Samenvatting voor het vak Burgerlijk Procesrecht van kwartiel 2.1. De samenvatting bevat alle relevante hoofdstukken van het boek Praktisch Burgerlijk Procesrecht zoals voorgeschreven als literatuur. Eigen cijfer is een 6.
College 1 Inleiding
Burgerlijk procesrecht = regels over de wijze van procederen in het privaatrecht.
Het materiële burgerlijk recht omvat inhoudelijke rechten en plichten: rechtsregels
om situaties, rechtsverhoudingen en handelingen juridisch te definiëren en te
kwalificeren.
Het formele burgerlijke recht geeft antwoord op de vraag volgens welke
procedureregels deze rechten en plichten kunnen worden geëffectueerd. Het
burgerlijk procesrecht omvat voorschriften en procedureregels waarmee een persoon
in een civiele procedure zijn materiële rechten en plichten kan:
Effectueren
Vast laten stellen
Tot stand laten brengen
Wijzigen
Beëindigen.
Belangrijke functies van het burgerlijk procesrecht
Het handhaven en beïnvloeden van materiële burgerlijke rechten en plichten
Het voorkomen van een gerechtelijke procedure (= preventiefunctie)
Het voorkomen van eigenrichting.
Bronnen van het burgerlijk procesrecht
Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv)
Wet op de rechterlijke organisatie (Wet RO)
Internationale regelgeving:
- EEX-Verordening (herschikking) / Brussel I-bis
- EG-Bewijsverordening
- EG-Betekeningsverordening
- EVRM
Jurisprudentie.
Algemene uitgangspunten
Recht op rechtspraak en rechtsbijstand (art. 17, 18, 112 GW)
- Toegangsprincipe (= iedereen moet toegang hebben tot de rechter en een
rechtsbijstandverlener)
Onafhankelijke en onpartijdige rechter
- Wraking (art. 36 Rv) = indien een partij op gerechtvaardigde gronden twijfelt
aan de onpartijdigheid van de rechter, kan die partij een verzoek tot wraking
van die rechter doen
- Verschoning (art. 40 Rv) = is de rechter zelf van mening dat hij in een
bepaalde zaak niet onpartijdig kan zijn, dan kan hij verzoeken zich te laten
vervangen door een andere rechter
Hoor en wederhoor (art. 19 Rv)
- Gelijkheidsbeginsel = beide partijen moeten in de gelegenheid gesteld worden
om hun standpunten in een zaak naar voren te brengen
Behandeling en beslissing binnen redelijke termijn (art. 20 lid 1 en 2 Rv)
Openbaarheid van zitting en uitspraak
- Openbaarheidsbeginsel (art. 27 lid 1 jo. 29 lid 1 Rv)
Motiveringsbeginsel (art. 30 Rv)
Geen rechtsweigering en volledige beslissing (art. 26 Rv en 13 Wet algemene
bepalingen) (art. 23 Rv)
- Recht op rechtspraak
Beginsel van partijautonomie (art. 24 Rv)
- Lijdelijkheidsbeginsel = de rechter kan niet méér of iets anders toewijzen dan
hetgeen wordt gevorderd of verzocht
, Ambtshalve aanvulling van rechtsgronden (art. 25 Rv).
College 2 Deelnemers
Natuurlijke personen en (vertegenwoordiging van de) rechtspersonen
Wanneer een natuurlijke persoon niet handelingsbekwaam is moet hij worden
vertegenwoordigd door een handelingsbekwame persoon die optreedt als zijn
wettelijke vertegenwoordiger. In geval van vertegenwoordiging van een
handelingsonbekwame procespartij, noemen we de vertegenwoordiger de formele
procespartij en de vertegenwoordigde de materiële procespartij. De formele
procespartij is degene die de beslissingen in de procedure neemt en op wiens naam
de procedure wordt gevoerd. De materiële procespartij is het rechtssubject van de
rechtsbetrekking waarover het geschil bestaat.
Tevens moet een rechtspersoon zich laten vertegenwoordigen door een natuurlijke
persoon. De vertegenwoordiger van een rechtspersoon wordt door het verrichten van
de feitelijke proceshandelingen geen formele procespartij. De procedure wordt
ondanks de vertegenwoordiging op naam van de rechtspersoon zelf gevoerd: de
rechtspersoon is zowel formele als materiële procespartij.
Procederen uit groepsbelang of algemeen belang
Een vertegenwoordiger behartigt het belang van de partij die hij vertegenwoordigt.
