KRACHTIGE LEEROMGEVING
DEEL 1: MODEL KRACHTIGE LEEROMGEVING, MET FOCUS OP DE INHOUD VAN HET (LEER)-PROCES
Inleiding – Het model ‘Krachtige Leeromgeving’ heropgefrist
Actor ‘leerling’
Eindtermen
Ontwikkeling van kinderen
Structuur Vlaamse onderwijs
Actor ‘leraar’
Beroepsprofielen
Basiscompetenties
Belangrijkste
onderwijswetgeving
Een leeromgeving is krachtig als:
Als ze de lerende kan motiveren en uitdagen
De lerende aangezet wordt tot zelfstandig en zelfgestuurd leren
De lerende aangezet wordt tot samenwerkend participatief leren
De lerende aangezet wordt tot samenwerkend participatief leren
Leeractiviteiten werkelijksheidsnabij zijn en met gepaste ICT-ondersteuning
De leeractiviteiten aangepast en gedifferentieerd aangewend en opgevolgd worden zodat
iedereen gelijke kansen krijgt
De leerkracht en leerling werken vanuit een muzische houding
Ze plaatsvinden in een wereld die zin heeft en waarin zin wordt gegeven
Aanpak – Proces – Effect: Focus op de proceszijde
Focussen op het proces wil zeggen: zich helemaal in het kind verplaatsen en tot zich laten
doordringen ‘wat voor een ervaring het is’ om in deze omgeving, in deze ruimte, bij deze materialen
en mensen te vertoeven.
KWALITEIT EN INHOUD VAN HET PROCES
We gaan reflecteren op
onze aanpak en hoe de
,kinderen reageerden, om zo
onze aanpak beter af te
stemmen op de kinderen
We gaan reflecteren op onze aanpak en hoe de kinderen reageerden, om zo onze aanpak beter af te
stemmen op de kinderen.
FOCUS OP DE INHOUD VAN HET PROCES
- Focus op de inhoud van het proces is geen goede keuze om de kwaliteit v/h onderwijs te
bepalen!
Het reconstrueren van de ‘inhoud’ v/d ervaring (= het leerproces) van leerlingen is
onmisbaar om onze didactiek (de ‘aanpak) een stevige basis te geven,
Reflecteren op de mentale activiteit die we met onze activiteiten uitlokken, moet deel
zijn van onze dagelijkse praktijk
Het is van belang om de aanpak beter af te kunnen stemmen op individuele leerlingen,
bijvoorbeeld om beter te begrijpen waar ze in hun ontwikkeling vastlopen
De inhoud van het (leer-) proces: hoe leren kinderen?
WAT IS LEREN?
Leren = een proces dat leidt tot relatief duurzame gedragsveranderingen in wisselwerking met de
omgeving
Zes principes van verwerving:
1. Leren vraagt tijd, inspanning en motivatie
2. De concentratieboog is kort
3. Verspreid oefenen is effectiever dan aaneengesloten oefening of stampen
4. Voorkenniseffecten zijn krachtig
5. Het brein reageert goed op multimediale invoer
6. Om te leren moet het brein actief zijn
VIER HOOFDSOORTEN VAN LEREN
1. Cognitief leren
Verwerven van feitenkennis/ memoriseren
Verwerven van feitenkennis = hier gaat het om de samenhang tussen de op te nemen
kenniselementen, waardoor er een referentiekader wordt aangebracht en men oplossingen
kan zoeken in probleemsituaties.
Memoriseren = kennis die letterlijk geproduceerd wordt in een geïsoleerde vorm.
Het geheugen is erg belangrijk. Het is een stelselmatig opgebouwd geheel van
geheugensporen. Sporen die met elkaar verbonden zijn.
Leren van begrippen en regels/relaties en structuren
, Leren van begrippen = begrippen vormen de basis van alle inzicht en denken. Een begrip kan
men omschrijven als een aanduiding voor een verzameling van voorwerpen, gebeurtenissen
of situaties die gemeenschappelijke kenmerken hebben.
Abstracte begrippen = begrippen die moeilijk kunnen worden gevisualiseerd of
ervaren
Concrete begrippen = vaak door zelfontdekking: contact en omgang met dingen.
Regels of relaties = uitspraken die slaan op het enkelvoudig en vast verband tussen
twee inhouden.
Structuren = meervoudige relaties die geordend zijn, in hun geheel benoemd en die
meestal in schema voorgesteld kunnen worden.
o Kennis van begrippen is de voorwaarde voor het leren van regels of relaties
en structuren
o Kennis van regels of relaties en structuren is een voorwaarde voor het
kunnen oplossen van problemen
Leren van oplossingsmethoden of procedures
Oplossingsmethoden of procedures = een reeks handelingen die achtereenvolgens moet uitgevoerd
wordt (bv. Standaardprocedures bij rekenen)
Algoritme = een voorschrift, een strategie voor het oplossen van een welbepaald soort
opgaven of problemen
o Bepaalt nauwkeurig welke bewerkingen, welke handelingen men achtereenvolgens
moet uitvoeren
o Een geautomatiseerd oplossingsproces
Heuristieken = technieken die helpen zoeken naar een oplossing, ze
hebben een systematische aanpak van het probleem.
o Vuistregels, aanwijzingen in de vorm van zoekregels die het
oplossen van problemen ondersteunen
Leren van leerstrategieën
Herhalingsstrategieën
= kinderen verbinden nieuwe kennis aan reeds bestaande kennis, de voorkennis. De leerstof herhalen
en herhalen wordt hier gebruikt om nieuwe informatie aan voorkennis te verbinden.
Organisatiestrategieën
= helpen het kind bij het betekenisvol maken van nieuwe materialen: schetsen van hoofdlijnen,
gebruik van mnemonics (= ezelbruggetjes)
Elaboratiestrategieën
= het proces v/h toevoegen van details, zodat nieuwe informatie betekenisvoller wordt.
o Wanneer nieuwe info betekenisvoller wordt, wordt de opslag in het LTG
gemakkelijker en meer definitief
o De info wordt v/h KTG naar het LTG gebracht, door associaties en verbindingen te
maken tussen nieuwe info en wat men al weet
2. Psychomotorisch leren
Psychomotoriek verwijst naar het motorisch-intentioneel bewegen. Het doelgericht inzetten van je
lichaam en je bewegingen om een specifiek, vooraf bepaald doel te bereiken.
o Het vraagt niet alleen samenwerking in de motorische aspecten (je spieren), maar ook in de
samenwerking tussen je cognitie (het doel dat je bepaald hebt, de wijze waarop je beslist het
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper almamuratbegovic. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.