Samenvatting jeugdrecht:
H1: inleiding recht
Doel van recht: Meestal wat inhoudelijk bereikt wordt met recht: rechtvaardigheid, gelijkheid,
beschermen van de zwakste en bijvoorbeeld conficthantering.
Technisch doel: ordenen van de samenleving en het geven van regels om conficten te voorkomen
Rechtsgebieden:
Staatsrecht:
Basisregels voor de organisate van de overheid. Biedt een beschrijving van de verschillende organen
van de overheid (gemeenteraad en provinciale staten), beschrijf onderlinge relate en geef regels
tussen burger en overheid.
Grondwet belangrijkste wet
Provinciewet
Gemeente wet
Bestuursrecht: recht wanneer de overheid in acte komt. Overheid heef een bestuurstaak en ordent
de samenwerking. De overheid komt in aanraking met de burgers
- Zorg milieu
- Zorg gezondheidszorg
- Zorg onderwijs
Burgerlijkrecht: regelt rechtsverhouding tussen burgers onderling. Burgerlijk wetboek en wetboek
van burgerlijke rechtsvordering.
Personen en familie recht
o Familierelates zoals ouderschap, gezag, omgang en echtscheiding
Vermogensrecht
o Zakelijke relates tussen burgers, zoals koop, huur en hypotheek.
Rechtspersonenrecht: rechtspersoon is een organisate of onderneming die een zelfstandig
leven leidt in het recht.
o Organisate of onderneming (geen leterlijk persoon maar b.v. of stchtng)
o Burgerlijk wetboek rechten en plichten van burgers op het terrein van personen-
en familie recht, het vermogensrecht en het rechtspersonenrecht.
o Wetboek rechtsvordering proces recht met o.a. gang van zaken tjdens burgerlijk
proces, de betekenis van dagvaarding en rol van advocaat.
Strafrecht: spreekt meest tot de verbeelding
Beschrijf verboden gedragingen schuldig, straf door rechter.
Wetboek strafrecht (strafepalingen als diefstal, doodslag) en wetboek strafvordering (regelt
wat er gebeurt als er een strafaar feit is gepleegd). Het beschrijf rechten van de
verdachten, bevoegdheden van politeejustte, en gaat in op gang van zaken tjdens proces.
Alleen verboden gedragingen die de rechtsorde (rust en veiligheid van de samenleving) zoveel
schenden dat een reacte van de overheid moet volgen.
Plaats jeugdrecht
Het jeugdrecht is het geheel van rechtsregels dat de posite van jeugdigen regelt. Geen eigen
rechtsgebied, en valt niet onder één rechtsgebied. Bestaat uit onderdelen van verschillende
rechtsgebieden die over jeugdigen gaan of voor jeugdigen belangrijk zijn. Bevat onderdelen uit
burgerlijk recht, strafrecht en bestuursrecht.
Materieel recht en formeel recht
Materieel recht: rechten en plichten van burgers.
- Strafrecht: strafepaling, zoals diefstal, brandstchtng, doodslag en dergelijke
- Burgerlijk recht: rechten en plichten
- Bestuursrecht: rechten en plichten
Formeel recht: procesrecht.
1
, - Strafrecht: rechten van verdachten, posite raadsman, bevoegdheden politeejustte etc.
- Burgerlijk recht: gang van zaken tjdens ziing, posite advocaat en procespartjen
- Bestuursrecht: mogelijkheid beroep instellen tegen een besluit van de overheid
Formeel recht regelt de wijze waarop het materieel recht gehandhaafd wordt. Wat mag en niet mag
wordt aangegeven in het materieel recht, wat er gebeurt als het materieel recht geschonden wordt,
staat beschreven in het formeel recht.
Nationaal en internationaal recht
Natonaal recht: regels die gelden op grondgebieden van het land, gemaakt door het land.
Internatonaal recht: rechtsrelates tussen verschillende staten.
H2: De ouders van de jeugdige
Het personen- en familie recht is onderdeel van het burgerlijkrecht en staat in het burgerlijkwetboek
(BW).
Afstamming: familierechtelijke relates tussen een jeugdige en zijn ouder
Juridische moeder
Juridische moeder: Bevalling maakt de juridische moeder
Draagmoederschap: kent het BW niet. Daagmoeder is altjd de juridische moeder. Om dit te wijzigen
moet het gezag beëindigd worden door de rechter. De wensmoeder kan het kind opnemen als
pleegkind. Een jaar later kan de vrouw het kind, evt. met haar partner, adopteren.
