Medische Kennis Vitale Functeeunde
Onderdeel 1: Emfyseem, CVA
Voorbereiding:
Interne Geneeskunde: H1.6
Dictaat geriatrie: COPD H4 en CVA H5
A&F: fysiologie longen en bloedvoorziening van de hersenen
Pathologie: H8.6
Dictaat acute zorg: H1
Farmacologie: H9.3, H4.3.4
Leerdoelen:
1. de fysiologie van de longen uitleggen;
,2. de pathofysiologie, oorzaeen, verschijnselen en behandeling van COPD uitleggen;
= Chronic obstructve pulmonary disease
Onder COPD worden alle chronische obstructeve longziekten gekenmerkt. Astma valt hier niet
onder. 1 op 6 ouderen heef COPD.
Pathofysiologie
Verschillende receptoren:
- Alfareceptor: prikkeling van deze receptor geef hetzelfde efect als noradrenaline. Het
bevindt zich vooral in gladde spierellen en zorgt voor bronchoconstricte.
- Beta1-receptor: komt voor in hartspier en zorgt voor hartreeuente en contractekracht.
- Beta2-receptor: komt voor in gladde spierweefsel (voornamelijk luchtwegen) en zorgt voor
bronchodilatate.
- Acetylcholine-receptor: dit stofe komt vrij bij prikkeling van de nervus vagus en zorgt voor
bronchoconstricte.
- Histamine-receptor: vrijkomen van histamine veroorzaakt doorlaatbaarheid van de
capillairen, contracte glad spierweefsel, zwelling slijmvlies en toename van de secrete van
de slijmvliezen.
Twee soorten reacte op deze receptor:
Type 1= vroege reacte. De klachten ontstaan vrij direct na contact met het allergeen.
Type 2= de klachten worden pas na enkele uren duidelijk zichtbaar. De mediatoren (onder
andere histamine) actveren de leucocyten tot het produceren van leukotrinen (dit neemt
enkele uren in beslag). Deze leukotrinen geven sterke constricte van het gladde
spierweefsel.
- Irritanta-receptor: ze zijn voor vele prikkels gevoelig (mechanische, fysische, chemische);
prikkeling van deze receptore bijvoorbeeld door rook, mist veroorzaakt prikkeling van nervus
vagus, vrijkomen van acetylcholine en bronchusconstricte.
Aandoeningen:
Chronische bronchits
Bij chronische bronchits bestaat er een chronische hypersecrete van de slijmvliezen van de
luchtwegen. Het komt meer bij mannen voor en het verergert bij het stjgen van de leefijd. r
bestaat een familiaire factor.
Oorzaken
Roken van sigareten, luchtverontreiniging, blootstelling aan bepaalde stofen (door beroep bijv.)
,Verschijnselen
Wisselende chronische hoest en/of opgeven van sputum, toenemende kortademigheid, dit beeld
verergert bij het optreden van infectes
Onderzoek
Auscultate (sputumonderzoek, bloedonderzoek), X-thorax, longfuncteonderzoek.
Complicates
Bronchopneumonie, emfyseem, cor pulmonale, pneumothorax, bronchiëctasieën
Behandeling
Staken roken, gewichtsvermindering, evt. antbiotca, bronchusverwijdende medicijnen,
ademhalingsoefeningen.
Emfyseem
= een toestand waarin de longen sterker uitgerekt zijn dan normaal terwijl de interne
microstructuur ervan, in de vorm van de longblaasjes en de fjne tussenschotjes daartussen,
deels verloren is gegaan zonder dat er duidelijke longfbrose is opgetreden.
Bij emfyseem is het grote probleem dat zuurstof uit de alveoli niet gemakkelijk in het bloed/HB
komt doordat er een laag dik bindweefsel is gevormd.
mfyseem patënten hebben last van slijm omdat de longen niet kan worden verschoond.
Uitademing is krachtger dan inademing.
- Gegeneraliseerd emfyseem
- Lokaal emfyseem
Oorzaak
- Roken (vooral sigareten)
- Langdurige inhalate van prikkelende/toxische stofen
- rfelijke factoren: tekort aan alfa1-anttrypsine
r is een verstoord evenwicht tussen weefsel verwoestende enzymen (bijv. elastase) en de
beschermende werking van ant-enzymen (bijv. alfa1-anttrypsine).
Verschijnselen
Klinisch beeld: vaak oudere mensen. Kortademig bij inspanning, geleidelijk in de loop der jaren
toenemend, cyanose, trommelstokvingers.
Onderzoek
Inspecte (auscultate-> hartdemping verdwenen, zachte hartonen, percussie-> vatvormige thorax),
X-thorax, bloedgassen, longfuncteonderzoek.
Complicates
Respiratoire insufciënte, cor pulmonale, bronchopneumonie, pneumothorax, bij mensen met
ernstge COPD komt vaak osteoporose voor.
Behandeling
Geen causale therapie mogelijk, bestrijden van complicates (bijv. met antbiotca), eventueel O2
toediening, eventueel bullectomie.
Preventef: rookverbod, infuenzavaccinate, bevorderen van de lichamelijke actviteit.
, Complicates O2-toediening:
1. Depressie van de ademhaling. Kan optreden bij patënten met ernstge chronische
longaandoening (emfyseem). Het ademcentrum reageert niet meer op het pCO2-gehalte in
het bloed. Toediening van O2 neemt de noodzakelijke prikkel voor de ademhaling weg,
waardoor depressie van de ademhaling kan plaatsvinden met verergering van de respiratoire
insufciënte.
2. Infecte van de slijmvliezen door uitdroging en slechte condite van de patënt.
3. Decubitus neusvleugel (goede neusverzorging en regelmatg van plaats verwisselen).
3. de anatomie en fysiologie van de doorbloeding van de hersenen beschrijven;
4. de oorzaeen, verschijnselen en behandeling van CVA uitleggen;
CVA= cerebrovasculaire aandoeningen.
