Kennisbasis rekenen
Hele getallen begrippen:
Absoluut = aantal, hoeveelheid. Dit i.t.t. relatief = in relatie tot (denk aan procenten)
algoritme: een vaste manier om rekenopgaven op te lossen; een “recept” zoals bij cijferen.
associatieve eigenschap: (a+b) + c = a+ (b+c). Vb. 879 + 12 + 88 = 879 + 100 = 979
(schakeleigenschap)
bijna biljard = 10 tot de macht 15. (voorvoegsel: “peta”). Zie verder: http://nl.wikipedia.org/wiki/SI-
prefix
biljoen = 10 tot de macht 12 (voorvoegsel: “tera”)
binair getallensysteem of talstelsel; tweetallig, alleen met de cijfers 0 en 1. Zo is 101 = in ons eigen
decimale stelsel het getal 5 en 100001 is dan 33. Het werkt met machten van 2.
bit = de kleinste eenheid van informatie, met twee mogelijkheden 1 of 0; ja of nee; enz. (Bit is het
samengestelde woord van binary (is tweetallig) en digit (is cijfer))
Byte = een aaneengesloten rij van informatie, een “woord” van 8 bits
cijfer ( in het tientallige stelsel kennen we 10 cijfers, 0, 1, 2,….,9; in het zestientallige stelsel kennen
we dus 16 cijfers: 0, 1, 2, …9, A, B, C, D, E. F )
commutatieve eigenschap, ook wel wisseleigenschap: a+b = b+a; dit wordt gebruikt bij handig
rekenen 1743 + 788 + 257 = 1743 + 257 + 788 = 2000 + 788 = 2788
context gebonden handelen; verhalend vanuit de leefwereld
deeltal = het eerste getal van een deling. Zo is in 35 : 5 = 7 het getal 35 het deeltal, 5 is de deler en 7
het quotiënt.
De delers van 24 zijn 1, 2, 3, 4, 6, 8, 12 en 24.
distributieve eigenschap = verdeeleigenschap a(b+c) = ab + ac. Vaak andersom gebruikt: 7 x 3,61 + 7
x 6,39 = 7 x 10 = 70
driehoeksgetal. 1, 3, 6, 10, 15, 21, ….. deze getallen kunnen
worden gesymboliseerd door driehoeken. Leg maar 3 munten
neer in een driehoek.
dubbele getallenlijn; model dat gebruikt wordt bij verhoudings- of procentsopgaven
formeel rekenen = rekenen zonder context, concreet materiaal of modelgebruik
gemengd getal = een getal bestaande uit een hele en een breuk erachter, zoals 2 3/4
getallenstelsel; positioneel (zoals “ons” decimale stelsel) of additief (zoals het Romeinse stelsel)
getallensysteem
GGD (grootste gemene deler van twee of meer getallen). De GGD van 12 en 20 is 4, want de delers
van 12 zijn 1, 2, 3, 4, 6 en 12 en de delers van 20 zijn 1, 2, 4 5, 10 en 20; je ziet de grootste die ze
gemeen(schappelijk) hebben is 4.
Giga = miljard = 10 tot de macht 9, zo is 15 gigabyte = 15 miljard byte
groepjesmodel
herhaald optellen
hexadecimaal getallensysteem of talstelsel = 16-tallig talstelsel met 16 cijfers, vaak gesymboliseerd
door 0, 1,2,….., 8,9, A,B,C,D,E,F. http://nl.wikipedia.org/wiki/Hexadecimaal
hoeveelheidsgetal; Door de verschillende verschijningsvormen van een getal, bijvoorbeeld klank,
maataanduiding of hoeveelheid, zijn verschillende functies van getallen te onderscheiden: telgetal
(de plaats in de telrij), hoeveelheidsgetal of aantal (5 knikkers), meetgetal (30 cm), naamgetal (lijn 7)
en rekengetal (5+2 =)
inverse relatie; omgekeerd evenredig verband = de ene wordt tweemaal zo groot, de andere
tweemaal zo klein. Bij een berekening gebruikmaken van de inverse relatie 75 : 5 uitrekenen via … x 5
= 75
Kansen worden vaak in procenten uitgedrukt of ook wel breuken
Begrippenlijst | Kennisbasis Rekenen | Pabo 3 Hogeschool Viaa | Esmee de Vries
, kardinaal getal; dat zijn getallen die de kardinaliteit = de grootte, het aantal van een verzameling aan
te geven. Denk aan het kardinaalprincipe bij de ontluikende gecijferdheid. Dit i.t.t. ordinaal getal,
deze geeft de positie van een getal in een rij aan, bv de zevende.
