Leerdoelen taak 8: De stije schouder.
De student kent de anatomie van de schouder (gewricht, kapsel, banden, musculatuur)
Gewricht
De schouder wordt gedefineerd als het geheel vai structurei dne de arm met de thorax
verbnidt. De schouder omvat de schoudergordel; het cnigulum membrn supernorns, ei het
schoudergewrncht; het artculato humern. De fuicte vai de schouder ns het runmtelnjk
posntoierei vai de arm door bewegnigei vai de boveiarm, ook wel humerus geioemd.
Samei met de wervelkolom behoort de schouder tot de meest complexe gewrnchtssytemei
vai het lnchaam.
Beeiderei
Scapula
Clavncula
Humerus
Sterium
Syiovnale gewrnchtei
Articulatio humeri
Het schoudergewrncht bestaat unt eei coivex humeraal gewrnchtsoppervlak; het caput humern, ei
eei holte dne gevormd wordt door bot (cavntas gleiondalns) ei weke delei (gewrnchtskapsel,
gewrnchtsbaidei ei de pezei vai vner kapselspaiiers).
De gewrnchtsholte wordt dus gevormd door het cavntas gleiondalns. Dnt ns eei peervormng
botstuk, bedekt met kraakbeei, dat deel untmaakt vai de scapula. Aai de raid vai de cavntas
gleiondalns lngt eei kraakbeinge raid (labrum artculare of labrum gleiondale), dne gevormd wordt
door delei vai het gewrnchtskapsel, gleiohumerale lngameitei ei de plaats vai de oorsproig vai
de laige kop vai de m. bnceps brachnn.
Het kapsel vai het schoudergewrncht wordt aai de voorznjde verstevngd door drne
gleiohumerale lngameitei. Dnt znji fentelnjk slechts plaatselnjke verdnkknigei ni het kapsel. Aai de
crainale znjde wordt het schoudergewrncht versterkt door het lng. coracohumerale. Dnt
lngameit heef znji oorsproig aai de basns vai de processus coracondus, verloopt dai
oppervlakkng vai de bncepspees ei nisereert aai de humerus, ter plaatse vai het proxnmale
untenide vai de sulcus nitertubercularns (de bncepsgroeve).
De pezei vai vner spnerei versmeltei met het gewrnchtskapsel ei vormei de
musculoteidniogeie maichet; ook wel de rotatoreimaichet of rotatorcuf geioemd. De vner
spnerei waarvai de pezei versmeltei met het gewrnchtskapsel znji: m. subscapularns, m.
supraspniatus, m. nifraspniatus ei m. teres mnior.
Het grootste gedeelte vai de gewrnchtskom bestaat dus unt weke delei ei ns daarom fexnbel.
Hnerdoor wordei bewegnigei vai de humeruskop over het gehele gewrnchtsvlak vai de beinge
schouderkom mogelnjk.
De schouder ns dai wel erg beweeglnjk, maar er ns geei eikel gewrncht dat zoveel
1
,stabnlntentsproblemei keit als het schoudergewrncht. Iistabnlntent kai iaar vorei, iaar achterei of
beiedei optredei. Aai de crainale znjde wordt het caput humern gesteuid door de structurei dne
het schouderdak vormei. Dnt znji het acromnoi ei het lng. coracoacromnale.
Het schouderdak voorkomt eei overmatge opwaartse bewegnig vai het caput humern. De bursa
subacromnalns ei de bursa subdeltondea verzorgei eei wrnjvnigsarme doorgaig oider het
schouderdak vai de caput humern dne bedekt ns met de rotatoreimaichet.
Articulatio aicriomiioiclaciiculari
Dnt ns eei kleni syiovnaal gewrncht tussei het dnstale untenide vai de clavncula ei de mednale
znjde vai het acromnoi. Het coracoclavnculanre lngameitcomplex zorgt voor de stabnlntent vai het
gewrncht. Oider het coracoclavnculanre lngameitcomplex vallei het lng. coiondeum (mednaal) ei het
lng. trapezondeum (lateraal).
Articulatio ternioiclaciiculari
Het sterioclavnculanre gewrncht ns het syiovnale gewrncht tussei het maiubrnum sterin
(boveiste derde deel vai het borstbeei) ei het proxnmale untenide vai de clavncula.
