- ‘The term globalization should only be used where such relations acquire a certain degree of
regularity and stability and where they affect more than tiny numbers of people’.
- ‘The early history of globalization is not only about imperial expansion, also about growth of
a world economy.’
Chapter 1. ‘Globalization’: Circumnavigating a Term
A Diagnosis of the Present and a Term for a Historical Process
- Sinds 1990 heeft de term globalisering bekendheid verworven.
- De term is in gevaar kan worden gebruikt voor ‘namedropping’ zonder dat de betekenis
relevant is.
- Globalisering vat in een woord een wijd spectrum van ervaringen gedeeld door veel mensen
samen.
- Bevolking van rijke landen krijgen veel mogelijkheden door moderne vormen van consumptie
en communicatie. Door het afbraak van de Sovjet-Unie werd de wereld doordrongen van
uniforme principes en moderne Westerse leefstijlen. De vrije markt en technologische
innovaties op het gebied van data en communicatie creëren markten waarbij vraag en aanbod
wereldwijd efficiënt kan worden.
- De wereld wordt ‘kleiner’ naarmate verre landen steeds nauwer met elkaar verbonden raken
(rede).
- De wereld word ‘groter’ omdat de horizonnen nog nooit zo nog nooit zo breed zijn geweest
(emotie).
- Historici kijken naar globalisering als een ‘ization’ proces: een proces wat plaatsvindt over
een lange tijdsbestek, in verschillende vormen en intensiteiten plaatsvindt en een kracht
hebben die zelden in voorgaande geschiedenis is geobserveerd. Zou globalisatie even
belangrijk kunnen zijn als de term industrialisatie?
- Is in de eind 20ste eeuw sprake van een ‘turning point’? Een tweede moderne tijd?
The core concept and the controversies
Factoren die een grote rol spelen bij de definitie van globalisatie: expansie, concentratie en versnelling
van wereldwijde relaties.
- Betekend globalisatie het einde van de natiestaat? Het begin van culturele homogeniteit? Een
nieuwe betekenis van de concepten tijd en ruimte?
- Multilaterale corporaties profiteren het meeste van vrije handel, de invloed van de overheid in
economische ontwikkeling en middelen is verzwakt.
- Welvaartstaat is dismanteld, legitimiteit van de staat is verminderd neoliberalen staan hier
positief tegenover, meer persoonlijke vrijheid verkrijgen.
- Culturele globalisatie (gedreven door communicatie technologie en Westerse culturele
industrieën) werd voorheen gezien als Amerikaanse culturele dominantie wat ten koste ging
van traditionele diversiteit. Echter, er ontstond verdediging van uniekheid, individualiteit en
identiteit.
Janneke Stevens
, - Robertson: ‘universalization of particularism and particularization of universalism’
- Glocalization: globale trends hebben een impact op lokale gemeenschappen en vereist speciale
‘opname’. Belangrijkste elementen: massa-media, lange afstandsreizen en vraag naar
consumptiegoederen.
- Hybridity: resultaat van nieuwe culturele elementen aangepast aan bestaande.
- ‘Space-time-compression’ reductie telefoonkosten en toename gebruik van elektronische
mail en virtuele contacten legt de basis voor sociale relaties, netwerken en systemen. De
effectieve afstand is kleiner dan de geografische afstand: oorzaak is toenemende snelheid
communicatie (deterritorialization, supraterritoriality).
- Albrow’s concept van ‘globality’: Nog nooit eerder in geschiedenis gezien. Dimensies van
‘globality’ zijn terug te zien in het feit dat milieuproblemen in het framework van globale
ecologische systemen bestaan. Dat globale destructie samenhangt met
massavernietigingswapens. Ook communicatie systemen en markten de wereld spannen en dat
‘globality’ wederkerend is; een groeiend aantal mensen verwijzen naar kennis over globale
context van acties en gedrag.
- Castells’ idee van een ‘network society’: Computer technologie zorgt voor flexibele sociale
relaties onafhankelijk van territoria. In het informatie tijdperk worden economie en politiek
niet langer op een hiërarchische bureaucratische manier georganiseerd, maar als horizontale
netwerken. Macht ontstaat door het bestaan van een netwerk in het leven geroepen voor een
specifiek doel. Breuklijn: mensen die verbonden zijn en mensen die niet verbonden zijn.
- Held: globalisatie is het resultaat van ontwikkelende processen. De impact van deze processen
hangt af van de plaats, tijd en sociale klasse. Globalisatie is een open proces dat instituties van
collectieve organisaties zoals staten, bedrijven, kerken en families transformeert. Er ontstaan
ook tegenkrachten die zorgen voor fragmentatie.
- ‘Transformationalist’: globalisatie is een fenomeen uit de recente geschiedenis, maar
gebaseerd op lange term processen van politieke, economische, culturele en militaire
interactie.
- Sceptici: globalisatie als ideologische ‘cover-up’ voor Amerikaanse economische macht, of
als propaganda van neoliberale bedrijfselite en technocraten. Hirst + Thompson: globalisatie
als uit de context gehaalde anekdoten.
Chapter 2. The dimensions of globalization
World system- imperialism – Global history
- Het idee van een op zichzelf staande, samenhangende, afgebakende maatschappij werd ten
twijfel getrokken.
- Onderzoeksvelden met relevantie ten op zichtte van globalisatie:
1. De geschiedenis van een ‘wereldeconomie’ was voor een lange tijd het kernpunt voor
onderzoek in de economie (geschiedenis/geografie). Europese koloniale expansie,
internationale beweging van goederen en kapitaal werden onder andere onderzocht in het
instituut voor wereldeconomie (Kiel). Een ander onderzoeksgebied is dat van de wereldwijde
kapitaalstroom en de geschiedenis van mnc’s. Door het onderzoek kan ‘economische
Janneke Stevens
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannekestevens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.