keer
KGV (kleinste gemene veelvoud van twee of meer getallen). Het KGV van 12 en 20 is het eerste
antwoord dat in beide tafels tegelijk voorkomt; hier dus 60.
kolomsgewijs rekenen: de fase voorafgaand aan het cijferen. Je rekent nog met de waarde van
getallen
kwadraat = getal keer zichzelf. Deze getallen worden ook vierkantsgetallen genoemd, want van 16,
25, en alle andere kan je vierkanten leggen (bijv. met munten: 16 = 4 bij 4 enz.)
kwalitatieve verhoudingen; een uitspraak zonder getallen te gebruiken, maar wel met
referentiematen beoordelen of dingen bij elkaar passen, zoals kinderschoenen, die niet voor jou
kunnen zijn. http://ebookbrowse.com/kwalitatieve-verhoudingen-doc-d295642183
mediaan = middelste getal van een serie waarnemingsgetallen die op volgorde staat
meetgetal; dit gebouw is 7 meter hoog. 7 = meetgetal
meetnauwkeurigheid. 16,53 meter is op centimeters nauwkeurig gemeten, dus afgerond op
honderdsten.
modaal; de klasse met de meeste waarnemingen. De modale klasse bevat de meeste waarnemingen
model; het op een na hoogste niveau in de “ IJsberg”; voorbeelden zijn: lege getallenlijn,
rechthoekmodel en verhoudingstabel
modus; het getal dat het meeste voorkomt in een serie getallen / waarnemingen
naamgetal
nano; één miljardste = 10 tot de macht –9, het omgekeerde van miljard = 10 tot de macht 9
objectgebonden handelen; door bijv. munten te tellen (of andere objecten)
opdelen; verdeelsituatie: Er zijn 24 snoepjes die verdeeld moeten worden over 6 kinderen. Hoeveel
snoepjes krijgt ieder?’ opdeelsituatie: ‘Ik heb 24 snoepjes die ik in zakjes van 6 moet doen. Hoeveel
zakjes kan ik vullen?’ http://www.wij-leren.nl/leerlijn-rekenen.php
operator; bewerkingen met getallen, zoals optellen of de wortel nemen
optellen
opvermenigvuldigen; bij de deling 250 : 13 gaat het erom hoe vaak 13 in 250 ' past'. Je kunt daar
achter komen door zo vaak te vermenigvuldigen met 13 tot je zo dicht mogelijk bij 250 bent.
http://www.rekenbeter.nl/documents/23665234-3d4c-47a7-9463-c24eb18cbb58/
CmsHandlerDocumentHandler.ashx
ordinaal getal; geeft de positie aan van een element in een rij van elementen
pijlentaal; denk aan de machientjes, die beschrijven wat je met een getal moet doen, bijv. “7 erbij”
positieschema; de HTE kaart , (honderd, tien een) voorafgaand aan het cijferen
positiewaarde; de plaats van het cijfer geeft aan wat de aarde is, zo betekent de 5 in 522
vijfhonderd.
positioneel getallenstelsel, waarbij de posities van de cijfers de waarde bepalen.
procenten-asymmetrie; 200 plus 10% is 220, maar 220 – 10% is geen 200, maar 198.
Product; antwoord van een vermenigvuldiging
Promille ; betekent per duizend
Begrippenlijst | Kennisbasis Rekenen | Pabo 3 Hogeschool Viaa | Esmee de Vries
