Samenvatting colleges biochemie. Eerste jaar Mondzorgkunde (2018), periode 1. Tekst is verduidelijkt met afbeeldingen en verwijzingen naar begrippen onder aan de pagina. Ik heb een 8 gehaald met deze samenvatting, zonder dat ik enige voorkennis had van scheikunde.
Biochemie
= gaat ervan uit dat alle verschijnselen in levende organismen kunnen worden verklaard door
scheikundige processen
¨ Voorbeelden
o Spiersamentrekking : vormverandering in eiwitten
o Spijsvertering : splitsreacties
o Impulsgeleiding zenuw : transport van ionen
o Tandcariës : oplossen van calciumfosfaatzouten
o Parodontitis : afbraak van bindweefseleiwitten
1.2 Kenmerken van leven
Organisme
= eenheid van leven opgebouwd uit levenloze moleculen
o Onderscheiden zich van levenloze dingen door:
1) Hoge mate ordening
2) Zelf in stand houden ordening – uitbreiding door groei + voortplanting
Þ metabolisme1 : aanmaak van moleculen die belangrijk zijn voor bestaan
Doodgaan
= metabolisme is ontregeld en loopt vast
o Oorzaken:
§ In de war raken metabolisme ® ziekte – vergiftiging
§ Tekort aan bouwstenen – energie ® uithongering
Cel
= kleinste eenheid van leven
Eencellige organismen
= al hun functies zitten in één cel
o Prokaryoten ® bacteriën
§ Membraan2
§ geen celkern
1
Stofwisseling
2
Beschermt chemische reacties cel tegen buitenwereld
,Organellen
= orgaantjes vd cel omringd door membranen
o belangrijkste in de cel: de kern ® ligt alle informatie om een cel aan te sturen
Eukaryoten
= organismen met celkern
o aparte ruimtes waarin verschillende chemische reacties kunnen plaatsvinden
1.3 Elementen van levende organismen
Moleculen
= opgebouwd uit atomen
Atomen (elementen3)
= bouwstenen van moleculen ® ong. 100 verschillende
o Levende organismen : 60, waarvan 22 essentieel voor leven
Þ bio-elementen4
o Aantal protonen = atoomnummer
Belangrijkste bio-elementen:
o H : waterstof
o O : zuurstof Vormen 95% vh celgewicht
o C : koolstof
o N : stikstof
o P : fosfor
o S : zwavel
Positief geladen ionen
Þ mineralen
o Na : natrium
o K : kalium
o Mg : magnesium
o Ca : calcium
Negatief gelaten ionen
o Cl : chloor
Sporenelementen5
o Fe : ijzer
o belangrijk: rode bloedcellen – tekort? ® boedarmoede
o Zn : zink
o Cu : koper
o Co : kobalt
o Mn : mangaan
o I : jodium
o belangrijk: schildklier stimulerend hormoon – onvoldoende? ® opzwelling +
struma
3
Element: stof die bestaat uit één type atoom
4
Elementen die bestanddeel uitmaken van levende organismen
5
Elementen die in lage concentraties aanwezig zijn in lichaam
, 1.4 Bouwstenen en biopolymeren
o Elementen vormen bouwstenen van grotere moleculen
Biomolecuul
= molecuul dat van nature voorkomt in een organisme en gevormd kan worden door
organismen
Polymeren
= keten van bouwstenen met min of meer dezelfde structuur
Bio-polymeren
= bouwstenen van complexere structuren
vb: organellen
4 typen biomoleculen
1. Eiwitten
= bouwstenen en werkpaarden6 van een organisme ® regelt chemische reacties
o opgebouwd uit aminozuren
2. Koolhydraten (polysachariden)
= energiebron
o opgebouwd uit enkelvoudige monosachariden
3. Lipiden (vetten)
= reservestof in vetweefsel – bouwstenen van membranen die organellen afgrenzen
o opgebouwd uit vetzuren + glycerol
4. Nucleïnezuren (DNA – RNA)
= opslag van erfelijke informatie
o opgebouwd uit mono-nucleotiden
(2) Lysosomen
= afbraak van stoffen
(3) Mitochondriën
= energiecentrale Organellen
(4) Nucleus
= opslag van DNA in vorm van chromosomen
(9) Endoplasmatisch reticulum
= transport/bewerking van secretie-eiwitten
betrokken bij stofwisselingsprocessen
vb: cholesterol / lipide aanmaak
6
Enzymen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nv259. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
