LTp = behaviorisme (de leer van LTP = door behavioristen)
LTp heeft kritische reactie op PDp
Al een tijdje dat psychisch onderzoek weg gaat van het psychisch onbewuste = interne processen,
en richting ‘studie van het gedrag’ gaat (functionalisme)
PDp zegt : Hoe we ons voelen bepaald sterk hoe we denken en wat we doen
Cp zegt : Wat we denken bepaald sterk de emoties, hoe we ons voelen en wat we doen (handelen)
LTp zegt : … enkel het gedrag interesseert ons !
Mensbeeld
Buitenkant vs. binnenkant
Bij wetenschap moet onderzoek meetbaar zijn en controleerbaar. M.a.w. zegt LTp, kan de psychologie
zich met niets anders bezighouden dan met het bestuderen van waarneembaar gedrag van mensen !
Want enkel het uiterlijk gedrag is zichtbaar en dus meetbaar. (Buitenkant)
Innerlijke factoren zoals emotie, cognitie, geheugen worden niet ontkent, maar zijn niet objectief te
bestuderen. Wat binnen het organisme gebeurt (binnenkant) wordt beschouwd als een ‘black box’: je
kan er niet inkijken, en dus ook geen wetenschappelijke uitspraken over doen.
Actie-reactie
Menselijk gedrag is een reactie van een persoon op een prikkel die van buiten komt. S -> R
Respons Stimulus
Hier en nu
Individu is geschiedenisloos > gedrag volledig te verklaren vanuit het hier-en-nu = Prikkel werkt ‘nu’ in.
In stand houden van gedrag = omdat ‘nu’ prettige ervaringen oplevert
≠ omdat bepaald door vroegkinderlijke ervaringen (PDp)
Tabula rasa
Mensen komen op de wereld als een onbeschreven blad.
Pas na de geboorte wordt iemand ‘ingekleurd’ door omgevingsinvloeden
Pagina 1 van 41
, 2. Leertheoretisch perspectief (LTp)
Dit brengt 3 stellingen met zich mee:
1. Optimistisch mensbeeld: mensen zijn te kneden en te vormen door de omgevingsvariabelen te
manipuleren
2. Een mens geeft niet zèlf richting aan zijn leven, maar wordt bepaald door de invloed van de
omgeving
3. Al het gedrag van een persoon is in de loop der jaren aangeleerd
Leerprocessen
Leerprocessen = de wijze waarop mensen leren
De leerprocessen staan dus centraal in de leertheorie !
LTp zegt dat er geen wezenlijk verschil is tussen hoe mensen en dieren leren. Bij beide wordt het gedrag
bepaald door dezelfde leerprocessen. Idem hoe kinderen gedrag aanleren.
In de wijze waarop gedrag wordt geleerd is:
o Kind = volwassene
o Mens = dier
* gedrag aanleren, of gedrag afleren…
Aanvullende eigen Notas
LTp vs. PDp: Objectief vs. subjectief
Uitwendig waarneembaar gedrag (LTp) = kunnen onderzoeken, experimenteren = objectief, want emoties (PDp) is
individueel en subjectief.
PDp : Normaal = Beperkt
Normaal persoon = beperkt persoon = zelfde dynamieken, alleen heftiger, meer uitgesproken
LTp : Mens = dier
Hoe dier leert en hoe mens leert zijn de zelfde leerprocessen
Te onthouden PPT
John B. Watson, amerikaanse psycholoog, 1778-1958
Pavlov, Thorndike, Skinner, …
‘Psycgology as the Behaviorist vieuws it’: 1913
Psychoanalyse: geen zinvolle wetenschappelijke uitspraken (onbewuste is onzichtbaar)
Enkel objectief uiterlijk waarneembaar gedrag kan wetenschappelijk bestudeerd worden
Controleerbare observaties: (dier)experimenten
Psychodynamisch mensbeeld
‘Onbewuste’: via introspective = subjectief
Conflictmodel: alle gedrag heeft betekenis i.f.v. het verleden (ES-UI)
Normaal = gestoord
‘Hier-en-nu’ is belangrijk
Mens is een tabula rasa
Gedrag is Respons (R) op Stimuli (S)
Leerprocessen: dezelfde wetmatigheden
Mens en dier
Volwassenen en kinderen
De leertheorie
1/ Definitie van leren
Te onthouden PPT
Definitie van ‘LEREN’
‘Leren’ is
Het ontstaan van een (relatief permanente) verandering in het gedragspatroon of in het potentiële
gedrag
Door middel van oefening of ervaring
Aanvullende eigen nota’s
Wat is ‘leren’? = gedragsverandering
Gedrag vandaag ≠ gedrag gisteren, op basis van nieuwe dingen
2/ Centrale begrippen: stimulus en respons
Binnen LTp zijn 2 begrippen belangrijk:
1. Stimulus
2. Respons
Stimulus
Synoniem = prikkel (aanleiding, situatie)
o Elke aanleiding waardoor we geprikkeld of gestimuleerd worden
o Én wat het gedrag zal beïnvloeden
Bv. bij kijken film tranen in de ogen > ‘bepaalde scène’ uit film is de stimulus die mijn gedrag beïnvloed
2 soorten prikkels: Externe vs. innerlijke prikkels
o Externe prikkels = prikkels uit de externe omgeving
o Innerlijke prikkels = spelen zich af binnenin de mens
Pagina 3 van 41
, 2. Leertheoretisch perspectief (LTp)
LTp focust zich enkel op externe prikkels !
Respons
Synoniem = gedrag of reactie
o Is het gedrag dat door de stimulus wordt uitgelokt.
o De respons is verbonden aan de stimulus
Bv. bij het kijken naar de film, is ‘de tranen in de ogen’ de respons
2 soorten responsen: zichtbare vs. niet zichtbare
o Openlijk respons = de respons is een zichtbaar gedrag. Bv. huilen
o Bedekte respons = de respons is een niet zichtbaar gevoel. Bv. zich verdrietig voelen
LTp focus zich enkel op openlijke responsen !
S en R zijn belangrijke begrippen.
‘S’ kan ook bv. zijn, les is zo saai dat ik in slaap van en geeuw
Waarom’ wordt niet gevraagd
Bv. ik was al moe
Bv. ik ken het al
Bv. zijn stem is eentonig
> LTp houdt hier geen rekening mee !!
(O) Organisme = wat gebeurt er in het hoofd / lichaam ?
! Niet in LTp.
Cp zal daar wel aandacht aan geven. Cp is aanvullend op het LTp.
En BBG vult daar nog eens op aan, nl ook andere processen in brein
Dus, als LTp geen rekening houdt met ‘O’ maar enkel met ‘S’ en ‘R’, dan is LTp beperkt !
Pagina 4 van 41
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Shera. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.