College 1: Introducte n de ersenen
De hersenen bestaan uit vier aan elkaar verbonden ventrikels; het ventrikelsysteem. In deze holle
ruimtes bevindt zich hersenvocht, cerebrospinal fuid (CSF). Hersenen bestaan uit grijze stof
(cellichamen en dendrieten) en wite stof (axonen van myeline). Het zenuwstelsel kan verdeelt
worden in:
Centrale zenuwstelsel (CNS) Per fere zenuwstelsel (PNS)
Grote hersenen Verbindingen van en naar de
Kleine hersenen organen en weefsels
Hersenstam
Ruggenmerg
Termen die de oppervlakte van de
hersenen vergroten:
Fissuur (diepe groeve)
Sulcus (ondiepe groef)
Gyrus (vouwing)
Kwabben hebben een ‘eigen’ schedelbot.
Een onderdeel is de kle ne ersenen
(cerebellum).
De vier hersenkwabben van de grote
hersenen (cerebrum) zijn;
Frontaalkwab (frontal lobe):
coördineert informate van andere gebieden, stuurt gedrag
Par ëtaalkwab (par etal lobe): alle informate die binnen komt van de huid, spieren, smaak,
zien
Temporale kwab (temporal lobe): gehoor
Ac ter oofdskwab (occup tal lobe: zicht
Frenolog e: de leer van de geest (Franz Joseph Gall). De theorie waarbij men ervan uitgaat dat
aanleg en persoonlijkheid afgeleid kunnen worden aan de vorm van de schedel.
Het centrum van Wernicke is verantwoordelijk voor het begrijpen van taal (schade=volgorde van
spreken klopt niet) en het centrum van Broca het spraakcentrum (uitbrengen woorden klopt niet).
De grote hersenen bevat ook:
Hypot alamus: O.a. ‘brug’ tussen zenuwstelsel en endocrien systeem m.b.v. de hypofyse.
H ppocampus: Betrokken bij leren en geheugen.
Amygdala: Geconditoneerde responsen. Koppelen informate aan emote.
Hersensc ors: Hogere hersenfunctes, taal.
,*Soorten hersenscans:
- CT-scan: Röntgen. Laat zacht weefsel zien zoals het brein. Handig om afwijkingen te
constateren. Kan contrastvloeistof worden als de bloedvaten beken worden.
- MRI-scan: magnetc resonance imaging. Radiogolven. Hetzelfde als CT. Afankelijk van
orgaan wat de beste opte is. Hoe meer opgenomen=hoe actever een gebied
- PET-scan: positon emission tumography. Gebruik van radioacteve tracer (isotoop) om
metabolische processen in kaart te brengen. Welke delen zijn actef als je een vraag stelt of
een plaatje laat zien.
- fMRI-scan: Functonal magnetc resonance imaging. Meten rato O 2/CO2 in hersengebieden
van brein actviteit. Hoe meer zuurstof=hoe actever het gebied.
De MRI kan niet gebruikt worden als leugendetector omdat wat actef is niet altjd te maken heef
met de gestelde vraag, de persoon kan bijvoorbeeld ergens anders aan denken of beïnvloed worden
door de omgeving.
Phineas P. Gageman overleefde na een paal door zijn hoofd en het verliezen van zijn prefrontale
cortex. Lobotom e is het verbreken van de verbinding van de prefrontale cortex, dit verandert
gedrag en persoonlijkheid.
College 1.5: Introducte n de ersenen
Doorsneden:
-sagitaal: van voor naar achter
-coronaal: van oor naar oor
vertcaal
-horizontaal: van oor naar oor
horizontaal
Dorsal: bovenkant, rug
Ventral: onderkant, buik
Rostaal: bek
Caudaal: staart
Medial van voor naar achter
Mens en rat
Overeenkomst: hersenstam
Verschil: cortex
Het gebied van de snorharen zijn
wel goed ontwikkeld bij de rat. 1
gebied staat specifek gelijk aan
een gebied neuronen.
Een N ssl-kleur ng kleurt het cellichaam. Een golg -kleur ng kleurt dendrieten inclusief spines. Cajal
dendrieten en axonen behoren tot the neuronen.
,Type zenuwen
- Sc wann cellen: zijn glia cellen die geassocieerd zijn met het axon van sommige
zenuwcellen. Hier vormen ze myelinescheden om heen in het perifere zenuwstelsel. Door de
myeline schede versnelt de impulsgeleiding van de axon
- Interneuronen: Is een neuron of zenuwcel die aan beide einden verbonden is meet andere
zenuwcellen. Ze dienen voor informateoverdracht door middel van een actepotentaal. Ze
hebben veel input maar, maar output naar 1 axon.
- Afferente neuronen = sensorische neuronen: brengen sensorische impulsen van zintuigen
naar het centraal zenuwstelsel. Heef myeline
Ruimte waar geen neuronen ziten worden opgevuld door gliacellen, er zijn 10x zoveel glia cellen als
neuronen.
Trac ng stud es
- Retrograde transport= Oorspronggebied bepalen. Via axonen bundels van neuronen die
input geven. Andere kant dan de info op. Bepalen op welke hersencellen input aan het
gebied.
- Anterograde transport= Targetgebied bepalen. Gaat naar het gebied waar die cellen invloed
op hebben, met het signaal mee.
, Een neuron/zenuw bestaat uit:
Soma: Cellichaam
Axon: Impuls weg van soma, vaak 1 aanwezig
Dendr et: Ontvangers impulsen
Neur eten: Axonen samen met dendrieten
Spine: Ontvanger op dendriet
M toc ondr ën: Creëren ATP
Glad ER: Synthese eiwiten
Golg apparaat: ‘Verpakken’ eiwiten zoals
neurotransmiters
Axonen en dendrieten worden samen neur eten genoemd.
Perifere zenuwstelsel gliacellen:
- Satell etcellen: ziten in spieren en kunnen zich ontwikkelen tot spiercellen. Kleine
spierschade wordt hier door hersteld
- Sc wann cellen: vormen de myeline schede en scheiden een aantal neurotrope factoren uit
Centrale zenuwstelsel gliacellen:
- Ol godendrocyten: produceerd myeline scheden
- Astrocyten: steuncellen in de zenuwbaan die liggen tussen een bloedvat en een zenuwcel.
Ze hebben veel functes zoals het verwijderen van neurotransmiters en K +, uitscheiden van
neurotrope factoren, helpen vormen van de BBB en het ondersteunen van het CNS
- M crogl a: de immuuncellen van het CNS. Ze scannen de omgeving op schade en
lichaamsvreemde stofen en verwijderen deze dan d.m.v. fagocytose.
- Ependymcellen cellen: vormen een laag cellen in de hersenen tussen compartmenten. Ze
produceren hersen vloeistof.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinezoe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.