelegde
vermogen = momentopname.
- Debet = het geld dat is geïnvesteerd in verschillende bezittingen van de onderneming.
Vaste activa = Gaan in de regel langer dan één productieproces mee.
Vlottende activa = Gaan in de regel één productieproces mee.
- Credit = de bronnen van het vermogen.
Vreemd vermogen = het vermogen dat door derden is verschaft.
Eigen vermogen = het vermogen dat door de eigenaren wordt ingebracht.
§ 1.2.2 Het boekhoudkundig evenwicht
De balans is per definitie in evenwicht, omdat elke bezitting moet zijn gefinancierd.
Het eigen vermogen vormt het sluitstuk.
De bedrijfsmatige veranderingen (opbrengsten en kosten) van het eigen vermogen worden
administratief getoond in een winst-en-verliesrekening.
§ 1.2.3 De winst-en-verliesrekening
De winst-en-verliesrekening geeft de bedrijfsmatige veranderingen weer on de omvang van het eigen
vermogen over een bepaalde periode.
- Opbrengsten (baten) = De vergoedingen die de ondernemer in rekening brengt voor
geleverde goederen of verleende diensten.
- Kosten (lasten) = De doelmatige offers om de productie of de diensten te kunnen leveren en
de onderneming draaiende te houden.
De sluitpost bestaat uit het resultaat.
§ 1.2.4 Privé-mutaties
- Storting = De ondernemer stort vanuit privé geld of geldswaarden in de onderneming.
- Onttrekking = De ondernemer met een eenmanszaak moet regelmatig gelden uit de
onderneming onttrekken om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien.
Privé-mutaties zijn niet bedrijfsmatig en mogen daarom niet in de winst-en-verliesrekening worden
verantwoord.
§ 1.2.5 Opbrengsten en kosten versus ontvangsten en uitgaven
- Accrualbeginsel = Opbrengsten en kosten worden verantwoord in de periode waarop ze
betrekking hebben, ongeacht of zij tot ontvangsten of uitgaven in diezelfde periode hebben
geleid.
- Realisatiebeginsel = Opbrengsten worden toegerekend aan de periode waarin een goed of
een dienst wordt geleverd (prestatie).
De realisatie staat dus los van de ontvangsten die eerder of later kunnen plaatsvinden.
- Matchingsbeginsel = De uitgaven die samenhangen met de omzet worden als kosten
verantwoord in dezelfde periode als waarin deze omzet is gerealiseerd (product matching).
Als de uitgaven eerder zijn gedaan dan op het moment waarop de omzet wordt
gerealiseerd dan worden die uitgaven geactiveerd op de balans.
Voor niet direct met de omzet samenhangende bedrijfskosten geldt dat deze moeten
worden toegerekend aan de periode waarin men er baat bij heeft (period matching).
, - Voorzichtigheidsbeginsel = Winsten worden pas genomen als in beginsel zeker is dat ze zijn
behaald.
Als blijkt dat een debiteur in zodanige liquiditeitsproblemen verkeert dat hij waarschijnlijk
niet in staat is zijn verplichtingen na te komen, dan moet daarmee rekening worden
gehouden door het vermoedelijk oninbare bedrag ten laste van het resultaat te brengen
(dubieuze debiteuren) en dus administratief af te waarderen.
§ 1.3 Verwerking van financiële feiten
a. Ontvangsten geen opbrengsten
1. Om de benodigde investeringen te kunnen financieren wordt € 25.000 eigen vermogen
gestort.
2. Ook is op verzoek van de ondernemer door de huisbankier een lening verstrekt van € 50.000.
Allebei geen opbrengsten maar ontvangsten, omdat de onderneming nog geen activiteiten verricht. De
ondernemer is armer nog rijker geworden door het geld te lenen.
b. Uitgaven geen kosten
- De ondernemer koopt voor € 15.000 inventaris tegen contante betaling (pin-betaling).
Geldt wordt uitgegeven terwijl de ondernemer daar niet armer van wordt. Het ene activum wordt
gedeeltelijk omgezet in een ander activum.
b.2. Geen uitgaven geen kosten
- De fietshandelaar koopt 10 racefietsen van € 2.500 per stuk op rekening.
De ondernemer wordt niet armer. Hij krijgt een schuld aan de leverancier maar daar staat de
verkrijging van de voorraad fietsen tegenover.
c. Opbrengsten tegelijkertijd ontvangsten
- De fietsenhandelaar verkoopt en levert 5 fietsen met een verkrijgingsprijs van € 2.500 per stuk
en voor een verkoopprijs van € 4.000 per stuk. De koper betaalt onmiddellijk per bank.
d. Kosten tegelijkertijd uitgaven
- Voorbeelden zijn de betaling van bedrijfskosten zoals salarissen, huur en overige
huisvestingskosten die betrekking hebben op de periode waarin de uitgave plaatsvindt.
e. Opbrengsten geen ontvangsten
- De fietsenhandelaar verkoopt en levert 3 fietsen met een verkrijgingsprijs van € 2.500 per
stuk/verkoopprijs van € 4.500 per stuk. De koper ontvangt de rekening en zal later betalen.
