Ethische theorieën.............................................................................................................................2
Gevolgenethiek / utilisme...................................................................................................................2
Deontologie........................................................................................................................................2
Deugdethiek.......................................................................................................................................3
Zorgethiek..........................................................................................................................................3
Capabilities approach.........................................................................................................................4
De vier medisch-ethische beginselen van Beauchamp en Childress...................................................5
Respect voor autonomie....................................................................................................................5
Weldoen (beneficence)......................................................................................................................5
Niet schaden (nonmaleficence)..........................................................................................................6
Rechtvaardiging (justice)....................................................................................................................6
Medicalisation....................................................................................................................................6
Positieve gezondheid........................................................................................................................7
, Ethische theorieën
In de ethiek gaat het om afwegingen maken. Hoe weeg je bepaalde problemen/zaken af? Waarom
kies je voor de ene keuze en niet voor ander? Deze keuzes hangen van veel factoren af zoals
achtergrond, levensovertuiging of geloof. Er zijn verschillende theorieën die elk zijn eigen perspectief
heeft over hoe er naar bepaalde problemen wordt gekeken.
Gevolgenethiek / utilisme
Het is een ethische benadering die zich richt op de gevolgen van handelingen als de primaire factor
om te beoordelen of een handeling moreel juist is. Het gemeenschappelijke kenmerk van
gevolgethiek is de nadruk op het resultaat van handelingen als de basis voor morele beoordeling.
‘’of een handeling moreel juist of onjuist is wordt bepaald door gevolgen van de handeling’’
‘’wij moeten de handeling kiezen waarvan wij kunnen verwachten dat zij de beste gevolgen heeft’’
Belangrijk is niet wat jij wilt bereiken met een handeling maar wat de gevolgen van je handeling zijn.
Utilisme is een vorm van gevolgenethiek. Deze stelt dat een handeling juist is als deze resulteert in
het grootst mogelijk geluk voor het grootst mogelijke aantal mensen. Het meet de morele waarde
van een handeling af en aan de mate waarin het bijdraagt aan het welzijn of het nut van de
betrokkenen. Het zoekt naar het maximaliseren van het totale nut in termen van geluk, tevredenheid
of welzijn. Fundamenteel beginsel: het grootste geluk voor het grootste aantal. Wij moeten de
handeling kiezen het geluk op de aarde maximaliseert.
‘’Het kan moreel juist zijn om een persoon schade toe te voegen of zelfs te doden, in het geval dat
daardoor het geluk van het grootste aantal mensen maximaliseert’’.
Voorbeeld: implementatie van een preventieprogramma. Dit is moreel juist wanneer het programma
leidt tot een lager aantal mensen met de desbetreffende aandoening. Voorafgaand aan het handelen
moeten mogelijke gevolgen ingeschat en vergeleken worden.
Deontologie
‘’inherente kwaliteit van een handeling’’
Deze ethische benadering richt zich op de morele plichten en verantwoordelijkheden die inherent
zijn aan bepaalde handelingen, ongeacht de gevolgen ervan. Het is een vorm van plichtethiek waarin
de moraliteit van een handeling wordt bepaald door de intrinsieke aard van de handeling zelf, in
plaats van door de gevolgen die het met zich meebrengt. ‘’plichtleer’’
Morele handelen betekent morele regels volgen en morele plichten vervullen. Mensen hebben
morele rechten die wij nooit mogen schenden.
Moreel handelen is omwille van de moraliteit zelf. Onderscheid tussen handelen uit plicht en
plichtmatig handelen.
Voorbeeld: een arts die een patiënt respectvol behandelt omwille van een positieve evaluatie.
Categorische imperatief is een regel voor handelen: ‘’handel altijd volgens een regel waarvan je
tegelijkertijd kunt willen dat het een algemene wet wordt’’
Handel alleen volgens die maxime waarvan je tegelijkertijd kunt willen dat zij een algemene wet
wordt. OF Handel zo dat jij de mensheid, zowel in je eigen persoon als in de persoon van ieder ander
altijd tegelijk als doel, nooit louter als middel gebruikt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maureenbos2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
