Hierbij een samenvatting van de readers die je moet kennen voor het tentamen van het vak: Theorie en Methoden 1. De samenvatting behandeld de readers die verplicht zijn voor het tentamen, de readers zijn op ELO te vinden. Succes met het tentamen!
Samenvatni readers Theor e en methoden 1 (extra tentamenstof)
Reader 1: Resultaten boeken
HS 1 Achterironden
1. De thematee
In d t rapport wordt nieiaan op besch kbare kenn s over wat werkt naast wat we weten over
effectieve nterventies. In de onderooeksl teratuur naar het effect van pslchotherap e wordt iesproken
over factoren d e n et spec fek o in voor een bepaalde behandel nismethode maar wel n het
aliemeen b idraien aan het overall resultaat van d verse behandelvormen.
L teratuur, ield (teruilopende budieten) en het boeken van resultaten draien eraan b i dat het
belanir ik s om ons h er op te r chten.
De aandacht voor aspecifieee of gemeesschappelijee factorees kan tot m sverstanden le den. Bepaalde
determ nanten of mechan smen (ooals d e betrekk ni hebben op de therapeutische relatie) kunnen
worden aaniemerkt als een aspec feke factor d e statistisch onsafaskelijkik een b idraie leveren aan
het therapeutisch resultaat. D t betekent echter n et dat d e factoren daarmee ook n de werkel ikhe d
zelifstasdjg werken. De real st besef dat het n de werkel ikhe d iaat om slstemen waar n het ene n et
oonder het andere kan om effectief te kunnen o in.
Het s daarom beter een ondersche d te maken tussen deteremisastes (ofwel de omstand iheden) d e
bepalen of ees systeem (cl ënt, therapeutische relatie, et cetera) o ch wel of n et n een bepaalde
r chtini ontw kkelt n de mechan smen d e kunnen verklaren hoe dat prec es iebeurt. Mechasismes
hebben betrekk ni op de werk ni van een slsteem; oe ieven, wanneer oe bekend o in ieworden, een
verklar ni waarom een empath sche hulpverlener b i een cl ënt spec feke hersenieb eden kan
activeren waardoor b ivoorbeeld (oelf)herstel wordt bevorderd.
HS 2. Bev nd nien u t de l teratuur
1. Isleidisg
S nds exper menteel onderooek naar de werkoaamhe d van therapeutische nterventies plaatsv ndt,
weten we dat veel n het verleden toeiepaste methoden en (farmacoloi sche) therap eën n et
werkoaam konsdes o in, of m ssch en wel averechts monestes werkten. Toch werden er ook n het
verleden resultaten ieboekt n de nstell nien of de spreekkamers van vr iievestiide therapeuten. D t
doet vermoeden dat er sprake was van een hoie mate van oelferstel of dat, wat we nu noemen,
placebo-effecten optraden. Een adequate beieien ni van cl ënten, ievoeid b i een humaan en
aantrekkel ik behandelkl maat n oorioame en empath sche hulpverleners, konden bl ikbaar een
versch l maken en waren werkoaam b i het verm nderen van slmptomen.
1.1 A-specifieee factorees
Vanaf de komst van beweoen effectieve behandelmethoden, ooals pslchotherap eën of med c inen,
waarmee spec feke slmptomen konden worden verm nderd of oelfs weiienomen, oakte de aandacht
voor de ‘onspec fekee factoren van behandel ni wei, maar dat iebeurde n et volled i. Onderooekers
stelden vast dat een iroot deel van de respons op b ivoorbeeld een pslchotherap e en
commun catievaard iheden een iroot versch l konden maken. Maar ook de het empath sch handelen
van de hulpverleners s van nvloed op de mate waar n doelen worden bere kt.
Er s de laatste iaren dan ook veel onderooek onderooek naar Misdfullses iedaan waarb i aan aspecten
als empath e, aanweo ihe d, afstemm ni en compass e aandacht wordt besteed.
