Vak fysiotherapie
Het vak
Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie (KNGF), bond voor fysiotherapie.
Fysiotherapie is voortgekomen uit Heilgymnastek (en massage). Ook toen werd er al gewerkt met
fitness apparaten en vrije gewichten.
Kern van het vak: Bezig met het bewegende mens en het helpen van de problemen die mensen
hebben bij het bewegen. Het is het oplossen van een bewegingsprobleem/vraagstuk door middel van
fysische prikkels/therapie (massage, dry needling, stroom, bewegen) en coaching
(gedragsverandering), samen met de patint (shared decision making)
De fysiotherapeut is specialist in bewegen. Hij kijkt naar hoe de mens beweegt en wat de mens
beweegt: mensen hebben verschillende drijfveren/moteven/achterliggende ideein om te bewegen.
Belangrijk is om te kijken naar de drijfveren van mensen, wat hun beweegt, waarom ze dingen
wel/niet doen.
Lichaam georiinteerd: kijkt hoe de mens beweegt
Handeling georiinteerd: kijkt naar wat de mens beweegt. Bij een afwijkend looppatroon
wordt toch het doel ervan behaald (voorbewegen), dus is de handeling goed.
Intentoneel handelen: door een beweging laten zien wat er in iemand speelt. Reelatoneel
begrip met onder meer sociale dimensie.
Naast fysiotherapeuten zijn er meer specialisten in beweging (orthopeed, docenten LO, trainers,
bewegingswetenschappers, enz.)
Optmaal bewegen kenmerkt zich door functonele variabiliteit: dus een doel kan met verschillende
bewegingen worden bereikt (voortbewegen met krukken/mank lopen)
Er zijn ook specialisates in fysiotherapie:
- Mensendieck
- Cesar
Ofcieel wel onderdeel van de fysiotherapie. Door deze stroming heef de fysio deze kennis voor een
deel verloren, nu wordt dat wel weer teruggebracht naar fysiotherapeuten.
Fysiotherapeut kan werkzaam zijn in verschillende sectoren.
- Extramuraal (eerstelijns): alles wat buiten de instellingen/buiten een gebouw plaatsvindt
Gezondheidscentra (wijkniveau) multdisciplinair werken (gebruik maken van
andermans deskundigheid)
(ketens van) fysiotherapiepraktjken
- Intramuraal (tweedelijns): alles binnen de muren van instellingen (in multdisciplinaire teams
of afdelingen
Ziekenhuizen
Verpleeghuizen
Reevalidatekliniek: bijvoorbeeld na een CVA of ongeluk
Verzorgingshuizen
Herstelhotel: nog niet ver genoeg hersteld om naar huis te kunnen
- Transmuraal (zit tussen intra en extramuraal in)
Zorg bij cliinten aan huis. Accent op samenwerken met collega-fysiotherapeuten,
gespecialiseerde fysiotherapeuten, andere beroepsbeoefenaren (zowel binnen als
, buiten de zorg). Mede om mensen zo snel mogelijk een revalidate thuis te laten
volgen, mensen zo snel mogelijk in beweging laten komen.
Fysiotherapeuten zijn voor zichzelf begonnen en richten zich hier voornamelijk op.
Hebben ook geen eigen behandelruimte meer.
Mensen die thuisziten hebben vaak meer problematek (samenwerking met
huisarts, maatschappelijk werker, geriatrisch verpleegkundige)
Adaptati
Als persoon, taak of omgeving verandert, dan pas je de andere bollen hier automatsch op aan.
Dit zijn drie pijlers waarin je je behandeling aan moet passen. Je kan een taak moeilijker maken
door nog een taak te geven, iets aan te passen bij de persoon (houding), enz.
Wanneer er niks verandert bij een persoon, zal zijn gedrag of last waarschijnlijk niet
veranderen. Door in de omgeving/taak te veranderen kan de persoon ineens wel gaan bewegen
(rollator geven omgeving aanpassen en daardoor weer gaan lopen)
Ridinirin
Zijn mening over iets ontwikkelen op basis van feiten of veronderstellingen. Fysiotherapeut heef
vaak aannames, dit zijn geen feiten/veronderstellingen.
