Samenvatting van het boek Human Learning (7th edition) voor het vak Leren & Cognitie.
Deze samenvatting bevat alle stof uit het boek aangevuld met college-aantekeningen en extra afbeeldingen. Dus H1 t/m H15, uitgezonderd H2.
Veel succes!
Dieren lijken meer aangeboren kennis te beziten dan mensen, maar er lijken wel beperkingen te zijn
in de nog te leren dingen. Mensen kunnen meer leren. Het lijkt erfelijk te zijn dat mensen in staat zijn
om te denken en te leren op een manier waarop dieren dat niet kunnen. Omgeving speelt belangrijke
rol, maar de manier waarop de mens met zijn omgeving omgaat is essentieel.
Door leren verkrijgen we vaardigheden + kennis, maar ook normen en waarden, houding en inzicht in
emoties
Leren (learning): Lange-termijn verandering in mentale representaties als gevolg van ervaring
Leren komt voor in gedrag bij:
- Volledig nieuw gedrag – 1e keer veters strikken
- Frequentie van bestaand gedrag veranderen – meer samenwerken met klasgenoten
- Snelheid van bestaand gedrag veranderen – een verhaal dat je voor de 10 e keer vertelt, vertel
je sneller
- Intensiteit van bestaand gedrag veranderen – steeds ergere woedeaanvallen om je zin te
krijgen
- Complexiteit bestaand gedrag veranderen – dieper ingaan op een onderwerp nadat je er
uitleg over hebt gehad
- Verschillende reacties op zelfde stimulus – bij angst voor honden ene keer huilen, andere keer
slechts terughoudend zijn
Psychologen verschillen veel in visies, maar ze zijn het er over eens dat de manier van leren bepaald
kan worden door objectieve, systematische onderzoeken, zowel bij dieren als bij mensen
- Basic research: werken met een test- + controlegroep in een laboratorium
- Applied research: onderzoek naar gedrag in reëlere setng (klas bijv.)
- Quantitative data: metingen
- Qualitative data: kijken naar gedrag/uuitspraken -> onderzoeker geef aan of gedrag wel/uniet
aanwezig is
Principles of learning: principes die voor elke leertheorie gelden
Bijv. gedrag dat wordt beloond met een cadeautje zal eerder toenemen in frequentie dan gedrag
dat niet wordt beloond met een cadeautje
Beloning wordt gezien als reinforcement werkt bij zowel mensen als dieren
Law: als dit leerprincipe als algemeen wordt ervaren
Leertheorieën verklaren onderliggende mechanismen
,Geschiedenis leertheorieën
- Eind 19e eeuw 2 dominante stromingen in de psychologie
o Structuralisme
o Functionalisme
overeenkomst: slechte onderzoeksmethoden
o Introspection: onderzoeksmethode waarin proefpersoon gevraagd wordt om te
beschrijven wat hij denkt
- Begin 20e eeuw kritiek op onderzoeksmethoden psychologie moest een ‘echte’
wetenschap worden focus op 2 dingen die objectief gemeten kunnen worden:
o Responses = menselijk gedrag
o Stimuli = prikkels uit omgeving
Ontetaan behavitrieme
- 1940 opkomst nieuwe leertheorie: mensen leren van observeren en imiteren
Ontetaan etiiaipe ipeerthetrie
- Jaren ’60 uitbreiden van sociale leertheorie mentale processen/ucognitie
Ontetaan etiiaipe itgniieve thetrie
Moeilijk te bepalen welk voordeel de mens heef m.b.t. leren en denken t.o.v. dieren dieren
kunnen zijn óók denkende + lerende wezens
- Communicatie + interactie beter
- Mensheid beter in staat om zichzelf voort te planten en een bestaan op te bouwen
- Sociale + culturele omgeving beter
Uitgangspunten van etiitiuipturaip thetry
Theory of learned helplessness mensen proberen situaties te vermijden/uvoorkomen, omdat ze uit
eerdere ervaringen weten dat deze situaties pijnlijk/uonpretg zijn
Voordelen van theorieën:
- Samenvatng van veel onderzoeken
- Leidt tot nieuw onderzoek
- Verklaren van nieuwe resultaten/ubevindingen
- Opzeten van therapieën/uinstructiemechanismen
,Nadelen van theorieën:
- Een theorie kan nooit álles verklaren vaak focus op 1 aspect
- Onderzoekers zijn bevooroordeeld over eigen theorie ze zullen geen dingen publiceren die
hun theorie tegenspreken
H3: Behavitrieme
Belangrijke termen passend bij behaviorisme :
• Equipotentiality: leren van mensen en dieren grofweg hetzelfde basisprocessen hetzelfde
• Objectivity: stimulus –response relatie (S-R psychology)
- Gedrag meten op objectieve manier, zodat het nagemeten kan worden
• Mentale processen -> Black box
–Maar zie neo-behaviorisme(o.a. social learning theory) kijken wel naar mentale
processen op zekere hoogte
• Wat is leren?