Juridische vader
Juridische vader is de man:
- Die bij de geboorte met moeder gehuwd is, of geregistreerd partner is.
- Die de jeugdige heef erkend
- Van wie door de rechter het vaderschap is vastgesteld
- Die de jeugdige heef geadopteerd.
Hoofdregel: Vader van het kind wordt de man die getrouwd is met de vrouw die het kind ter wereld
brengt. Dit geld ook voor geregistreerd partnerschap (sinds 2014)
Vaderschap ontkennen
De man, vrouw en het kind kunnen de rechtbank verzoeken het vaderschap dat door een huwelijk is
ontstaan, te ontkennen. Voorwaarde hiervoor is: Vader moet kunnen aantonen dat het niet de
biologische vader is door bloedeDNA-test. Ontkennen is niet mogelijk bij het instemmen met
kunstmatge inseminate, of met in-vitrofertlisate met donorzaad, of dat de zwangerschap bekend
was voor het huwelijk. Ontkenning alleen nog mogelijk bij bedrog van de vrouw. Het kind kan altjd
ontkennen.
Erkenning
Jeugdige zonder juridische vader kan door een man (16+) erkend worden. Erkenning is alleen
mogelijk als het kind nog geen juridische vader heef.
50% van de eerstgeboren kinderen geboren uit een moeder wie geen formele relate heef.
40% van alle kinderen (incl. 2e en 3e kind).
Juridisch vaderschap: Van wie stamt de jeugdige af, waar liggen zijn historische wortels.
Procedure van erkenning:
Man moet bij de burgerlijke stand van de gemeente verklaren dat hij de juridische vader is. Akte van
verklaring wordt gemaakt en wordt ingeschreven in alle registers.
Toestemming moeder en kind:
Erkenning tot 16 jaar heef de man toestemming nodig van de moeder. Als de jeugdige tussen de 12
en 16 jaar is, is er ook toestemming nodig van de jeugdige. Vanaf 16+ is er alleen van de jeugdige
toestemming nodig.
2
,Geen toestemming toch erkenning
Zonder toestemming gaat erkenning in principe niet door. Wanneer de man kan aantonen de
verwekker te zijn kan hij de rechtbank inschakelen om vervangende toestemming voor erkenning te
vragen. De rechter geef de man toestemming als hij meent dat de erkenning:
- De belangen van het kind niet zal schaden; én
- De belangen niet za schaden die de moeder heef bij een ongestoorde verhouding met haar
kind.
Verzoek om vervangend toestemming is zeer kansrijk als man en vrouw een relate hebben gehad,
niet ter discussie staat dat de man de biologische vader is en er geen geschiedenis van geweld tussen
man en vrouw is.
Wanneer de biologische vader een procedure start (of duidelijk is dat hij dit wilt starten), mag de
moeder in de tussentjd alleen een andere man toestemming geven om voorwaardelijk te erkennen.
Wanneer de biologische vader vervangende toestemming krijgt, vervalt de voorwaardelijke
erkenning. Wanneer de biologische vader geen toestemming krijgt, kan de voorwaardelijk erkenning
omgezet worden in volledige erkenning.
Sperma of eicel donor: Alleen mogelijk om vervangende toestemming aan te vragen als de man of
vrouw in een ‘nauwe persoonlijke betrekking’ (family life) tot moeder of het kind staat of heef
gestaan. Er is ‘meer’ dan alleen donorschap.
Erkenning is niet mogelijk
Erkenning is niet mogelijk:
- Door een man die, vanwege te nauwe verwantschap, geen huwelijk met de moeder zou
mogen sluiten. De broer, vader, of zoon van de moeder kan haar kind niet erkennen
- Door een man die nog geen 16 jaar is
- Door een man die onder curatele staat, tenzij hij toestemming heef van de kantonrechter
- Als de jeugdige al twee ouders heef.
Verwekker kan vervangende toestemming vragen als moeder is overleden.
Opmerkingen:
- Erkenning ook mogelijk bij notariële akte (Testament); bij overlijden iemand als zijn kind
erkennen
- Erkenning kan ook al voor de geboorte, maar kan ook als het kind meerderjarig is
- Erkenning heef geen terugwerkende kracht.
