Consumptie → producten worden aangeschaft door de eindgebruiker
Investeren → goederen worden door een bedrijf aangeschaft → kapitaalgoederen
Alternatief aanwendbaar → middelen kunnen op meer manieren worden ingezet
Opofferingskosten → de waarde van datgene dat we opofferen
Meeliftersgedrag → het profiteren van anderen
- Absolute schaarste: er is een gebrek aan iets
- Relatieve schaarste: een product is schaars als de productie inspanning vergt
Gevangenendilemma
- Pay-off: verwachte opbrengst van de keuzes (winst/omzet/tijd)
- Simultaan spel: de spelers weten van elkaar niet welke keuzes ze nemen
- Nash-evenwicht: is een voorspelling van de uitkomst van het spel (de spelers kunnen
hun opbrengst niet vergroten door alleen zelf van strategie te veranderen)
- Strategie: spelers gaan opzoek naar een dominante strategie (strategie die het meest
oplevert, ongeacht de strategie van de ander)
Herhaald simultaan spel
Stel je moet elke week kiezen met je huisgenoot wie het huis opruimt… De kans is groot dat ze
zich coöperatief opstellen. De ene week ik, de andere week jij.
- Bij een herhaald simultaan spel is het mogelijk dat een speler afwijkt van de
dominante strategie en afwacht wat de ander doet
Bindende afspraken
Als je een afspraak hebt met de andere speler en de gevolgen van een afwijkende actie
wegen zwaar, dan houdt elke speler zich aan de afspraak → bindend: beide partijen
hebben baad bij het houden aan de afspraak
Spel met kleine groepen Spel met grote groepen
Sociale normen en waarden Straffen is de enige manier om coöperatief
zorgen voor coöperatief gedrag gedrag af te dwingen (dmv boetes)
H2 Risico en informatie
Volledig contract → als alle onvoorziene gebeurtenissen in erin zijn opgenomen
Asymmetrische informatie → een partij heeft informatie die de andere niet heeft
Transactiekosten → al het geld, tijd en moeite die het kost om een transactie tot stand te
brengen (de overheid probeert deze kosten zo laag mogelijk te houden door kwaliteits- en
veiligheidseisen aan producten te stellen)
Risiconeutraal → keuze maakt niet uit
Risicomijdend/risicoavers → je kiest de optie zonder onzekerheden
Particuliere verzekeringen
- Om financiële risico’s uit te bannen bij ziekte/diefstal/brand
- Solidariteit: de verzekerden dragen de risico’s gezamenlijk dmv premies
- Premiehoogte wordt bepaald door de hoogte van het risico
- Allrisk: als je je ook nog laat verzekeren tegen schade aan je eigen voertuig
, Economie
Averechtse selectie
Slechte risico’s: mensen die veel schade claimen premie
Goede risico’s: mensen die weinig schade claimen kans x schade
➔ Goede risico’s betalen naar eigen zeggen te hoge premie
➔ Goede risico’s opzoek naar goedkopere verzekeraar/helemaal geen verzekering
➔ Slechte risico’s blijven over en verzekeraar genoodzaakt premies te verhogen
➔ Slechte risico’s haken ook af en verzekeraar neemt geen nieuwe klanten aan, want: wie
zich tegen een hoge premie wil verzekeren, zal wel heel roekeloos zijn
➔ Verzekeringsmarkt stort in
Bestrijding averechtse selectie
1. Selecteren van risico’s dmv vragenlijsten/ aan de hand van leeftijd, beroep, postcode →
nu is premiedifferentiatie mogelijk (slechte risico’s hogere premie)
2. Vrijwillig eigen risico: verzekerde draait zelf op voor eerste deel schadebedrag
- Slechte risico’s kiezen: laag eigen risico + hoge premie
- Goede risico’s kiezen: hoog eigen risico + lage premie
3. Bonus-malusregeling: hangt af van aantal no-claim jaren (schadevrij)
- Weinig schade bonus (korting) op je premie
- Veel schade extra premie (malus)
Moral hazard (moreel wangedrag) Bestrijding moral hazard
Verzekerde worden onzorgvuldiger als ze 1. Vrijwillig eigen risico
‘een polis op zak hebben’ → leidt tot hogere 2. Bonus-malusregeling
schade-uitkeringen → premie’s stijgen etc 3. Maximum vergoeding
Principaal-agent probleem
Bij een onvolledig contract, komen de belangen van principaal (werkgever) en agent
(werknemer) niet overeen. De principaal moet vaak op de agenten controleren. Dit kost tijd, en
dus transactiekosten.
Collectieve/sociale verzekeringen
Werkenden betalen verplicht premie voor uitkeringen → verplichte solidariteit
- Hoogte premie afhankelijk van inkomen
- Volksverzekeringen voor iedereen AOW, Wlz, ANW, AKW
- Werknemersverzekeringen voor mensen in loondienst WW, ZW, WIA, Wajong, WULBZ
- Overheid heeft zorgverzekeraars een acceptatieplicht opgelegd, anders zouden
slechte risico’s zich niet meer kunnen verzekeren (tot 18 jaar gratis)
1) Nominale premie: rechtstreekse premie van verzekerde naar verzekeraar
2) Inkomensafhankelijke bijdrage: belastingdienst stort deel vd inkomens-/ werkgeversheffing
in vereveningsfonds → keert bedragen uit aan verzekeraars met risicovolle klanten en de
ziektekosten voor kinderen onder 18 worden zo vergoed
- Mensen met laag inkomen krijgen zorgtoeslag voor nominale premie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauratol. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,92. Je zit daarna nergens aan vast.