Historische context 2 Duitsland in Europa
1918-1991
Wat leidde tot de opkomst van het nationaal socialisme en welke gevolgen had dit voor
Duitsland en Europa? (1918-1945)
1918: einde van de eerste wereldoorlog
1991: einde van de koude oorlog
1914-1918; De eerste wereldoorlog met 2 partijen.
• Duitsland (+ Oostenrijk- Hongarije en het Turkse rijk) : De centralen
• Frankrijk, Engeland Ruslan en de VS : de geallieerden
Deze oorlog had gigantische impact op de samenleving. Zo waren er nog maar weinig
Engelse mannen (veel gesneuveld in de oorlog) en het begin van de plastische chirurgie
(gezichten van militairen behandelen).
1918: oorlog verloopt niet goed voor Duitsland.
Er is een geallieerde zeeblokkade die zorgt voor voedselschaarste. Ook verliest Duitsland
terrein. De VS eisen democratische hervormingen, voordat ze aan vredesonderhandelingen
beginnen. In Oktober start Wilhelm II de vredesonderhandelingen. Ondanks
vredesonderhandelingen moet de Duitse vloot ten aanval trekken tegen de Britse vloot.
Duitse matrozen weigeren. Begin van een opstand.
• Keizer Wilhelm II treedt af
• Duitsland wordt een republiek
• Er komt een nieuwe regering met Sociaal democraten tekenen de vrede (zij willen
leven van arbeiders verbeteren)
Er ontstaat een grote chaos: gewapende conflicten tussen conservatief, extreemlinks en
extreemrechts.
Conservatief: willen monarchie behouden, niet moderniseren. Minder macht voor politieke
partijen en meer macht voor de elite.
Extreemlinks: communisten, willen geen sociale verschillen (zien zich als die slaven die los
moeten breken)
Extreemrechts: nationalisten, zeggen dat er nog oorlog is. Zij vinden dat de nieuwe Duitse
regering Duitsland heeft verraden voor zich over te geven
Dolkstootlegende: hebben oorlog verloren doordat ze in de rug werden gestoken door
de regering. Is een complottheorie dat het Duitse leger de Eerste Wereldoorlog had kunnen
winnen, maar dat is verraden door dat de sociaaldemocratische regering de wapenstilstand
tekende.
1919; verdrag van Versailles
Duitsland krijgt alle schuld van de oorlog. Ze moesten herstelbetalingen betalen en 10% van
hun grondgebied afstaan aan vooral Polen en Frankrijk. Ook mogen ze maar een klein leger
,hebben en moeten ze alle koloniën opgeven. Veel Duitsers voelen zich vernederd door deze
bepalingen.
Volkenbond wordt opgericht: zij moeten komende oorlogen voorkomen.
1923; Duitsland kan niet langer betalen, ze zijn failliet. Frankrijk bezet het Ruhrgebied (het
industriële gebied van Duitsland) om betalingen in steenkool te halen.
Duitse arbeiders gaan staken, maar krijgen doorbetaald door de Duitse regering om
ze te steunen. Om de lonen te betalen werd er geld bijgedrukt hyperinflatie: er
werd geld bijgedrukt, wat ervoor zorgt dat geld niets meer waard is.
1924 Dawesplan: Herstelbetalingen koppelen aan draagkracht van Duitse economie
USA: verstrekken leningen aan Duitsland
Frankrijk: betaald (oude) lening terug aan USA
Duitsland: herstelbetalingen Frankrijk
Economie bloeit op
Extreem politieke ideologieën verdwijnen
Duitsland treedt toe tot de Volkenbond (die proberen oorlogen te voorkomen)
1929; Beurskrach, leidt de economische wereldcrisis in
Aandelen beurs ingestort.
VS willen geleend geld van Dawesplan terug.
Duitsland word extra hard getroffen en de Duitse economie stort in.
De NSDAP (nationaalsocialisme) krijgt steeds meer aanhangers en groeit uiteindelijk uit tot
een massapartij. Redenen:
• Het vermogen van Hitler om grote groepen mensen toe te spreken.
• Massaal en doeltreffend gebruikt van propaganda.
• Machtsvertoon van de SA (privéleger van NSDAP).
Beloften van Hitler:
• Verdrag van Versailles verscheuren.
• Aanpak werkloosheid.
• Aanzien Duitsland verbeteren.
1933; de politiek kan niet langer om Hitler heen, hij wordt rijkskanselier (premier van
Duitsland).
Hitler wil absolute meerderheid voor de NSDWP. De Communistische KPD is de grote
concurrent. In februari is de Rijksdagbrand: brand in het bebouw van het Duitse parlement.
De KPD krijgt schuld van Hitler, maar schuld is nooit bewezen.
De burgerrechten worden afgeschaft door noodverordening. Duizenden
communisten worden opgesloten en is een beperking in de persvrijheid en vrijheid
van meningsuiting.
• Machtigingswet: Duitse parlement heft zichzelf op, Hitler heeft absolute macht.
• Onder leiding van de NSDAP wordt Duitsland een totalitaire staat.
, Om te zorgen dat iedereen doet wat zij willen, dreigen ze met geweld. Ook beloven ze een
heleboel. Verder maken ze gebruik van propaganda, zo gaan mensen hetzelfde denken.
Volksgemeinschaft: één volk, binnen één groot Duits rijk met één leider: Adolf Hitler.
• Mensen die niet passen binnen de volksgemeinschaft worden buitengesloten:
o Joden en andere niet-Ariërs
o Homo’s en lesbiennes
o Gehandicapten
Er wordt gebruik gemaakt van eerste concentratiekampen en afname van burgerrechten bij
Joden.
Hitler boekt successen en blijft populair
• Economisch herstel
• Werkloosheid loopt terug
• Ontstaan verzorgingsstaat
• Aanleg autobanen en vliegvelden (naar het Oosten)
• Opbouw nieuw leger
Hitler wil Duitsland uitbreiden met andere Duitstalige gebieden:
1938; Anschluss van Oostenrijk
1938; Hitler wil Sudetenland (Tsjechië) toevoegen.
• Appeasementpolitiek (Reactie van Groot-Brittannië met als doel: oorlog voorkomen.)
conferentie van München. Aanwezig: Duitsland, Italië, Frankrijk en Groot-
Brittannië met als uitkomst: Hitler mag Sudetenland hebben, maar moest daarna
ophouden.
o Hitler houdt zich niet aan de afspraken.
Op 1 september 1939 valt Duitsland Polen binnen; begin van de 2e wereldoorlog. Eerst is het
een papieren oorlog.
1940; Duitsland verovert grote delen van West-Europa, zo konden ze zich beter verdedigen
tegen een mogelijke aanval van Engeland.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rebeccadevries. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.