Hoofdstuk 1 Inleiding tot marktonderzoek
1.1 Wat is de relatie tussen marktonderzoek en marketing?
Marketing is op rendabele wijze voorzien in behoeften. Serviceaspecten van marketing
worden steeds belangrijker.
Kerncompetenties definiëren – de fundamentele kennis en vaardigheden die mogelijk
een concurrentievoordeel opleveren;
Potentiële klanten benoemen die baat kunnen hebben bij deze kerncompetenties;
Relaties met deze klanten cultiveren, waarbij de klanten meehelpen om de waarde te
creëren die voorzien in hun specifieke behoeften;
Feedback uit de markt te peilen, hiervan leren en de aangeboden waarden
verbeteren.
Service-dominant logic for marketing is een belangrijke definitie. Het houdt in dat bedrijven
tegenwoordig meer moeten samenwerken en leren van klanten en zich sneller moeten
aanpassen aan de veranderende behoeften van de klant. Producten worden niet los van een
dienst gezien, maar als een bundel van benefits. Marktonderzoek verschaft belangrijke
informatie voor de beslissers.
Wat is marketing?
Alle activiteiten verricht door ruilsubjecten die erop gericht zijn om ruiltransacties te
bevorderen, te vergemakkelijken en te bespoedigen.
Marketing kan alleen succesvol zijn als het over de juiste informatie beschikt, maar
daarnaast moet het ook de juiste visie – een marketingconcept – hebben en vervolgens
bepaalde strategieën toepassen die tot tevreden klanten leiden.
1.1.1 Het belang van de juiste visie – het marketingconcept
De visie en missie van een bedrijf zijn een set van waarden en principes die het
management belangrijk vindt; de visie en missie zijn bepalend voor de besluiten die men
elke dag neemt.
Marketingconcept is een zakelijke visie die inhoudt dat een bedrijf, wil het zijn
organisatorische doelstellingen bereiken, effectiever moet zijn dan de concurrent in het
creëren, leveren van communiceren van klantwaarde aan zijn gekozen doelmarkten.
1.1.2 De ‘juiste’ marketingstrategie
Marketingstrategie bestaat uit het kiezen van een marktsegment als doelmarkt van het bedrijf
en het ontwerpen van een juiste ‘mix’ van product,dienst,prijs,promotie en distributiesysteem
om aan de wensen en behoeften van de afnemers van de doelmarkt te voldoen.
Objectieve, accurate en tijdige informatie is nodig omdat de strategie aangepast moet
worden aan de nieuwe omgeving.
1.2 Een definitie van marktonderzoek
Marktonderzoek is het proces van het ontwerpen, verzamelen, analyseren en rapporteren
van informatie die kan worden gebruikt om een specifiek marketingprobleem op te lossen. `
,1.4 Wat zijn de toepassingsmogelijkheden van marktonderzoek
Kansen en problemen op de markt opsporen
Potentiële marketingacties opstarten, verfijnen en evalueren
Het marketingresultaat nauwgezet volgen
Marketing als proces verbeteren: fundamenteel onderzoek wordt verricht om onze
kennis te vergroten en niet om specifiek een probleem op te lossen. Toegepast
onderzoek wordt gedaan om specifieke problemen op te lossen.
1.6 Het marketinginformatiesysteem
Een MIS is een structuur die bestaat uit mensen, apparatuur en procedures die als doel
hebben om voor marketingbeleidsmakers tijdig de noodzakelijke en juiste informatie te
verzamelen, te sorteren, te analyseren, te evalueren en te distribueren. Het MIS is bedoeld
om te bepalen aan welke informatie de beslissers behoefte hebben, om die informatie
vervolgens te verkrijgen en weer door te geven in een zodanige vorm en op een dusdanig
tijdstip dat de beslissers gefundeerde beslissingen kunnen nemen.
1.6.1 Onderdelen van een MIS
1. Het interne rapportagesysteem verzamelt informatie afkomstig van interne rapporten,
zoals beslissingen, nota’s, tegoeden, de inventaris en voorraadlijsten. Een geavanceerd
intern rapportagesysteem kan belangrijke informatie opleveren voor een product, een
productlijn, een locatie of regio:
Inkomsten;
Productkosten;
Aankoopprijs;
Transportkosten;
Brutomarge;
Directe verkoopkosten, zoals commissieloon voor verkopers;
Indirecte kosten, oftewel ‘overheadkosten’
De kosten van het huren of leasen van winkelruimte;
Salarissen en lonen, inclusief extra’s;
Bedrijfskosten, zoals gas, water, licht en veiligheid
2. Het marketinginlichtingssyteem is een aantal procedures en bronnen die managers
gebruiken om informatie te krijgen over bepaalde ontwikkelingen in de omgeving.
3. Ondersteuningssysteem voor marketingbesluitvorming is de verzamelde data die met
behulp van bepaalde instrumenten en technieken beschikbaar gemaakt en geanalyseerd kan
worden zodat managers die data kunnen gebruiken bij het nemen van beslissingen.
4. Marktonderzoekssyteem verzamelt in de eerste plaats informatie die niet door de andere
onderdelen wordt verzameld. Marktonderzoeksprojecten worden opgestart als er een
terechte behoefte aan informatie bestaat die niet verkrijgbaar is via interne rapporten,
inlichtingen of het ondersteuningssysteem voor besluitvorming.
Hoofdstuk 2 Marktonderzoek als proces
2.1 De elf stappen van het marktonderzoekproces
1. vaststellen of er behoefte is aan marktonderzoek;
,2. het probleem definiëren;
3. de onderzoeksdoelen bepalen;
4. een onderzoeksontwerp kiezen;
5. de soorten informatie en informatiebronnen benoemen;
6. de methoden bepalen om data te verzamelen;
7. de meetinstrumenten (vragenlijst) ontwerpen;
8. de opzet en omvang van de steekproef bepalen;
9. de data verzamelen;
10. de data analyseren;
11. het onderzoeksrapport opstellen en presenteren.
