Scheikunde samenvatting hoofdstuk 10 en 12
Havo 5
Hoofdstuk 10 biochemie
10.1 voedingsstoffen
Belangrijkste voedingsstoffen – koolhydraten, eiwitten, vetten
Brandstof – geven je energie (koolhydraten en vetten)
Bouwstoffen – voedingsstof die lichaam nodig heeft om te groeien/herstellen
(eiwitten en vetten)
Eiwitten: gebruikt voor enzymen en spierweefsel
Vetten: nodig voor opbouw van celmembranen en bescherming organen
Vitamines en mineralen: belangrijk voor spijsvertering en stofwisseling
Energie (kJ, kilojoule) – 1,0 kcal even veel energie als 4,2 kJ
Hoeveelheid energie nodig: hangt af van leeftijd, geslacht en activiteiten
Door te kauwen wordt vast voedsel fijner verdeeld en worden
voedingsstoffen makkelijker omgezet in bouwstoffen en energie
10.2 eiwitten
Eiwitten worden afgebroken door lichaam tot kleinere moleculen (aminozuren) en
worden daarna weer opgebouwd tot andere eiwitten
Eiwitten (proteïne) – bestaan uit lange ketens van aan elkaar
gekoppelde aminozuren
Aminozuren – bouwstenen van eiwitmoleculen
L> R in structuurformule is restgroep, elk aminozuur heeft andere
restgroep
Essentiële aminozuren – aminozuren die het lichaam niet zelf kan
aanmaken, moet uit voeding worden opgenomen
Dipeptide – bestaat uit moleculen van 2 gekoppelde aminozuren
L> zuurgroep van ene aminozuurmolecuul reageert met aminogroep van een
ander aminozuurmolecuul -> condensatiereactie waar dipeptide en water
ontstaat
Peptidegroep – kenmerkende groep die ontstaat uit condensatiereactie van een
molecuul met een zuurgroep en een molecuul met een aminogroep (amidegroep)
L> polypeptidemolecuul schrijfwijze: bijvoorbeeld ~Ala-Gly-Ser~
Polypeptiden – molecuul dat ontstaat door koppeling van groot aantal aminozuren
Bevat veel peptidegroepen
Hydrolysereactie – reactie van een groot molecuul met een watermolecuul,
waarbij 2 kleinere moleculen ontstaan
L> hydrolysereactie van eiwitten is tegengesteld aan vorming van polypeptiden
Primaire structuur – de volgorde waarin de aminozuren in een polypeptide
gekoppeld zijn; eerste aminozuur heeft een aminogroep en het laatste aminozuur
een zuurgroep
L> eiwitten hebben veel verschillende functies, omdat ieder eiwit een andere
structuur heeft
L> functie eiwit: bouwstof, hormoon of enzym
Enzymen – biokatalysator, zijn biologische katalysatoren die zeer selectief zijn, ze
versnellen maar 1 bepaalde reactie. Werking wordt bepaald door ruimtelijke
bouw van enzym
, L> bouw wordt mede bepaald door restgroepen van de aminozuren, restgroepen
kunnen soms bindingen aangaan, zoals waterstofbruggen of zwavelbruggen (-
heeft grote invloed op bouw)
Enzymen zijn ook gevoelig voor veranderingen in temperatuur en pH
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ilonawi12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.