- Verandering in gedrag
- Betere term (volgens behavioristen): conditioneren
• Blank slate = organismen geboren als tabula rasa
• Parsimony (zuinigheid): ‘de simpelste theorie is de beste’
- Terzijde: Hoe ‘simpel’ is het behaviorisme?
Grondleggers behaviorisme:
- Ivan Pavlov Russische psycholoog, klassieke conditioneren
- Edward Thorndike
- Skinner operant conditioneren, beschouwd als determinist: als je volledige kennis hebt
over iemands achtergrond, gedrag en omgeving kan je de reacties van deze persoon op
nieuwe gebeurtenissen met 100% zekerheid voorspellen
- ‘complete determinism’: elk gedrag heef wel een element dat niet geassocieerd kan worden
met erfelijkheid of conditionering daarom nooit met 100% zekerheid iemands acties te
voorspellen
, Neutrale stimulus (belletje) wordt geconditioneerde stimulus (vlees) die je wil koppelen aan
reactie
Alle verbanden kan je aanleren
o Laten schrikken voor bang konijntje
Hét voorbeeld van klassieke conditionering:
Watson Litle Albert
- Neutrale stimulus = wite rat Albert vindt dat niet eng
- Koppelen aan hard geluid Albert bang voor hard geluid (door refex), Albert wordt ook
bang voor wite rat
- Bangmaken voor alles
Dit experiment 100 jaar geleden uitgevoerd; nu niet meer ethisch verantwoord
Maar wel bewezen dat we mensen bang kunnen maken én dat we mensen bang kunnen
maken voor alles wat op bijv. een konijn lijkt
Dus als je bang bent voor een clown betekent het niet dat je ooit een negatieve ervaring moet
hebben gehad met een clown zelf, maar misschien met heel veel kleuren of make-up
= generalisatie
Fenomenen bij klassieke conditionering:
• ‘Aeetiiaive Biae’ neutraipe eimuipue niet eiht neutraaip
- Voedsel als stimulus -> misselijk werkt beter dan geluid -> misselijk
Dit geef aan dat mens geen tabula rasa is, dat gaat in tegen kernidee van behaviorisme
• Uitdtving (exiniitnn – Gebeurt vaak niet omdat mensen de cS vermijden!
- Als belletje steeds minder vaak niet wordt gevolgd door vlees, reageert hond steeds minder
verband verdwijnt
• Sctntaan hereteip (ectntanetue reitveryn
- Tegenovergestelde van extinction
- Als de geconditioneerde stimulus een tijdje niet is aangeboden samen met het vlees, dan gaan
ze opeens wel weer kwijlen als het belletje dan weer klinkt (informatie blijf ergens hangen in
je brein zelfde met misconcepties: als je ergens heilig van overtuigd bent, is het moeilijk
om te begrijpen dat het niet klopt)
• Generaipieaie
- Iemand bangmaken voor konijntje generaliseren naar ook angst voor raten en hamsters
• Van itniguity naar itningeniy
– Contiguity: cS moet vlak voor ucS gepresenteerd worden (belletje vlak voor geur van vlees,
anders werkt het niet)
– Contingency: cS presenteren wanneer kans op ucS groot is
o Belletje moet logisch maken dat het vlees gaat volgen (weer niet neutraal)
Simuipue dieiriminaitn
- Als 1 stimulus aangeboden wordt samen met de ongeconditioneerde stimulus (hoge toon +
eten voor hond), maar een andere stimulus aangeboden wordt zonder ongeconditioneerde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper renate99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.