Kennistoets ouderen
KLINISCH REDENEREN
David Kolb heef een leercirkel bedach die iedereen doorloop wanneer hij/zij bezig is me klinisch redeneren.
De cirkel bes aa ui : vormen en formuleren van abs rac e begrippen, experimen eren en actef oe sen, concre e
ervaringen opdoen, observeren en refec eren.
De 4 O’s van klinisch redeneren
1. Observate
2. Ordenen
3. Oordelen
4. Overdenken
Definitie Klinisch redeneren
He contnue kritsch na- en meedenken over de si uate van de patin en de kleine en gro e beslissingen die
voor vloeiende daarui genomen moe en worden m.b. . de bes aande en de e verwach en problematek en de zorg.
De zes-stappen-methodiek (6 stappen van klinisch redeneren)
1. Oriin ate op de si uate: wa is er aan de hand? Hoe ernstg is de si uate?
2. Klinische probleems elling: diagnose s ellen, voorlopige diagnose
3. Aanvullend klinisch onderzoek: is ie s ech zo, je gaa he onderzoeken
4. Klinisch beleid: he is helemaal duidelijk, wa word he beleid, wa ga je er aan doen? De in erventes en
prognose
5. Klinisch verloop: beredeneren hoe je he verloop op de lange en kor e ermijn zie
6. Nabeschouwing: Evaluate
Stap 1: oriëntatie op de situatie
Doel: ac uele gezondheidssi uate (klinisch beeld) van de patin in kaar brengen. Als verpleegkundige word van je
verwach da je de ac uele gezondheidssi uate van je patin en in kaar kun brengen door:
- Informate e verzamelen
- Informate weer e geven
Redeneerhulpen bij het oriënteren op de situatie: SBAR, AMPLE, SIRS-criteria, EWS-score
SBAR (Situation, Background, Assessment, Recommendationn)
- Si uate: de men ale en fysieke gezondheids oes and
- Background: bes aande of eerder doorgemaak e ziek en, allergiein, behandelingen, zwangerschap, huidige
behandeling c.q. medicatebeleid, ev behandelingsbeperking.
- Assessmen : de mee gegevens, observates, bloedwaarden, de mogelijke oorzaken, de urgente van de si uate
- Recommendaton: jouw aanbevelingen .a.v. consul ate, aanvullend onderzoek, aanpassingen klinisch beleid
AMPLE (vooral bij spoedn)
- Allergie
- Medicaton: huidige medicate
- Pas illness: ziek egeschiedenis
- Las meal: laa s e maaltjd
- Even : wa er gebeurde vóór he ongeval/de ziek e (aanleiding)
EWS-score (Early Warning Signs-scoren)
- On wikkeld om vi aal bedreigde patin en in een vroeg s adium
op e kunnen sporen
- Bepalen of de waarde van vi ale functes afwijk van de
s andaardwaarde
- Hoe s erker de afwijking, hoe hoger de score
- De op elsom van de scores is de ui eindelijke EWS-score
1
,SIRS (Sys emic, Infamma ory, Response, Syndrome):
SIRS is een sys emisch on s ekingssyndroom, veroorzaak door bijv. operates, rauma, brandwonden, pancreatts
(on s eking pancreas), myocardinfarc .