Het is echter ook mogelijk dat een partij een procedure start vanwege een
groepsbelang of een algemeen belang. De eiser treedt in dat geval in de procedure
op als belangenbehartiger voor dit collectieve belang (art. 3:305a tot en met 3:305c
BW).
Rechtsbijstandverleners
Voor het voeren van een gerechtelijke procedure is specialistische kennis vereist.
Rechtsbijstand is over het algemeen kostbaar. Dat kan meewegen in de beslissing al
dan niet te procederen of al dan niet een rechtsbijstandverlener in de arm te nemen.
Voor procespartijen met onvoldoende financiële draagkracht maakt art. 18 Gw het
mogelijk om een rechtsbijstandverlener in te schakelen. Er zijn verschillende soorten
rechtsbijstandverleners:
Advocaat
- In sommige gevallen is er verplichte procesvertegenwoordiging
- Een advocaat die procedeert bij de Hoge Raad wordt cassatieadvocaat
genoemd
Vertrouwenspersoon
- Dit kan iedereen zijn
Gemachtigde
- De rechter kan van een gemachtigde verlangen dat deze een schriftelijke
volmacht overlegt waaruit blijkt dat de gemachtigde bevoegd is om de
desbetreffende partij in rechte te vertegenwoordigen (art. 80 lid 2 Rv).
Gerechtsdeurwaarder en de griffier
De gerechtsdeurwaarder is een door de Kroon benoemd openbaar ambtenaar met
officiële ambtstaken. De officiële ambtstaken die de deurwaarder verricht, kunnen
worden onderscheiden in drie kerntaken:
1. Het uitbrengen van exploten
2. Het leggen van conservatoir beslag
3. Het ten uitvoer leggen van uitspraken van de rechter.
De griffie betreft de gerechtelijke administratieve ondersteuning van een bepaald
gerecht. De griffie beheert de agenda, de dossiers en het archief van de gerechtelijke
instantie en verzorgt correspondentie met de procespartijen of bij de procedure
betrokken derden. Op de griffie werken mensen in diverse functies: ze worden vaak
aangeduid als griffier en ondertekenen in die hoedanigheid ook correspondentie. De
, gerechten kennen ook diverse juridische ondersteuners die vaak worden aangeduid
met het begrip gerechtssecretaris.
De rechter
Het is de rechter die aan het einde van de procedure een uitspraak moet doen. In de
einduitspraak bepaalt de rechter wie van de partijen gelijk krijgt. De rechter heeft
een lijdelijke rol ten aanzien van de inhoud van de zaak. In het verloop van de
procedure voert de rechter de regie. Uiteraard is de rechter gebonden aan de
wettelijke kaders en de beleidsafspraken. Uitgangspunt voor een eerlijke behandeling
van een zaak door de rechter is dat de rechter onpartijdig en onafhankelijk is. De
benoeming van de rechter geschiedt bij koninklijk besluit. Bij zijn benoeming wordt
de rechter voor het leven benoemd o.g.v. art. 117 Gw. In de Wet rechtspositie
rechterlijke ambtenaren (Wrra) zijn vereisten voor benoeming tot rechter vastgelegd.
Ook zijn in de wet disciplinaire maatregelen opgenomen die kunnen worden ingezet
wanneer een rechter zijn taken en bevoegdheden niet naar behoren uitvoert. In art.
46c Wrra is opgenomen welke maatregel aan rechters kunnen worden opgelegd:
Schriftelijke berisping
Inhouding van salaris tot een bedrag van ten hoogste het salaris over een halve
maandag schorsing voor de duur van ten hoogste drie maanden
Ontslag.
In Nederland worden drie gerechten onderscheiden (art. 2 Wet RO):
1. Rechtbanken (art. 40-57 Wet RO)
- In eerste aanleg
- 11 arrondissementen (Wet op de rechterlijke indeling)
- Zittingsplaatsen (Besluit zittingsplaatsen gerechten)
2. Gerechtshoven (art. 58-71 Wet RO)
- Hoger beroep
- Soms in eerste aanleg (bijvoorbeeld bij behandeling van bepaalde
ondernemingsrechtelijke zaken)
- Vier gerechtshoven opgedeeld in ressorten
3. Hoge Raad (art. 72-81 Wet RO)
- Cassatierechter
- Sprake van verzuim van vormen die op straffe van nietigheid in acht moeten
worden genomen
- Sprake van schending van het recht
- Enkelvoudige of meervoudige kamers
- Rechters worden raadsheren genoemd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper quinndejongh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.
