HOOFDSTUK 13
PARAGRAAF 1
Hormonen:
- Signaalstoffen
- Via bloed naar cellen vervoerd
- Endocriene klieren
- Binden aan specifieke receptoren
Endocriene klieren geven hun producten af aan het inwendige milieu: bloed, weefselvloeistof, lymfe
of het cytoplasma.
Exocriene klieren geven hun producten af aan het uitwendige milieu: bijvoorbeeld huid.
Doelwitorganen zijn organen waarvan de (doelwit)cellen hormoonreceptoren hebben en dus de
“boodschap” van de hormonen van de klieren ontvangen.
De hypofyse is de centrale hormoonklier. Vanuit de hypothalamus ontvangt de hypofyse informatie.
Daarmee zet de hypofyse andere hormoonklieren aan tot productie en afgifte van hormonen. Het is
dus de binding tussen het zenuwstelsel en hormoonstelsel.
De hypofyse bestaat uit twee delen:
, - De neurohypofyse (hypofyseachterkwab): zenuwweefsel met uitlopers van neuronen uit de
hypothalamus
- De adenohypofyse (hypofysevoorkwab): klierweefsel
Veel hormoonconcentraties zijn via een negatieve terugkoppeling geregeld, hierdoor blijft de
concentratie voortdurend rond de norm. Bij positieve terugkoppeling stijgt de hormoonconcentratie
juist.
PARAGRAAF 2
Als een hormoon indirect is gaat het bijvoorbeeld via de lever.
In de kindertijd werkt IGF in op de groeischijven van de pijpbeenderen. De kraakbeencellen van de
groeischijven delen en differentiëren gedeeltelijk tot botcellen: de pijpbeenderen groeien. Na de
puberteit verdwijnen de groeischijven en stopt de groei. GH blijft in je bloed.
Cortisol verhoogt bij stress je hartslag en de glucosespiegel en maakt je alerter. Het onderdrukt je
afweersysteem, zodat extra energie beschikbaar is voor de stressreactie.
Het groeihormoon stimuleert dieper gelegen cellen van de huid om te delen. Uit beschadigde cellen
die meer aan de oppervlakte liggen, komen (signaal)stoffen vrij. Deze groeifactoren hechten aan
receptoren van buurcellen. Dat leidt tot vorming van eiwitten die het controlesysteem van celdeling
beïnvloeden. DNA-synthese en celdeling volgen: de huid herstelt.
Steroïdhormonen:
- Hydrofoob en apolair
- Bv testosteron
- Gemaakt uit cholesterol
- Hechten aan hormoonreceptor in grondplasma van cel
- Vormt hormoon-receptorcomplex
- Via RNA ontstaat eiwit in de cel
Tyrosinehormonen:
- Hydrofoob
- Gemaakt uit aminozuur tyrosine
- Activeren doelwitcellen door:
1. Binden in grondplasma
2. Binden in celmembraan
Peptidehormonen:
- Hydrofiel en polair
- Binden in celmembraan
- Bestaan uit gekoppelde aminozuren
De receptoren van adrenaline en peptidehormonen veranderen van vorm wanneer er hormonen
aan koppelen. Dat geeft aan binnenkant celmembraan reactie: G-eiwit koppelt energierijk GTP aan
receptor. Er ontstaat dan een second messenger. Die heeft de boodschap van het hormoon
overgenomen en bindt aan molecuul bedoeld voor die actie in de cel.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mirtesmod. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.