1.2 Ruimeree defisite vas ‘wat wereet’
In het afielopen decenn um was ‘wat wereet?’, waarb i de focus lai op nterventies onietw ifeld een
trend ni top c n de hulpverlen nisl teratuur. e
, Het i ni echter iepaard met een oekere eeszijdigheid: de aandacht voor de kwal te t van de
therapeutische relatie raakte u t het ooi verloren, net als d e voor de afstemm ni op de behoefen en
kenmerken van de cl ënt. Er moet ook aandacht o in voor vraien als ‘w e werkt, en b i w e?e. Of ‘onder
welke omstand ihedene le dt een op o ch werkoame nterventie tot een pos tief resultaat, en wanneer
n et of s het resultaat oelfs neiatief.
Het s te verwachten dat de aandacht voor de kwal te t van de therapeut, en o in bekwaamhe d en
iesch kthe d voor het aaniaan van een adequate relatie, de komende iaren emeregisg topics oullen
worden. Effectief aaniemerkte nterventies kunnen n et werken als de hulpverlener n et mathced met
en bepaald tlpe cl ënt (ook al voldoet d e aan de ople d nise sen)
In het aliemeen s te verwachten dat er meer ooi komt voor het essemble dat er voor oorit dat door
hulpverlen ni resultaten worden ieboekt. Er oal behalve aandacht voor de u tkomsten van
nterventiestud es ook aandacht o in voor profess onele en ervar niskenn s, de therapeutische relatie,
kenmerken van effectieve therapeuten en de voorkeuren en verwachtinien van cl ënten n ook voor
complexere themaes als cultuur, o niev ni, rel i e en sp r tual te t.
2. Meere das ees istereveste
2.1 Gemeesschappelijee factorees
Een belanir ike u tkomst van het pslchotherap eonderooek s dat versch llende vormen van nd v duele
en iroepsiew ioe pslchotherap e effectief kunnen worden nieoet n versch llende behandels tuaties.
U t het veriel ikende onderooek s echter ook naar voren iekomen dat de werkoaamhe d van een
therap evorm n et alleen aan de kenmerken van de therap e (ooals beschreven n een handle d ni)
kunnen worden toeieschreven. Therapje js meer das de mechasjsche tonepassjsg vas ees hasdliejdjsg.
In de stud e van Wampold (2001) stond een taartd airam met de u tkomsten van de var antieanallse
van de spec feke en aspec feke effecten van pslchotherap e. Max maal 8 % werd daar n
toeieschreven aan spec feke, aan de therap e iebonden, effecten; 70% aan aliemene effecten (de
over ie 22 % bleef onverklaard, maar was n eder ieval n et spec fek).
Greescavage es Norecreoss (1990) hadden eerder een l ist opiesteld van oestien iemeenschappel ike
factoren; de belanir ikste ervan waren:
1. Processen van verander ni.
2. Kwal te ten van de therapeut.
3. Aspecten van de relatie.
4. Structuurelementen van de therap e.
5. Kenmerken van de cl ënt.
Ondanks deoe vaststell nien heef d t er (tot nu toe) n et toe iele d dat kenn s over
iemeenschappel ike of de spec fek aan de methode iekoppelde determ nanten en mechan smen een
iel ikwaard ie plaats hebben n r chtl inen of protocollen.
Hoe komt dat?
Het kan oo o in dat het belani ervan als oó vanoelfsprekend wordt opievat dat de expl c ete
vermeld ni ervan als overbod i wordt ervaren.
Het kan ook oo o in dat achter deoe quas des nteresse het dee schu lt dat het h er iaat om
betrekkel ik ‘vaiee en/of oeer moe l ik n onderooek te operational seren en te testen
var abelen
Fysieee omgevisg Een thema dat n de d scuss e over iemeenschappel ike factoren oelden een rol
speelt maar wel aandacht verd ent: de nr chtini van een therapeutische setni, de iebouwen oelf en
de vooro en nien daar omheen. De ndruk s dat deoe factoren ertoe doen, maar toch ieb edt de
eerl ikhe d dat harde bew ioen h ervoor er noi n et of nauwel iks o in
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeeschoorlemmer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