Ongedaan maken van de erkenning
Erkenning is in principe defnitef. Alleen als de erkenner niet de biologische vader is is er een kleine
mogelijkheid. Een kind wat de ontdekking doet dat zijn erkenner niet de biologische vader is, kan de
rechtbank verzoeken de erkenning te vernietgen. Het kind heef 3 jaar de tjd om dit te doen, vanaf
het moment dat het kind het ontdekt. Als het kind minderjarig is kan dit tot zijn 20 e jaar.
Gerechtelijke vaststelling van het vaderschap
De rechter legt het juridisch vaderschap bij de verwekker op. Dit kan ook als de man overlijdt voordat
hij het kind heef erkend, of als de verwekker weigert te erkennen.
Moeder kan tot 16 jaar en kind vanaf 12 jaar gerechtelijke vaststelling aanvragen. Dit kan niet als het
kind al een juridische vader heef en kan pas vanaf dat de man 16 jaar is.
Alleen moeder en kind kunnen gerechtelijke vaststelling aanvragen.
Duo-ouderschap
Sinds 1 april 2014 mogelijk om twee moeders te hebben. Door de nieuwe wet:
- Wordt de vrouw wie getrouwd is met de moeder bij de geboorte automatsch 2 e ouder.
Voorwaarde: kind is verwekt met genetsch materiaal dat verstrekt is door een ofciële
donorbank.
- Kan een vrouw in alle andere gevallen met toestemming van moeder (en kind, 12+) erkennen
- Heef een vrouw die als levensgezel van de moeder heef ingestemd met een daad van
verwekking van het kind, het recht om vervangende toestemming aan te vragen
3
, - Kunnen moeder en kind gerechtelijk het duo-ouderschap van een vrouw laten vaststellen
indien deze vrouw de levensgezel is van de moeder en heef ingestemd met een daad van
verwekking van het kind.
Adoptie
Door adopte ontstaat een juridische ouder-kindrelate. Na rechtelijke uitspraak over de adopte
worden de adopteouders de juridische ouders van de jeugdige. Gelijktjdig worden de juridische
banden met de oorspronkelijke ouders verbroken.
Adopte uitzondering op de regel: Juridisch ouderschap schept een levenslange band tussen ouder en
kind.
Aantal adoptes neemt sterk af: 2014 waren er 385 kinderen geadopteerd, in 2004 waren het nog
1.380. Minder dan 10% van de adoptes gaat om een Nederlands kind, 90% uit het buitenland
interlandelijke adopte. Regels over adopte staan niet alleen in het BW maar ook in Wet opneming
buitenlandse kinderen ter adopte.
Adoptieprocedure
Gezinsonderzoek door de raad voor de kinderbescherming
Verzoek moet ingediend worden bij het ministerie van Veiligheid en justte. Dan volgt er onderzoek
door de raad van de kinderbescherming naar de geschiktheid van de ouders om een buitenlands kind
op te voeden.
Voorlichtngscursus
Verloopt het onderzoek goed, dan volgen de ouders verplichte voorlichtngscursus over de gevolgen
van mogelijke adopte.
Beginseltoestemming
Na de cursus krijgen ouders, als zij geschikt zijn bevonden door de raad voor de kinderbescherming
en aan de leefijdseisen voldoen, toestemming van de minister voor adopte.
Bemiddeling
Door de toestemming kunnen ouders naar een erkend bemiddelingsbureau. Hier wordt gezocht naar
een adoptekind. Gevonden? Dan halen ouders het kind op en gaan bij hen thuis wonen.
Meestal wordt de adopte uitspraak van het andere land erkent. In dit geval is de adopte afgerond al
voordat het kind in Nederland aankomt. Wanneer dit niet wordt erkent, kunnen ouders na een
bepaalde periode een verzoek indienen bij de rechtbank, waarin ze vragen om adopte van hun
pleegkind. Bij toestemming is adopte een feit en stoppen de juridische banden met de biologische
ouders
Voorwaarden voor adoptie
Er zijn algemene voorwaarden, voordwaarden voor de jeugdige, de biologische ouders en de
adoptefouders.
Algemene voorwaarden
Adopte is alleen mogelijk in kennelijk belang van de jeugdige. Afweging van belangen: hoe zwaar is
het om de banden met zijn ouders te verbreken, wegen daar de nieuwe banden tegenop?
Alleen als de eigen ouders niets (meer) in hun ouderrol te bieden hebben, kan adopte een oplossing
zijn.
Voorwaarden adoptekind
4