ZELFMANAGEMENT
Gezondheidsdefinitie
Geschiedenis
Gezondheid is altijd een belangrijk begrip geweest, maar de betekenis is in de jaren vaak veranderd.
De arts Hippocrates beschreef goede gezondheid als balans tussen verschillende elementen. Filosoof
Aristoteles zag geluk en persoonlijk welbevinden als hoofddoel. Naar mate de kennis over anatomie
toenam, werd gezondheid steeds meer gezien als ‘afwezigheid van ziekten’.
In die tijd was er een biomedische benadering, er werd alleen gekeken naar het fysieke aspect. Het
was statsch. Tegenwoordig is er een biopsychosociale benadering, het mentale aspect kwam erbij.
Het is dynamisch en de focus ligt bij gezondheid en gedrag. Hiermee ontstond de defnitie van WHO:
- ‘Health is a state of complete physical, mental en social well-being and not merely the absence of
disease or infrmityy.
Het nadeel van deze defnitie is dat het onhaalbaar is, vanwege het volledig welbevinden. Hiermee
ontstond de positieve gezondheid. Dit wordt de defnitie van Huber genoemd:
- ‘Health as the ability to adapt and to self-manage, in the face of social, physical and emotonal
challengesy
Gezondheidsdefnitie van Huber
Binnen de defnitie van Huber wordt er gekeken naar zes domeinen:
- Lichaamsfuncties - Mentaal welbevinden
- Dagelijks functioneren - Zingeving
- Sociaal maatschappelijk functioneren - Kwaliteit van leven
Positief hieraan is dat het dynamischer is en dat de persoon centraal staat in plaats van de ziekte. De
focus ligt hierdoor bij de krachten van de persoon, niet bij de zwakten. Ook is het dynamisch en zijn
zelfmanagement en individuele verantwoordelijkheid erg belangrijk. Er werden ook enkele nadelen
genoemd. Het begrip is bijvoorbeeld erg breed, het maakt actuele ziekten onbelangrijk en het vraagt
veel van mensen. Niet iedereen is in staat om deze zelfmanagement en persoonlijke input te geven.
Uit onderzoek is gebleken dat zowel cliënt als hulpverlener ‘kwaliteit van leven’ het meest belangrijk
vinden. Het grootste verschil tussen cliënt en hulpverlener zit bij het aspect ‘dagelijks functioneren’.
De hulpverlener vindt dit domein het minst belangrijk, terwijl de cliënt hier veel waarde aan hecht.
I-change model
ASE model (Theory of Planned Behaviour)
Dit model bestaat uit drie groepen:
- Attitude Behavioral beliefs: houding van de cliënt tegen verandering.
- Sociale invloed Normative beliefs: subjectieve norm, wat anderen denken.
- Eigen-efectviteitsverwachtng Control beliefs: opvatng van de cliënt of hij kan veranderen.
Deze drie factoren kunnen de intentie en het gedrag voorspellen.
De eigen-efectiviteitsverwachting kan door de fysiotherapeut
verbeterd worden, bijvoorbeeld met succeservaringen of verbale
overtuiging. Dit kan weer invloed hebben op de intentie. Deze
intentie kan variëren van precontemplatie tot voorbereiding.
1
, Stages of Change
De zes fasen van gedragsverandering (Prochaska) zijn:
- Precontemplatefase Cliënt denkt nog niet na over gedragsverandering.
- Contemplatefase Cliënt denkt na over gedragsverandering, maar heef geen plannen.
- Voorbereidingsfase Cliënt wil gedragsverandering en gaat concrete plannen maken.
- Actefase Cliënt gaat trainen voor gedragsverandering.
- Gedragsbehoud Cliënt houdt gedragsverandering al 6 maanden vol, maar kan nog
steeds terugvallen. Terugval behoort tot het leerproces.
I-change model
Het I-change model combineert vijf wetenschappelijke theorieën over gedrag. Het ASE-model en de
zes fasen van gedragsverandering (Prochaska) zijn hier onderdeel van.
- ASE model Zie ‘motivatie’
- Stages of Change Zie ‘intentie’ en ‘gedrag’
- Goal Setng Theory Zie ‘capaciteitsfactoren’. Haalbare gedragsdoelen stellen.
- Health Belief Model Zie ‘predispositie’ en ‘bewustzijn’. Gezondheid en ziekte voorspellen.
- Social Cognitive Theory Gedragspatronen. Het gaat om omgeving, persoonlijkheid en gedrag.
Bewustzijn wordt beïnvloed door informatie.
De fysiotherapeut heef hier een grote rol.
Je dient een boodschap namelijk zo goed
mogelijk over te brengen, zodat deze serieus
genomen wordt. Dit is afankelijk van het
kanaal en de bron. Een arts is bijvoorbeeld
betrouwbaarder dan berichten van sociale
media.
Zelfmanagement en therapietrouw
Zelfmanagement De cliënt kan goed omgaan met de beperking en kan dit managen. Het gaat
hierbij om regie hebben over je eigen leven en de ziekte.
Therapietrouw In hoeverre de cliënt advies opvolgt op korte termijn. Denk bijvoorbeeld aan
het doen van de gegeven huiswerkoefeningen.
COGNITIES
Symptoomperceptie
Perceptie (= waarneming)
De meeste informatie wordt automatisch door ons verwerkt zonder dat het opgemerkt wordt. Bij
bewuste perceptie speelt ervaring een belangrijke rol, bijvoorbeeld herinnering bij bepaalde muziek.
Perceptie bestaat uit de volgende stappen: aandacht interpretate. Perceptie, ofwel waarneming,
is om deze reden zowel een actef als een selectef proces.
Symptoomperceptiemodel
Symptoomperceptie is de perceptie van lichamelijke sensaties. Ook hier is sprake van een selectief
proces. Klachten ontstaan namelijk pas wanneer er een afwijking is in de lichamelijke sensatie. De
cognitie van de persoon is een belangrijke factor. Hieronder staat het symptoomperceptiemodel:
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hva99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