2.1.1 Stap 1: vaststellen of er behoefte is aan marktonderzoek
Er is behoefte aan marktonderzoek wanneer managers beslissingen moeten nemen terwijl
de beschikbare informatie niet toereikend is. Of en hoeveel marktonderzoek wordt verricht,
hangt af van het bedrijfsbeleid en de rol die het management ziet weggelegd voor
marktonderzoek. De gegevens uit deze onderzoeken gebruiken ze voor schattingen over
marktaandeel en als feedback om te zien hoe goed hun strategieën en tactieken werken.
Wanneer is marktonderzoek niet nodig?
1. de informatie is al beschikbaar
2. er is geen tijd, of het is niet het juiste tijdstip om marktonderzoek te (laten) doen
3. er is geen geld voor marktonderzoek
4. onderzoek levert minder op dan het kost
Wanneer zal onderzoek waarschijnlijk meerwaarde hebben?
Zal het onderzoek helpen om kansen en problemen vast te stellen en die definiëren.
2.1.2 Stap 2: Het probleem definiëren.
Wat is het probleem en hoe ziet het eruit enzovoort?
2.1.3 Stap 3: De onderzoeksdoelen bepalen
De doelstelling van het onderzoek refereert aan wat het onderzoek uiteindelijk op dient te
leveren. Onderzoeksdoelen hebben weliswaar te maken met de probleemdefinitie en worden
daardoor bepaald, maar ze worden zodanig vastgesteld dat ze, als ze zijn gehaald, de
informatie opleveren die noodzakelijk is om het probleem op te lossen. De doelstelling van
het onderzoek kan ook dienen om meer inzicht te krijgen in de wensen en behoeften van de
klant. Gegevens uiteindelijk bepalen voor het onderzoek.
2.1.4 Een onderzoeksontwerp kiezen
1. Verkennend (exploratief) onderzoek is het op ongestructureerde en informele wijze
verzamelen van informatie. Het wordt vaak toegepast als er weinig bekend is over het
probleem.
2. Beschrijvend (descriptief) onderzoek staat voor een aantal methodes en procedures
waarmee marketingvariabelen worden beschreven. Vragen als wie, wat en waarom
beantwoorden. Achter de houdingen, intenties en het gedrag van consumenten komen. Vaak
door middel van surveys.
3. Verklarend (causaal) onderzoek is er een oorzaak gevolg verband. Vaak door middel
van experimenten.
, 2.1.5 De soorten informatie en de informatiebronnen benoemen
Primair onderzoek ook wel field research wordt gekenmerkt door het zelf verzamelen van
informatie. Secundair onderzoek ook wel desk research wordt gekenmerkt door
verzamelen van bestaande informatie.
2.1.6 Stap 6: De methoden bepalen om data te verzamelen
Kwantitatief onderzoek kenmerkt zich door data die exacte metingen omvaten van
variabelen die belangrijk worden geacht voor het betreffende onderzoek. Men werkt met een
grote steekproef. De analyse wordt vaak gerapporteerd in termen van tests en statische
significantie. Kwantitatief onderzoek wordt vaak toegepast in enquête (survey) onderzoek,
secundaire analyses van grote databestanden of in experimenten.
Kwalitatief onderzoek is ‘onderzoek waarbij problemen in en van situaties, gebeurtenissen
en personen beschreven en geïnterpreteerd worden met behulp van gegevens en personen
beschreven zoals belevingen, ervaringen en betekenisverleningen die verzameld zijn via
open interviews en/of participerende observatie en/of bestaande documenten’. Men werkt
doorgaans met een kleine onderzoeksteekproef. Vaak dient dit onderzoek om te verkennen,
om meer aan de weet te komen over het onderhavige probleem.
2.1.7 Stap 7: De meetinstrumenten ontwerpen
Het ontwerpen van de meetinstrumenten die worden gebruikt om informatie te verzamelen
en vast te leggen is van cruciaal belang voor het slagen van het project. Vragenlijsten en
topic lijsten.
2.1.8 De opzet en de omvang van de steekproef bepalen
Bij een onderzoek bestuur je meestal een deel van de populatie om meer te weten te komen
over de gehele populatie, dit is steekproef. De steekproefopzet verwijst naar de methode
die je toepast om eenheden uit de populatie dan al niet op te nemen in de groep die je gaat
onderzoeken. De steekproefomvang verwijst, naar het aantal eenheden van de populatie
die een steekproef moet bevatten.
2.1.9 De data verzamelen
Er kunnen fouten optreden tijdens het verzamelen van data: keuze voor de verkeerde
steekproefelementen om te interviewen, mensen die weigeren mee te werken of gewoon niet
thuis zijn, mensen die opzettelijk foutieve informatie geven, of interviewers die fraude plegen
door zelf de enquêtes in te vullen.
2.1.10 De data analyseren
Data-analyse houdt in dat je data invoert in computerbestanden, op fouten controleert, in
tabellen verwerkt en aan verschillende statische testen onderwerpt. SPSS is gebruikelijk
voor kwantitatieve data. Als je kwalitatieve data gaat analyseren, dan maak je meestal
gebruik van cyclische stappen: ordenen, open coderen, axiaal coderen en selectief coderen.
2.1.11 Het onderzoeksrapport opstellen en presenteren
Het rapport of de presentatie is het middel waarmee je het onderzoeksresultaat aan de klant
duidelijk maakt.