Samenvatting Inleiding Recht
Functies van het recht:
- Normatieve functie: Welk gedrag is goed of fout en (on)wenselijk in de
samenleving.
- Geschiloplossende functie: De rechterlijke macht lost geschillen op tussen
partijen zodat er geen eigenrichting plaatsvindt.
- Additionele functie: Het recht biedt basis wanneer partijen vergeten zijn iets af
te spreken. Aanvullend
- Instrumentele functie: Doorhakken van knopen om zaken te regelen. Niets te
maken met normbesef.
Vier rechtsbronnen in het Nederlands recht:
- Het verdrag
- De wet
- De Jurisprudentie: Uitspraken van rechters
- De gewoonte: Vorm van ongeschreven regels (vertrouwensregel)
Kenmerken Privaatrecht:
- Belang van het individu staat centraal.
- Onderwerp: Rechtsverhouding tussen individuen.
- Gelijke horizontale verhoudingen.
Persoon Persoon
Rechtsgebieden in het privaatrecht:
Personen- en familierecht: Betreft alle persoonlijke betrekkingen binnen en
buiten het gezin. Onderwerpen: geboorte, huwelijk, echtscheiding, adoptie.
Ondernemingsrecht: Regelt alles wat ondernemingen en bedrijven betreft.
Vermogensrecht: Betreft alle op geld waardeerbare handelingen tussen
burgers onderling waaraan juridische gevolgen verbonden zijn. Onderwerpen:
Onrechtmatige daad, rechten en plichten uit koopovereenkomsten,
huurovereenkomsten.
Voorbeeld: Eigendom Goederenrecht Vermogensrecht.
Burgerlijk Procesrecht: Regels die op het voeren van juridische procedures op
het terrein van het privaatrecht van toepassing zijn.
Kenmerken van het Publiekrecht:
Algemeen belang staat het centraal.
Rechtsverhouding tussen de overheid en burger / Staat-individu.
Ongelijke, verticale verhouding.
Exclusieve bevoegdheden zoals geweldsmonopolie.
Overheid
Burger
Rechtsgebieden in het Publiekrecht:
, Staatsrecht: Regelt de wijze waarop het Nederlands staatsbestel wordt
ingericht en bestuurd.
Bestuursrecht: Regels m.b.t juridische bestuursactiviteit van de overheid. Bv:
Het verlenen van een vergunning, studiefnanciering, WW-uitkering.
Strafrecht: De staat treedt door middel van het Openbaar Ministerie actief op
om sancties (boete, gevangenisstraf) te eisen bij overtreding van de normen.
Internationaal Publiekrecht: Bevat rechtsregels over het verkeer tussen staten
onderling en volkenrechtelijke organisaties (verhoudingen en verdragen).
Staatsrecht:
Regelt de wijze waarop het Nederlandse staatsbestel wordt vormgegeven en
de invloed die de burgers daarop kunnen uitoefenen.
Eerste en tweede kamer (parlement), regering, verkiezingen en de
totstandkoming van wetten aan de orde.
Belangrijke wet: Grondwet en organieke wetten (in stand gekomen door een
opdracht)
Bestuursrecht:
Heeft betrekking op de mogelijkheden die de overheid heeft om regulerend op
te treden ten aanzien van de maatschappij.
Minister, gedeputeerde staten, College van B&W, commissaris van de Koning,
waterschappen.
Belangrijke wet: Algemene Wet Bestuursrecht (Awb)
Strafrecht:
Materiële strafrecht geeft aan welke feiten strafbaar zijn, wie de dader is en
wat zijn de sancties.
Het formele strafrecht bevat voorschriften omtrent de gang van zaken bij de
opsporing van strafbare feiten, het onderzoek ter terechtzitting en de
tenuitvoerlegging van de straf.
Iets is alleen strafbaar als het strafbaar is gesteld in een wettelijke bepaling.
Belangrijke wetten: Wetboek van Strafrecht (Sr), Wetboek van Strafvordering
(Sv)
Sancties strafrecht:
Gevangenisstraf
Hechtenis
Taakstraf
Geldboete
Wetgevers:
Centraal niveau: Nationale wetgever: Regering (koning + ministers) en
Staten-Generaal (1e en 2e kamer). Voor het hele land en alle rechtsgebieden.
Decentraal niveau: Provinciale staten op provinciaal niveau en gemeenteraad
op gemeentelijk niveau. Eigen gebied en meestal bestuursrecht en strafrecht.
Andere instanties: Sociaal-Economische Raad (SER) op grond van
bedrijfsorganisatie en waterschappen.
, Verdragen
Grondwet
(Regering en
Staten-Generaal)
Weten in formele zin
(Regering en Staten-
Generaal)
AMvB’s
(Regering)
Ministeriële
Regelingen
(Ministers)
Provinciale Verordeningen van
Verordeningen openbare lichamen
(Provinciale Staten (besturen van o.l.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nh28. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.