1
METHODEN VERRIJKEND REKENONDERWIJS STERKE REKENAARS
Sterk in getallen, de basis van verrijkend rekenonderwijs?
Onderzoek naar methoden van verrijkend rekenonderwijs voor sterke rekenaars
Naam:
Studentnummer:
Hogeschool voor Pedagogisch en Sociaal-Agogisch onderwijs, SPO Groningen
Pre-master Orthopedagogiek
Referaat en bibliotheekpracticum, Individuele opdracht
Versie 1
Naam docent:
4 februari 2024
,2
METHODEN VERRIJKEND REKENONDERWIJS STERKE REKENAARS
Abstract
In the Netherlands, all children in primary education receive lessons in mathematics. Various
methods have been developed for this purpose. Additionally, there have been developed methods
for children who require more challenging education in mathematics. Criteria have been established
for these methods, to meet de needs of the children who are strong mathematicians. This study has
answered the question of developed methods like “Rekenkundig”, “Acadin” and “Kien rekenen”
meet the criteria for the enriching of mathematical education for the strong mathematicians. For
this purpose, the theoretical framework elaborated the three methods, the differences between the
strong mathematicians and the criteria for these methods. Based on the criteria and the methods,
an analysis tool was created. Not all the methods were equally clear in aligning with the criteria. This
made it challenging to determine in which way they met the criteria. Also “Acadin” was the only
method who not only focused on mathematics, but focused also on other school subjects. “Acadin”
and “Rekenkundig” where the two methods that met the criteria for the strong mathematicians. For
a follow-up study, it is recommended to conduct practical testing of the three methods. This allows
for a better understanding of the methods meet the criteria for enriched mathematics education in
practice.
Keywords: Mathematically gifted, Primary school, Enriching methods, Mathematically
methods, Strong mathematicians, Criteria
, 3
METHODEN VERRIJKEND REKENONDERWIJS STERKE REKENAARS
Onderzoek naar methoden van verrijkend rekenonderwijs voor sterke rekenaars
Uit het peilingsonderzoek ‘Rekenen-Wiskunde 2018-2019’ (Ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschap, 2021), komt naar voren dat de prestaties voor het streefniveau nog ver
verwijderd zijn van de ambities die de commissie-Meijerink in 2010 formuleerde middels het
opstellen van referentieniveaus. “Veel groeipotentieel van rekenvaardige leerlingen blijft onbenut,
doordat het rekenonderwijs onvoldoende is afgestemd op hun mogelijkheden en behoeften”
(Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, n.d.). Daarnaast is uit een onderzoek van Smale-
Jacobse en Hoekstra (2013) gebleken dat er veel aandacht wordt besteed aan de verbetering van de
rekenprestaties, echter ligt hierbij de nadruk vaak op de zwakke rekenaar. Het lijkt vanzelfsprekend
om de zwakke rekenaar te ondersteunen, echter benadrukt de overheid in het beleidsplan ‘Basis
voor Presteren’ (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2010) dat ook het onderwijs aan
de sterke rekenaar de aandacht verdient (Smale-Jacobse & Hoekstra, 2013). Het minder aandacht
hebben voor de sterke rekenaar heeft consequenties voor deze leerlingen, zelfs als zij vooruitgaan.
Wel is er een groeiende erkenning voor de speciale behoeften van sterke rekenaars en voor
de individuele verschillen tussen leerlingen (Koshy et al., 2009). Daarnaast heeft iedere school de
wettelijke verplichting om leerlingen onderwijs te bieden wat passend is bij hun mogelijkheden en
onderwijsbehoeften. Waarbij het dus niet enkel gaat om de leerlingen die achterlopen, maar ook de
leerlingen die meer kunnen dan gemiddeld (Doolaard & Oudbier, 2010).
Om tegemoet te komen aan de behoeften van de sterke rekenaar, stelde Karels (2023)
criteria op waaraan ‘goede verrijkingsstof’ voor de sterke rekenaar zou moeten voldoen. Zo zouden
sterke rekenaars die snel klaar zijn met hun schoolwerk niet zomaar beziggehouden moeten worden.
Een methode voor verrijkend rekendonderwijs moet verrijking en verdieping van de lesstof
aanbieden. Dit is iets anders dan dat er meer van hetzelfde wordt aangeboden.