De winst is al genomen, terwijl er nog niets is ontvangen. Het realisatiebeginsel gaat ervan uit dat de
opbrengst genoten is omdat de fietsenhandelaar een vordering heeft gekregen op de afnemer.
f. Kosten geen uitgaven
1. De fietsenhandelaar schrijft elke maand € 250 af op de inventaris omdat de inventaris
geleidelijk door gebruik in waarde zal verminderen.
De uitgave die is gedaan ten tijde van de investering wordt over langere tijd als kosten
gespreid.
2. De fietsenhandelaar besluit om rekening te houden met mogelijke garantieverplichtingen die
uit de levering van de racefietsen voort kunnen vloeien. Hij besluit een voorziening te vormen
van € 1.000.
Deze voorziening wordt getroffen om voor onzekere maar waarschijnlijke toekomstige
verplichtingen nu de kosten te nemen omdat deze kosten samenhangen met gedurende
deze periode gerealiseerde opbrengsten volgens het matchingprincipe.
§ 1.4 Vermogensvergelijking
De privé-mutaties en de mutaties die leiden tot resultaat vormen de brug tussen beginvermogen en
eindvermogen.
, Privé-stortingen en privéonttrekkingen worden samen ook wel genoemd: rechtstreekse mutaties in het
eigen vermogen.
Nadeel van deze methode van resultaatberekening = geen inzicht in de oorzaken van het resultaat.
Wil ben dat wel, dan winst-en-verliesrekening opstellen.
§ 1.5 Kasstroomoverzicht
Om inzicht te krijgen in de geldstromen van een periode wordt vaak een kasstroomoverzicht
opgesteld.
§ 1.6 De administratie
Enkel boekhouden = De winst kan worden bepaald door de winst-en-verliesrekening op te stellen en
door vermogensvergelijking.
Wordt in principe alleen een balans opgemaakt aan het einde van een periode.
Dubbel boekhouden = De balans en winst-en-verliesrekening worden na elke financiële gebeurtenis
aangepast.
Voordeel = Men kan op elk gewenst moment zien wat de bezittingen en de schulden zijn, wat
het eigen vermogen is en wat het resultaat van de onderneming is.
§ 1.7 Dubbel boekhouden, de grootboekadministratie
In deze wijze van administreren worden niet alleen de veranderingen in de bezittingen en schulden
vastgelegd maar ook de veranderingen in de omvang van het eigen vermogen.
§ 1.7.1 Inventarisatie
Bij de start van deze wijze van administreren wordt een inventarisatie gemaakt van alle bezittingen en
schulden. Alle aanwezige bezittingen en schulden worden geteld en gemeten.
Uit de inventarisatie kan men de beginbalans opstellen.
Vervolgens wordt voor elke balanspost een grootboekrekening geopend.
§ 1.7.2 Verwerking van financiële feiten
Het bijwerken van de balans en winst-en-verliesrekening na elke gebeurtenis is wel mogelijk maar de
methode van de mutatiebalans zal bij het toenemen van de transacties een grote administratieve last
veroorzaken.
Men heeft dit opgelost door alle transacties eerst te verzamelen en alvast de gelijksoortige transacties
bij elkaar te plaatsen.
Dagboeken worden bijgewerkt aan de hand van zogenaamde boekstukken. Boekstukken zijn
bijvoorbeeld bankafschriften, inkoopfacturen, verkoopfacturen en kassarollen.
De winst-en-verliesrekening is een hulprekening van het eigen vermogen. Het geeft een specificatie
van de bedrijfsmatige veranderingen in het eigen vermogen.
Van een aantal posten op de balans wil de onderneming echter niet alleen weten hoe hoog ze zijn
maar ook wat of wie er achter de bedragen zit (debiteuren/crediteuren/voorraad). Deze informatie kan
worden gevonden in de sub-grootboeken.
Hoofdstuk 2 Het jaarrekeningenrecht
§ 2.1 Administratieplicht
De verplichting om een administratie te voeren geldt voor alle eigenaren/bestuurders van
ondernemingen (art. 3:15i lid 1 BW).
- De ondernemer is verplicht om binnen zes maanden na afloop van een boekjaar een balans
en een winst-en-verliesrekening op papier te stellen.
- De ondernemer is verplicht om de administratie minimaal 7 jaar te bewaren.
Fiscale administratieplicht: art. 52 AWR.
§ 2.2 Titel 9 Boek 2 en IFRS
Voor een aantal rechtspersonen geldt naast de verplichting om een administratie te voeren, het
jaarrekeningenrecht. Voor bepaalde rechtspersonen is uitdrukkelijk in de wet geregeld op welke wijze
de verslaggeving dient plaats te vinden (art. 2:360 BW).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sterre1909. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
