Handig overzicht van alle verplichte arresten van het vak Europees recht, gegeven aan de Open Universiteit. Bevat de belangrijke rechtsvragen en rechtsregels van de arresten.
WEEK 1 – RECHTSBEGINSELEN VAN
DE UNIE
Van Gend en Loos!! Heeft art. 30 VWEU directe werking?
Autonome karakter van het Deze vraag werd gesteld naar aanleiding van een geschil
Europees recht, directe werking, tussen Van Gend en Loos en de Nederlandse administratie
art. 30 VWEU der belastingen over een volgens Van Gend en Loos met art.
30 VWEU onverenigbaar invoerrecht. Van Gend en Loos had
te veel betaald en wilde het geld terugkrijgen via
Tariefcommissie, de Nederlandse belastingrechter.
Het Hof plaatste het Unierecht wel binnen het volkenrecht,
maar onderscheidt het meteen van al het andere, doordat
de lidstaten hun soevereiniteit hebben begrensd ten gunste
van de Unie. Daarmee zijn lidstaten als het ware ook
onderdanen van de Unie geworden die zij zelf hebben
opgericht en dienen zich te houden aan het Unierecht. Net
als onderdanen ook over en weer rechten en plichten
kunnen ontlenen aan nationaal recht, zo kunnen
onderdanen en lidstaten – als onderdanen van het
Unierecht – dus ook over en weer rechten ontlenen aan het
Unierecht. Volgens het Hof is er sprake van een dergelijk
recht zodra het Unierecht voldoende duidelijk en
onvoorwaardelijk een verplichting bevat ten opzichte van de
lidstaten. Bij directe werking moet worden gelet op de
geest, inhoud en de bewoordingen van de bepaling. Uit het
arrest wordt bovenal duidelijk dat het effect van het
Unierecht in de nationale rechtsorde een aangelegenheid is
van dat Unierecht zelf. Dit laatste wordt wel de autonomie
van het Unierecht genoemd.
Costa/ENEL! Mocht de Italiaanse rechter wel een prejudiciële vraag
Ongeveer een jaar na het Van Gend stellen? (en dus: kunnen de burgers zich beroepen op
en Loos arrest Unierecht?)
Volgens de Italiaanse regering zou de rechter daartoe niet
Voorrang van het Unierecht bevoegd zijn, aangezien deze gehouden is om Italiaans recht
toe te passen.
De bewoordingen van het Hof vertonen overeenkomsten
met die in Van Gend en Loos, maar het Hof gaat nog iets
verder.
Nationaal recht kan geen afbreuk doen aan het Unierecht.
Unierecht heeft voorrang boven nationaal recht van de
lidstaten. Ook in dualistische staten heeft het Europese
recht voorrang boven het nationale recht.
Simmenthal! De nationale rechter zal in het geval van directe werking
Voorrang van het Unierecht nationale (grondrechtelijke) wetgeving die in strijd is met
Unierecht, de nationale wetgeving buiten toepassing laten,
ongeacht of deze van vroegere of latere datum is dan het
Unierecht. Hierbij is de soort/rang van de nationale wet niet
van belang.
Cassis de Dijon!! Er zijn meer rechtvaardigingsgronden dan alleen art. 36
Rechtvaardigingsgronden, rule of VWEU. De Cassis-rechtvaardiging moet uit vier voorwaarden
reason, art. 34 VWEU, art. 36 bestaan (volgens de bewoordingen uit het Deense Flessen
VWEU arrest), namelijk:
1
, 1. Een Europese regeling (harmonisatie) ontbreekt;
2. De nationale regeling moet zonder onderscheid van
toepassing zijn;
3. De nationale regeling is gerechtvaardigd door
dwingende eisen van Unierecht;
4. De nationale regeling moet evenredig zijn aan het
doel; lidstaten moeten het middel kiezen dat het
vrije handelsverkeer het minst belemmert.
Een product dat rechtmatig in een lidstaat is geproduceerd
en in de handel is gebracht, moet in beginsel zonder
belemmering worden toegelaten in een andere lidstaat.
Alleen een beroep op art. 36 VWEU of op de rule of reason
kan hierop een uitzondering maken.
Titaandioxide! Het kan voorkomen dat er twee verschillende
Keuze tussen twee rechtsgrondslagen kunnen worden gebruikt. Vaak is er een
echtsgrondslagen, ieder met een duidelijk zwaartepunt aan te wijzen en anders dienen ze
afzonderlijke allebei cumulatief te worden gebruikt. Echt kan dat soms
besluitvormingsprocedure niet vanwege de verschillende besluitvormingsprocedures.
Dat was hier het geval.
Commissie wijzigt de grondslag voor een richtlijn waardoor
een andere besluitvorming mogelijk werd, gekwalificeerde
meerderheid i.p.v. eenparigheid.
Welke overwegingen leiden tot de keuze van een
rechtsgrondslag?
Dit hangt af van de opvattingen van de instellingen t.a.v. het
nagestreefde doel en deze moeten berusten op objectieve
gegevens die voor rechterlijke toetsing vatbaar zijn. Er is
gekeken naar de integratiebepalingen in het
Werkingsverdrag.
Faccini Dori!! Faccini Dori koopt een taalcursus op de markt en krijgt spijt.
Horizontale rechtstreekse werking Een EU-richtlijn bepaalde dat de koop binnen 7 dagen kon
van richtlijnen worden ontbonden, maar de richtlijn was niet
geïmplementeerd terwijl de omzettingstermijn wel was
verstreken. De verkoper beroept zich op de geldende
wetgeving in Italië.
Is horizontale werking van richtlijnen mogelijk? In hoeverre
kan een particulier een bepaling van de richtlijn inroepen
tegen aan andere particulier?
Een niet tijdig omgezette richtlijn kan niet tegen een
particulier worden ingeroepen en heeft dus geen
rechtstreekse werking in horizontale situaties. Een lidstaat
mag geen voordeel halen uit eigen nalaten. De particulier in
kwestie kan niet worden verweten dat de richtlijn nog niet is
omgezet, want een particulier heeft immers geen invloed op
het omzettingsproces.
Pupino! Italiaanse kleuterschool slaat kinderen en wordt hiervoor
Richtlijnconforme uitleg derde strafrechtelijk vervolgd. Het OM wil zeer jonge kinderen
pijler van de EU, loyaliteitsbeginsel, oproepen als getuige.
verantwoordelijkheid nationale Moet ook in de derde pijler richtlijnconform worden
rechters, volle werking EU-recht uitgelegd?
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IlseWezenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