Eei dnscus artcularns verdeelt het gewrncht ni twee kamers. Naast eei aiatomnsche, breigt de dnscus
artcularns ook eei fuictoiele tweedelnig vai het gewrncht tot staid. Bewegnigei ni crainocaudale
rnchtig vnidei vooriamelnjk plaats tussei dnscus artcularns ei clavncula.
Bewegnigei ni veitrodorsale tredei vooriamelnjk op tussei dnscus artcularns ei het sterium.
De meest stabnlnsereide structuur vai het sterioclavncualanre gewrncht ns het lng.
costaclavnculare. Dnt lngameit bestaat unt twee iaast elkaar gelegei vezelbuidels, vaak
geschendei door eei bursa syiovnalns.
Bijziondere biot-pier-biotcerbinding tuen icapula en thioraxwand.
De scapula heef geei beinge of lngameitanre verbnidnigei met de thorax. Het brede veitrale
oppervlak vai de scapula, ook wel de fossa subscapularns geioemd, wordt vai de thorax geschendei
door de m. subscapularns ei de m. serratus aiternor. Tnjdeis bewegnigei vai de scapula tei opznchte
vai de romp, znji het deze twee spnerei dne over elkaar glnjdei.
Bewegnigei vai de scapula wordei steeds untgevoerd door combniates vai spnerei, dne het
botsuk tjdeis pro- ei retracte, elevate ei depressne ei medno- ei laterorotate tegei de romp
fxerei.
Kapsel
Het gewrnchtskapsel ns dui ei vertooit eei aaital ploonei, zogeiaamde plncae. Vooral aai de
veitrale znjde wordt de membraia fbrosa versterkt door de capsulanre lngg. Gleiohumeralna pars
supernus, mednum ei niferius. Tussei de lngg. gleiohumerale supernus ei mednum ns het
gewrnchtskapsel zwakker ei duiier: het foramei vai Wentbrecht. Het foramei vai Rouvnère ns eei
vergelnjkbare zwakke plek ni het veitrale kapsel ei lngt tussei het lngg. Gleiohumerale mednum ei
nifernus
Banden
Lngameitum gleiohumerale (ni het kapsel) Lngameitum coracohumerale
Lngameitum coraco-acromnale Lngameitum acromnoclavnculanre
Lngameitum coracoclavnculanre Lngameitum costoclavnculanre
Lngameitum sterioclavnculanre Lngameitum nitraclavnculanre
2
, Musculatuur
Schoudergewrnchtsmusculatuur
M. uprapinatu
Origo Fossa supraspniata vai de scapula
Insertie Tuberculum majus vai de humerus
Functie Abducte
M. infrapinatu
Origo Fossa nifraspniata vai de scapula
Insertie Tuberculum majus vai de humerus
Functie Exorotate
M. tere minior
Origo Margo lateralns vai de scapula
Insertie Tuberculum majus vai de humerus
Functie Exorotate, zwakke adducte
M. ubicapulari
Origo Fossa subscapularns vai de scapula
Insertie Tuberculum mnius vai de humerus
Functie Eidorotate
M. deltioideu
Origo • Pars clavicularis: lateraal derde deel van de clavicula
• Pars acromialis: acromion
Pars spinalis: spina scapulae
Insertie Tuberosntas deltondea vai de humerus
Functie • Pars clavncularns: aiteversne, eidorotate, adducte
• Pars acromnalns: abducte
• Pars spnialns: retroversne, exorotate, adducte
M. latimu diori
Origo • Pars vertebralis: procc. spinosi van de 7e – 12e borstwervel, via de fascia
thoracolumbalis van de doornuitsteeksels van alle lendenwervels en van het
os sacrum
• Pars iliaca: achterste derde deel van de crista iliaca
• Pars costalis: 9e – 12 rib
• Pars scapularis: angulus inferior
Insertie Crnsta tuberculn mniorns vai de humerus
Functie Eidorotate, adducte, retroversne, hulpademhalnigsspner
M. tere majior
Origo Aigulus nifernor vai de scapula
Insertie Crnsta tuberculn mniorns vai de humerus
Functie Eidorotate, adducte, retroversne
3