Deze vragen moeten altjd gecontroleerd zijn aan het eind van een anamnese:
- Wat is er aan de hand (identty)
- Waardoor komt het? (causes) Zijn het er meer of één. Je kunt bijna nooit zeggen wat precies
de oorzaak is, het kunnen meerdere oorzaken zijn (coordinate vermindert door
vermoeidheid, banden niet sterk genoeg, niet goed getraind, enz.)
- Hoe lang gaat het duren? (tmeline)
- Wat zijn de gevolgen ervan (consequences)
- Gaat het over? (cureability)
- Kan ik het zelf of is er hulp nodig (controlability)
Je moet in de anamnese zowel subjectef (wat de patint verteld/waarneemt) als objectef (wat de
fysiotherapeut opvalt) waarnemen
Klinisch redeneren is het refecteren op de redenate en de gegevens die je daarvoor gebruikt. Keuzes
en beslissingen maken en dat klinisch en theoretsch kunnen onderbouwen.
Mithodisch handilin
Als basis van het methodisch handelen zijn er vier fasen:
Doelgericht: niet zomaar iets doen, waar gaat het over wat wil de patint bereiken
Systematsch: stappen die je niet overslaat (of bewust overslaat). Er is niet één systeem het
beste, alleen je eigen systeem is het beste (anamnese, onderzoek, behandeling ook
afankelijk van de patint en zijn klachten en hulpvraag). Systeem zo uitvoeren dat je het
opgestelde doel efectef en efciint behaald.
Procesmatg: kunnen aanpassen aan veranderingen binnen de stappen die je hebt gemaakt
en dit inpassen in het proces. Als iets niet werkt moet je kunnen veranderen naar een andere
methode
Bewust: weet wat je doet, jij maakt de keuze (dus niet: ‘zo heb ik het geleerd/zo moet het’),
dit kunnen uitleggen en onderbouwen
Patint staat altjd centraal: het gaat om de persoon die een hulpvraag heef (kan zijn dat je die zelf
nog moet uitzoeken door verder te vragen. Hierdoor kun je naar functebeperkingen en
functehulpvragen gaan).
,Om methodisch handelen goed te laten verlopen moet je bewust zijn van gewoonten, valkuilen en
kwaliteiten. Belangrijk is ook dat je fexibel moet zijn in communicate omdat menselijke
communicate complex is, het is een uitdaging.
Fasin van lirin
Onbewust onbekwaam: niet weten wat je allemaal niet
weet
Bewust onbekwaam: wel weten wat je allemaal niet
weet
De fase tussen onbewust en bewust
onbekwaam is een frusterende fse omdat je
gaat zien wat je allemaal niet kan
Bewust bekwaam: je moet zo snel mogelijk naar
onbewust gaan, nu moet je namelijk nog nadenken
over wat je doet
Onbewust bekwaam: dingen gaan vanzelf en gaan goed
Fysiothirapii in hit ziikinhuis
Fysiotherapeut in het ziekenhuis helpt mensen in revalideren.
