Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis Memo Havo 2 Hoofdstuk 3
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
Samenvatting van het Memo handboek Havo 2 Hoofdstuk 3.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: berniceb • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
§2 – Het ancien régimeAl sinds de middeleeuwen was de Franse samenleving een standensamenleving. De maatschappij
was ingedeeld in groepen (standen), met ieder hun eigen plaats en taken. Je geboorte bepaalde de
stand waartoe je behoorde. Er waren drie standen. De eerste stand bestond uit de geestelijkheid.
Hun taak was om te bidden. De adel was de 2 e stand. Edelen moesten vechten in oorlogen en de
koning helpen bij het bestuur. De adel en de geestelijkheid bekleedden de allerbelangrijkste functes
van de kerk, het leger en het bestuur. Minder dan 2 procent hoorde bij de 1 e en 2e stand. De 3e stand
bestond uit boeren en burgers. De onderste laag van de derde stand bestond uit arme loonarbeiders
in de steden en boeren op het plateland. Zij moesten hard werken. Veel boeren bezaten maar een
klein stukje land of pachten land van een landheer. Na betaling van de pacht bleef er weinig voor
henzelf over. De verschillen binnen de derde stand waren dus groot.
In Frankrijk hadden de eerste en tweede stand allerlei privileges (voorrechten). Zo hoefden zij geen
belastng te betalen en hadden zij hun eigen rechtbank. Van oudsher bezaten adel en geestelijkheid
veel grond. Volgens oude afspraken moesten de boeren één of meer dagen grats voor hen werken
(herendiensten). Mensen uit de derde stand moesten wél belastng betalen en kregen bij een
misdaad strengere strafen opgelegd dan de geestelijkheid en de adel. Het betalen van belastngen
veroorzaakte grote problemen. Bijvoorbeeld de belastngen op voedsel werden verhoogd waardoor
de voedselprijzen stegen.
Aan het einde van de 18e eeuw was Lodewijk de 14e koning in Frankrijk. Net als zijn
betovergrootvader had hij alle macht in handen. Hij regeerde vanuit zijn paleis in Versailles, in de
buurt van Parijs. Bij het bestuur kreeg de koning hulp van geestelijkheid en adel. Deze manieren van
besturen werden later het ancien régime genoemd. Toen Lodewijk de 14 e koning werd, waren er
grote problemen. Frankrijk was welvarend, maar toch dreigde het bestuur in 1788 failliet te gaan.
, Lodewijks voorgangers hadden veel geld uitgegeven aan dure oorlogen. Hierdoor waren de schulden
opgelopen en moest er veel rente betaald worden. Het was bijna onmogelijk om nog meer belastng
te hefen. Om het belastngstelsel te veranderen, had Lodewijk steun van de standen nodig. Daarom
riep hij voor het eerst in 175 jaar de Staten-Generaal bijeen, een vergadering van de drie standen.
Elke stand koos zijn eigen afgevaardigden. Veel leden van de derde stand hoopten dat hun situate
zou verbeteren. In mei 1789 kwam de Staten-Generaal bijeen, maar al voordat zij spraken over
belastngen, kregen de standen ruzie.
§3- De verlichtng
Eise Eisinga bouwde 7 jaar aan zijn planetarium in zijn woonkamer.
Tijdens de wetenschappelijke revolute in de 17 e eeuw hadden wetenschappers allerlei nieuwe
uitvindingen en ontdekkingen gedaan. Logisch nadenken en het doen van experimenten zorgden
voor nieuwe kennis, Zo kregen mensen meet vertrouwen in het menselijk verstand. Mensen zouden
steeds meer kennis krijgen en verklaringen vinden (’verlicht’ worden). De wetenschappelijke
ontdekkingen leidden ook tot nieuwe ideeën over het geloof
Vanaf de tweede helf van de 17e eeuw geloofden steeds meer mensen dat de samenleving
verbeterd kon worden, als mensen meer hun verstand zouden gebruiken. Onderwijs vonden
verlichte denkers daarom heel belangrijk. Veel in de samenleving was gebaseerd op tradite of
geloof. Je moest niet alles geloven wat de koning of kerk vertelde. Langzamerhand ontstond er overal
discussie over. Zo begint rond 1650 de Verlichtng. Tijdens de Verlichtng kwam er veel kritek op de
houding van de kerk. Kerken vonden dat hun geloof het enige juiste was. Andere godsdiensten waren
bijgeloof . Omdat niemand met wetenschappelijke bewijzen de juistheid van een geloof kon
aantonen, waren veel denkers voor religieuze tolerante. Als je iets anders geloofde dan de kerk
voorschreef mocht je daar niet voor worden gestraf. Veel verlichte denkers vonden dat alle mensen
vrij en gelijk geboren waren. Niemand mocht de gezondheid, de vrijheid of het bezit van anderen
aantasten. Zo kwam er ook kritek op de standensamenleving en het absolutsme in Frankrijk, dat tot
machtsmisbruik leidde. De Engelsman John Locke meende dat een koning de macht uit handen van
het vol kreeg. Het was dan ook de taak van de koning om de rechten van burgers te beschermen. Als
hij dat niet goed deed, mocht het volk volgens John Locke in opstand komen. De Franse flosoof Jean-
Jacques Rousseau ging een stapje verder. Hij vond dat het volk zijn macht niet aan een koning moest
overdragen, maar zelf moest regeren. Rousseau wilde dus democrate, iets heel anders dan het
absolute bestuur van Lodewijk. De Fransman Charles de Montesquieu bedacht hoe je
machtsmisbruik door het bestuur zou kunnen voorkomen. Hij stelde een scheiding van de machten
voor. De macht moest in drieën worden verdeeld:
1. Het parlement maakt de weten
2. De koning en de regering voeren de weten uit
3. Rechters, die voor het leven worden benoemd, geven strafen als burgers, koning of regering
zich niet aan de weten houden
Veel absolute vorsten in Europa waren niet blij met de nieuwe, verlichte ideeën. Ze verboden boeken
waarin kritek op het bestuur of de kerk stond. Vooral in Frankrijk was de censuur streng.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper thijmensmit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen