Mijn samenvatting is geschreven aan de hand van het boek: het palet van de psychologie - Jakob Rigter, voor het vak persoonlijkheidsleer
Deze samenvatting bevat alle hoofdstukken van het boek. Aan de hand van deze samenvatting heb ik een mooie 8,8 voor mijn tentamen gehaald!
Het palet van de psychologie
Hoofstuk 1: Psychologie: een palet vol theorieën
2. Wat is psychologie?
Onenigheid over de defniie
Het studieonderwerp van de wetenschap wordt een object genoemd. Voor veel wetenschappen is
dit duidelijk, bijvoorbeeld scheikunde en wiskunde. Voor psychologie is dit moeilijker omdat het vele
stromingen en meningen bevat die alle vinden dat we iets anders moeten bestuderen of
onderzoeken. Zo wordt bij een probleem, zoals depressie, dit door verschillende psychologen op een
andere manier aangepakt, de manier/methode waarin zij geloven.
Prevalente = De mate waarin een stoornis of een ziekte voorkomt.
NIMH = Natonal insttute of mental health
Een poging tot defniiring van de psychologie
Een defnite van psychologie is volgens iigter; Psychologie is een wetenschap waarbij zowel het
gedrag van mensen wordt bestudeerd als de gevoelens en gedachten die mensen hebben bij het
ervaren van hun gedrag en de omstandigheden waarin dat plaatsvind.
De wetenschap kan getypeerd worden door verschillende manieren:
- De soort vragen en problemen
- De methoden en theorieën die gebruikt worden
- Het maatschappelijk draagvlak van een wetenschap
Hierdoor liggen de grenzen tussen wetenschappers niet vast.
Ibidem = gepsychologiseerde wereld, de manier waarop de doorsneeburger maatschappelijke
verschijnselen ervaart, mede bepaald door psychologische theorieën.
De psychologie is niet goed te defniëren. In tegenstelling tot andere wetenschappen verschilt men
binnen de psychologie van mening over wat men behoort te bestuderen. Daar komt bij dat er een
overlap bestaat met andere menswetenschappen. Om de psychologie zo goed mogelijk te typeren,
moet een beschrijving gegeven worden van het onderwerp waar zij zich mee bezig houdt, de
theorieën die ze gebruikt en het maatschappelijk draagvlak dat ze heef.
3. Theorieën
1
,Psychologie heef vele interpretates van de maatschappelijke verschijnselen. Om deze reden zijn er
meerdere indelingen om ordering aan te brengen in de vele opvatngen en inzichten. Bij de
psychologie is er geen theoretsche overeenstemming, daardoor kan hetzelfde verschijnsel vanuit
meerdere theorieën verschillend beschreven en verklaard worden. Theorieën komen en gaan, in
bepaalde periodes heef de ene theorie meer aanhang dan de andere.
2
,Funcies van theoriein
- Systematserende of ordenende: De eerste stap is een systematsche weergave van wat er
wordt waargenomen. De procedures voor verwerving moeten duidelijk en controleerbaar
zijn. Er is een eis dat een bevinding herhaalbaar moet zijn. Nadelig is dat waarneming wordt
gedaan op onder andere basis van opgedane ervaring, kennis en (voor)oordelen.
Waarneming wordt gekleurd door behoefen, emotes en kennis. Bij wetenschappers
bijvoorbeeld is hun waarneming vaak theorie geladen, uit hun eigen referentekader.
- Verklaren en voorspellen: Door middel van doorredeneren kunnen resultaten verklaard
worden. Op basis daarvan kan je dan voorspellen wat een persoon bijvoorbeeld doet onder
andere omstandigheden, of minder extreme omstandigheden.
- Heuristsch: Op grond van het inzicht dat de theorie heef opgeleverd kunnen nieuwe
voorspellingen worden gedaan.
4. Kenmerken van psychologische stromingen
Historische ontwikkeling
Theoretsche stromingen hebben hun wortels in oude flosofsche tradites en nieuwe
maatschappelijke ontwikkelingen. Er ontstonden meerdere stromingen omdat verschillende mensen
een verschillende mening hadden waar psychologie nu werkelijk over moest gaan. Er ontstond
schoolvorming, dit is te vergelijken met het vormen van politeke partjen. Dit houd in dat de
verschillende stromingen elkaar bestreden en de ondervindingen irrelevant vonden. Ieder richte zijn
eigen taal op en hadden hun eigen tjdschrifen en congressen. Over de jaren is dit verminderd en nu
zoals bij scholen krijg je meerdere inzichten.
Stromingen vertegenwoordigde waarden en normen die op dat moment van maatschappelijk belang
waren. Als een partj een maatschappelijk probleem verwaarloosd, zal er een andere partj worden
opgericht die dat juist wel aanpakt. Zoals met politek toen het milieu ‘vergeten’ werd, doken er
groene partjen op. Daarnaast kent het een slingerbeweging. Soms wordt het minder belangrijk,
waarna het vervolgens weer een grote opkomst krijgt en veel belangstelling.
De stromingen nemen eigenlijk elkaars standpunt over, maar bekijken het vanuit hun eigen inzicht en
geven daar hun eigen draai aan. Zo kan hetzelfde verschijnsel op verschillende manieren verklaard en
beredeneerd worden.
Nu is het vooral belangrijk dat het efectef is, de psychologie. Dit betekend dat het evidence based
moet zijn. Anders heb je de kans dat je bijvoorbeeld niet meer verzekerd bent als je een methode
gebruikt die niet evidence based is.
Mensbeelden bij theoreische stromingen
Omvatngen van mensbeelden zijn historisch, cultureel en religieus bepaald. Een mensbeeld kent
twee aspecten (ibidem):
3
, - Een beschrijving van de kenmerkende eigenschappen ( de bodem van het menselijk bestaan)
- Een verwijzing hoe mensen behoren te zijn (het zogenaamde doelbeeld)
Het laat zien hoe mensen zich behoren te gedragen. Zo is het tegenwoordig in de westerse cultuur
dat mensen gelijk zijn. Bij de oude grieken waren dit vrije mannen en geen slaven en vrouwen, in de
middeleeuwen stond de religieuze oriëntate centraal, in de renaissance kwam het individu centraal
te staan. In niet westerse culturen wordt de aandacht gelegd op familie, dit wordt fjnmazig
genoemd.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julia_koster. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