Fysiotherapeuten zijn:
Gespecialiseerd in de zorg voor patinten met acute, meervoudige en snel wisselende
problemen
Maakt deel uit van een multdisciplinair team en heef daarin een rol in het onderzoek en de
behandeling van de patint
Meestal patinten na een operate klinisch
Belangrijke rol in de identficate van kwetsbare patinten. Door ziekenhuisopname lopen zij
gevaar om te deconditoneren (verlies van spierkracht en condite) waardoor zij een langer
herstel hebben beter in beter out
Afdeling orthopedie: heef te maken met het rechtzeten van structuren
Polikliniek: patinten komen voor een dag/moment naar het ziekenhuis
- Na amputate (prothese aanmeten)
- Hartrevalidate (fietstest)
- Handenpoli (revalidate na handletsel
Wat doi ji
Ziekenhuis anamnese is wat korter omdat je al veel weet over de voorgeschiedenis
Een patint leren lopen met krukken (en looprekje)
Patint transfers in en uit bed aanleren
Oefeningen in en rondom bed, eerst voor je echt gaat lopen (stabiliteit en mobiliteit)
Traplopen met krukken
Ziten en staan vanuit een stoel
Principe beterrin beterrout
Als mensen beter het ziekenhuis ingaan, gaan ze er ook weer beter
uit. Daarom moet je mensen zo snel mogelijk weer in beweging
brengen en voortjdig op een zo hoog mogelijk niveau brengen.
Operate is een belastng voor het lichaam waardoor je van een dal
moet komen na een operate. Er is een kritsche ondergrens, als je
daaronder komt, kom je er niet meer uit.
, Pri-opiratie trainin: Trainen voor de operate zodat het herstel na de operate sneller is. Iemand
begint al op een hoger niveau. Vooral belangrijk bij:
- Mensen met een verhoogd risico op vertraagd herstel
Hierbij is het belangrijk dat eerste en tweede lijn goed samenwerken.
Pre-operateve fysiotherapeie is het verbeteren van de condite, spierkracht en leren lopen met
krukken.
Daarnaast zorgt het verbeteren van de longfuncte bij hartoperate ervoor dat er minder complicates
optreden, minder ic-opnamen en kortere intubateduur.
Hulpvraag
Patint staat altjd centraal, het gaat om de persoon met de hulpvraag (soms moet je die nog
uitzoeken door verder vragen). Vanuit de hulpvraag ga je redeneren wat er aan de hand is, hiervoor
is het handig een ICF-model te gebruiken (je weet wat de patint nog wel en niet kan)
Hulpvraag komt wanneer iemand niet in staat is de belemmeringen in adaptate weg te halen,
waardoor het probleem blijf bestaan.
Meest voorkomende hulpvragen in de fysiotherapie zijn:
Wat heb ik? – Welke weefsels zijn aangedaaan, hiervoor heb je alle vragen nodig (oorzaak,
beloop, huidige situate probleem, ICF)
Komt het nog goed? – aard cellen en adaptef vermogen van de cellen. Of dit goed gaat, zie je
in het beloop
Hoelang gaat het duren? – afankelijk van aard en ernst aandoening en of er belemmeringen
in het herstel zijn (te zien in beloop)
Hoe moet ik omgaan met deze problemen?
Beantwoorden van deze vragen kan door middel van het MDBB-model
Belangrijk in anamnese: wat is de reden dat je NU komt, wat is er op dit moment aan de hand
Gestuurd door een ander of zelf gekomen hiervan zijn de ideein van de patint vaak
afankelijk van
Waarom nu pas als je al twee weken last hebt
Hiervan is ook de hulpvraag afankelijk
Belangrijk in de interacte is dat er een verandering ontstaat bij de patint adaptate, patint leert
zelfregulate.
Fysiotherapeutsch handelen is ook een deel prevente: zorgen dat mensen gaan zelf-reguleren (hoe
pas ik me aan dat ik gezond kan blijven)
Competente gebieden
Er worden voor de fysiotherapeut zeven competentegebieden
onderscheiden:
Fysiothirapiutsch handilin
De fysiotherapeut biedt op methodische wijze expliciet, gewetensvol en
oordeelkundig hulp aan cliinten met een probleem met bewegen. Hij
toont professioneel gedrag naar de stand van het vakgebied. Hij
verzamelt en interpreteert gegevens, zodat hij in het screenings- en
diagnostsche en therapeutsche proces volgens de principes van EBP-
beslissingen neemt binnen de grenzen van het beroep. Hij verleent up-
to-date, efecteve, curateve (genezend) en preventeve zorg op ethisch
verantwoorde wijze.
