Uitgebreide samenvattingen van de literatuur voor het vak Argumentatie in de Journalistiek met daarin ook de huiswerkopdrachten die iedere week gemaakt moesten worden.
College 1:
Van Eemeren & Snoeck Henkemans - Inleiding
Het doel van argumenteren is om op een redelijke manier een verschil van mening uit de wereld te
helpen. Argumentatie is een verbale, sociale en ratonele actviteit die erop gericht is een redelijke
beoordelaar te overtuigen van de aanvaardbaarheid van een standpunt door één of meer proposites
naar voren te brengen die ter rechtvaardiging van het standpunt dienen. Argumentateleer is
normatif, omdat het nagaat in hoeverre een argumentate voldoet aan de deugdelijkheidscriteria
die voor een redelijke discussie gelden. Daarnaast heef argumentateleer ook een discriptiei
dimensie, omdat de begrippen in de leer nauw verbonden zijn met de argumentateve realiteit en
praktjk.
Van Eemeren & Snoeck Henkemans - H1: Standpunten en verschillen van mening
De analyse van argumentate begint bij het identiceren van het verschil van mening waar het om
draait. Om van een verschil van mening te spreken moet er in ieder geval één iemand een standpunt
innemen en een ander moet daar ten minste aan twijfelen. Er zijn verschillende soorten
meningsverschillen.
1.1 - Expliciiti in impliciiti eirschillin ean mining
Er is sprake van een verschil van mening, zodra er een standpunt is dat niet door iedereen volledig
wordt gedeeld. Hierbij zijn altjd twee partjen betrokken. De ene partj verkondigt een standpunt en
de ander trekt het in twijfel. Of gaat nog een stapje verder en verwerpt het standpunt. Als beide
partjen ook daadwerkelijk aan het woord komen, is het verschil van mening ixpliciit. Zowel het
standpunt als de kritek daarop worden uitdrukkelijk onder woorden gebracht. Zo hoef het niet te
gaan. Soms komt maar een van beide partjen aan het woord en wat de andere partj vindt wordt dan
als het ware voorondersteld. In dat geval is het verschil van mening impliciit.
1.2 - Positiei in nigatiei standpuntin
Bij een verschil van mening zijn er twee verschillende posites ten opzichte van een bepaalde kweste.
Als zo’n kweste wordt verwoord, wordt dit ook wel een propositie genoemd. Proposites kunnen
over gebeurtenissen, feiten, voorspellingen, oordelen of aanbevelingen gaan. Er zijn drie soorten
posities die je tegenover een proposite kunt innemen: een positiei, een nigatiei of een niutrali
posite. Bij die eerste ben je het eens met de stelling, bij de tweede oneens, en de derde posite is
een uitng van twijfel.
1.3 - Standpuntin in uitngin ean twijfil
Omdat mensen overal een mening over kunnen hebben, kunnen hun standpunten op de meest
uiteenlopende proposites betrekking hebben. Niet alleen het ondirwirp kan variëren bij proposites,
ook de riikwijdti: op hoeveel personen of dingen het slaat. En ook de kracht waarmee over een
proposite een standpunt naar voren wordt gebracht kan variëren: met absolute zekerheid of met
enige voorzichtgheid.
Standpunten kunnen op meer proposites tegelijk slaan. Die proposites houden dan in de regel wel
nauw verband met elkaar. Bij een positef standpunt zijn het standpunt en de proposite waarop het
standpunt betrekking heef dikwijls niet goed van elkaar te onderscheiden. Bij een negatef
standpunt is het soms moeilijk om die te onderscheiden van een uitng van twijfel. Ook al lijken ze
,soms op elkaar, ze hebben hele andere consequentes. Als je een tegengesteld standpunt naar voren
brengt, heb je in principe de plicht om dit standpunt te verdedigen. Bij twijfel kun je nergens aan
gehouden worden.
1.4 - Typin eirschillin ean mining
Als een verschil van mening betrekking heef op één proposite heet het enkelvoudig. Bij
meervoudige verschillen van mening wordt er ten opzichte van meer dan één proposites een
standpunt ingenomen. Wanneer er niet meer dan één positef of negatef standpunt wordt
ingenomen (en in twijfel getrokken) ten opzichte van de proposite, spreken we van een niet-
gemengd verschil van mening: er is maar één partj die een verdedigingsplicht voor een standpunt op
zich heef genomen. Wanneer er tegengestelde standpunten worden ingenomen, is er sprake van
een gemengde vorm. Er zijn dus vier typen verschillen van mening: niit-gimingd inkileoudig,
gimingd inkileoudig, niit-gimingd miireoudig, gimingd miireoudig.
1.5 - Hoofdeirschillin in subeirschillin ean mining
Bij het analyseren van argumentate moet om te beginnen worden nagegaan wat het hoofdeirschil
ean mining is. Tijdens een verschil van mening ontstaan vaak weer nieuwe geschilpunten, doordat
de argumentate ter verdediging van een standpunt zelf ook weer op twijfel of tegenspraak stuit. Dit
zijn de eventuele subeirschillin ean mining. Die ontstaan tjdens de discussie over het hoofdverschil.