Men spreek van SIRS wanneer de patin , naas de infecte, wee of meer van de volgende cri eria positef scoor :
- Temp: > 38 graden of <36 graden
- Hartfrequente: > 90r per minuu
- Tachypneu: > 2r per minuu
- Leukocy en: > 12 x 1r^90 of < 4 x 1r^90
SIRS + infecte septs
SIRS + infecte + orgaanfalen ernstge sepsis
Ernstge sepsis + hypo ensie + MODS (Mult Organ Disfuncton Syndrome) septsche shock
Stap 2: klinische probleemstellingen
Doel: duidelijk worden wa de fei elijke problematek is (somatsch/psychosociaal). Als verpleegkundige word van je
verwach da je kun beredeneren:
- Welke zorg hema’s be rokken zijn
- Wa de bes aande of e verwach en problematek is
- Wa de priori ei en zijn
Redeneerhulpen bij het stellen van een klinisch probleem: orgaansystemen/zorgthema’s, SCEGS, ABCDE-methodiek
Basisset zorgthema’s: ademhaling, circulate, zuurs ofalans myocard, voch - en elek roly enbalans, bloed, neurologisch
sys eem, afweersys eem, digestef sys eem, endocrien sys eem, bewegingsapparaa , zelfzorgfunctes, psychisch
functoneren, sensorische functes en pijn, s em en spraak, actvi ei en en partcipate, psychosociaal functoneren,
zelfmanagen
Van elk van deze zorg hema’s is een mindmap gemaak .
SCEGS)
He is een redeneerhulp voor he in kaar brengen van de psychosociale si uate van de patin .
- Signalen (signalen, symp omen)
- Cognite (denkwereld)
- Emote (gevoelens)
- Gedrag (doe)
- Sociaal (omgeving)
SCEGS is bedoeld om de relate ussen lichamelijke klach en, de psychische en de sociale omgeving e verduidelijken,
middels een psychosociaal in erview.
Selecteren en prioriteren van zorgthema’s)
Na inven arisate be rokken zorg hema’s, volg he vas s ellen volgorde van be rokken zorg hema’s, wee principes:
- Oorzaak-gevolg principe (volgorde bepalen door vas s ellen primaire problematek en hoe deze de gevolgen
bepaal )
- ABCDE-me hodiek (vas e volgorde word bepaald door principe ‘ rea frs ha kills frs ’)
ABCDE-methodiek)
Airway: blokkeer ie s de luch weg?
Brea hing: adem iemand?
Circulaton: circulate van he bloed
Disabili y: aanspreken, reageer iemand erop?
Exposure: is er een afwijkende empera uur
2
,Stap 3: aanvullend onderzoek
Doel: Bevestgen van de diagnose, he ui slui en van de diferentaal diagnose en he (dis)functoneren van organen en
orgaansys emen.
Ui spraak doen over zowel de urgente als de erns van afwijkende ui koms en.
Als verpleegkundige word van je verwach da je kun beredeneren:
- Welke vorm(-en) van aanvullend onderzoek van belang is/zijn en wa er ui gezoch moe worden.
- Wa de verwach e ui koms en zijn en wanneer ui koms en urgen /ernstg zijn
Redeneerhulpen bij het uitvoeren van aanvullend onderzoek: onderzoeksmethoden, ALTIS-methode
Vormen van aanvullend klinisch onderzoek)
- Anamnese: ALTIS-me hode
- Lichamelijk onderzoek: algemeen of specifek
- Labora oriumonderzoek: bv microbiologisch, serologisch, pa hologisch, e c
- Beeldvormend onderzoek: bv echo, rön gen, MRI, CT-scan
- Functeonderzoek: bv biopsie, puncte, scopie, ECG, EEG, longfuncte es
Redeneerhulp) ALTIS-methode:
Simpele manier om klach en gerich ui e vragen:
- A: aard (soor , omschrijving) van de klach
- L: locate – kun u me ver ellen waar he precies pijn geef?
- T: tjd – hoe lang heef u er al las van?
- I: in ensi ei – van schaal r o 1r, welk cijfer zou u geven voor de in ensi ei ?
- S: samenhang
Stap 4: klinisch beeld
Doel: beredeneren welke zorg nodig is
Zorg: geheel aan in erventes om de gezondheid van de zorgvrager in s and e houden of in goede condite e krijgen, of zo
goed mogelijk e doen zijn of maken.
In erventes onder e verdelen in drie gebieden:
- Somatsch
- Psychosociaal
- Zelfzorgfunctes
Redeneerhulpen voor het creëren van een klinisch beeld: zorgthema’s, SCEGS, ABCDE-methodiek
Redeneervaardigheden)
Als verpleegkundige word van je verwach da je kun beredeneren:
- Welke in erventes en pro ocollen nodig zijn
- Wie er geconsul eerd moe worden
- Hoe de patin begeleid moe worden
- Hoe de zelfzorgfunctes benaderd worden
Stap 5: klinisch verloop
Doel: beredeneren hoe je he klinisch verloop op kor e en lange ermijn zie , beschrijven van gewens e en ongewens e
si uate
Redeneerhulpen voor het opstellen van het klinische verloop: ICF, zorgthema’s, zorgpaden, verpleegplannen,
pathologie/anatomie/farmacologie boeken
3
, Redeneervaardigheden:
Als verpleegkundige word van je verwach da je kun beredeneren:
- Wa he gewens e verloop van de casus op kor e ermijn en lange ermijn kan zijn; wa de prognose daarvan is
- Wa he ongewens e verloop van de casus op de kor e ermijn en lange ermijn kan zijn; welke complicate
kunnen op reden, wa de risico’s zijn van de behandeling en wa de prognose daarvan is.
Stap 6: nabeschouwing
Doel: op afs and naar de casus en gebeur enissen kijken d.m.v. evaluate en refecte
Redeneerhulpen bij het nabeschouwen: VMS-thema’s, patiëntveiligheid, ethisch model, model van kwaliteit
beroepsuitoefening, beroepsrollen en competenties
Hulpmiddel principlistsch-model: aan onen van even uele e hische dilemma’s vanui vier principes:
principe van respec voor au onomie: geen sprake van dwang, sprake van au henci ei (patin maak eigen
beslissingen) en er is sprake van doelbewus e overweging.
Principe van nie schaden: handelen mag geen schade oebrengen. Di is nie altjd mogelijk en daarom geld ook
he voorkomen van schade, he wegnemen of he verhelpen van schade.
Principe van goed doen: he handelen moe he goede bevorderen of he doel hebben om ie s goed o s and e
la en komen.
Principe van rech vaardigheid: eerlijk verdelen en gelijkheid ussen alle patin en. Als er al patin en ongelijk zijn
verklaard (gewone burger en gevangenen) moe en zij ook ongelijk worden behandeld.
Redeneervaardigheden
Als verpleegkundige word van je verwach da je kun beschouwen:
- Waar en wanneer de patin veiligheid nie optmaal was
- Waar en wanneer de kwali ei van de beroepsui oefening nie optmaal was
- Waar en wanneer er sprake was van een e hisch dilemma
- Wa je van de casus heb geleerd
VMS thema’s patiintveiligheid)
- Voorkomen van wondinfecte na operate
- Voorkomen lijnsepsis en behandeling van ernstge sepsis
- Vroege herkenning en behandeling vi aal bedreigde patin
- Medicateverifcate bij opname en on slag
- Kwe sbare ouderen
- Voorkomen nierinsufciinte bij gebruik jodiumhoudende middelen
- Voorkomen van verwisseling bij en van patin en
- Voorkomen van inciden en bij high-risk medicate
- Voorkomen van onnodig lijden van patin en door pijn
- Optmale zorg bij acu e coronaire syndromen
Principlistisch model ethiek:
E hisch dilemma on s aa wanneer onders aande principes onderling bo sen:
- Principe van respec voor au onomie
- Principe van nie schaden
- Principe van goed doen
- Principe van rech vaardigheid
Gebruik principlistsch model e hiek als redeneerhulp:
- Morele probleem, multdisciplinair, in kaar brengen en analyseren
- Begin me he formuleren van een morele handelingsvraag
- Nagaan hoe deze principes bo sen en welk principe de doorslag moe geven
Kwaliteitsonderwerpen bij kwaliteit beroepsuitoefening:
4