1.6 - Di prisintati ean standpuntin in twijfil
Er zijn verschillende uitdrukkingen die uitdrukkelijk een standpunt presenteren. Soms gebeurt dat
niet uitdrukkelijk, maar krijg je wel een sterke aanwijzing dat er sprake is van een standpunt. Dikwijls
is kennis van de context vereist om uit te kunnen maken of een uitspraak een standpunt is. Of er
moet een beroep worden gedaan op bepaalde achtergrondkennis. Twijfel is vaak nog lastger te
herkennen dan een standpunt, doordat hij vaak impliciet blijf. Toch zijn er wel een aantal
uitdrukkingen die gebruikt wordt om twijfel aan te geven.
Van Eemeren & Snoeck Henkemans - H2: Argumenteren en discussiëren
Mensen kunnen hun verschil van mening oplossen door een argumentateve discussie te voeren. Als
iemand is overtuigd van de kritek of argumenten van de andere partj is het verschil van mening
opgelost. In dit hoofdstuk wordt een ideaalmodel gepresenteerd van zo’n kritsche discussie.
2.1 - Oplossin ean iin eirschil ean mining
Een verschil van mening is opgelost als een van beide partjen zijn aanvankelijke posite herziet. Er
dient onderscheid te worden gemaakt tussen het oplossen en het beslechten van een verschil van
mening. Het bislichtin van een meningsverschil houdt in dat de geschilpunten op de een of andere
manier uit de weg worden geruimd. Dat kan op een beschaafde of onbeschaafde manier. Een echte
oplossing van het verschil wordt bereikt als beide partjen op grond van ratonele afwegingen tot
dezelfde overtuiging komen.
2.2 - Argumintatiei discussiis
Om een verschil van mening dus op te kunnen lossen is een argumentatieve discussie nodig. Dit is
een discussie waarin met behulp van argumentate wordt geprobeerd om vast te stellen in hoeverre
een standpunt verdedigbaar is. Zo’n discussie is anders dan een informateve discussie, die er primair
op gericht is elkaar ergens van op de hoogte te brengen.
, Een argumentateve discussie heef plaats tussen iemand die een standpunt verdedigt (de
protagonist) en iemand die dit standpunt aanvalt of betwijfelt (de antagonist). Samen proberen de
twee partjen hun verschil van mening via een discussie, die volgens overeengekomen regels
verloopt, tot een oplossing te brengen. Dit houdt in dat de protagonist de antagonist probeert te
overtuigen van de aanvaardbaarheid van zijn standpunt, terwijl de antagonist consequent zijn
twijfels uit of tegenwerpingen naar voren brengt.
In het ideaalmodel van de kritische discussie worden de volgende vier stadia doorlopen. In de
confrontatifasi (1) stellen de partjen vast dat er een verschil van mening bestaat. In de
opiningsfasi (2) besluiten de partjen een poging te doen om het verschil van mening op te lossen en
maken hierover afspraken. In de argumintatifasi (3) houdt de protagonist zijn betoog tegen de
kritek van de antagonist. En in de afsluitngsfasi (4) stellen de partjen vast in hoeverre het verschil
van mening door de discussie is opgelost en ten gunste van wie.
2.3 - Hit idiaalmodil ean iin kritschi discussii
Een ideaalmodel geef geen beschrijving van de werkelijkheid, maar soms kan het ideaal in de
praktjk wel dicht benaderd worden. Al met al wordt er in argumentateve discussies nogal van het
ideaalmodel afgeweken. Er kunnen elementen ontbreken of juist elementen in voorkomen die er
niet toe doen. Het ideaalmodel is dus vooral een hulpmiddel om aan te geven waar argumentateve
discussies in de praktjk tekortschieten. Het maakt het mogelijk om aan te geven welke voor het
oplossingsproces noodzakelijke elementen ontbreken of gebrekkig vertegenwoordigd zijn. Het is
bovendien een instrument om discussies op een constructeve manier te analyseren.
2.4 - Hit bitoog als ondirdiil ean iin kritschi discussii
De uitspraken waarmee de protagonist zijn standpunt in de argumentatefase verdedigt, vormen
samen zijn betoog. Een betoog bestaat dus uit het totaal van alle argumentate die ter verdediging
van een standpunt wordt aangevoerd. Een betoog kan onderdeel zijn van een impliciete discussie
waarin slecht een van de partjen daadwerkelijk aan het woord komt.
College 2:
Renkema - H2: Taalhandelingen
Austn maakte in zijn taalhandelingstheorie eerst onderscheid tussen performatef en constatef
taalgebruik. Constatiei biwiringin zijn uitspraken over de werkelijkheid, je constateert iets. Met
pirformatiei biwiringin voer je een handeling uit. Als je ze uitspreekt, voer je direct een handeling
uit (zoals een belofe).
Eerst ging Austn ervan uit dat performateven te onderscheiden zijn van constateven, maar dat was
niet houdbaar. Daarom stelde hij dat alle uitngen performatef waren en dat we er drie verschillende
soorten handelingen mee uitvoerden: een locutonaire, illocutonaire en perlocutonaire handeling.
Je zou volgens Austn dus op drie manieren naar taal moeten kijken.
Dus bij de zin: ‘De deur staat nog open’, zou je op het eerste oog denken dat dit een constateve
bewering is. Maar volgens de taalhandelingstheorie worden met deze uitspraak drie handelingen
uitgevoerd:
1 Locuti: de handeling van het uiten zelf, de producte van de klanken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PimPauwels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
