Begrippenlijst grondslagen 1:
De Wet langdurige zorg:
Is er voor mensen die de hele dag intensieve zorg of toezicht dichtbij nodig hebben.
Jeugdwet:
In de beroepscontexten jeugdhulp en jeugdbescherming interveniëren de professionals sociaal
werk – jeugd (op basis van de Jeugdwet) waar de veiligheid van kinderen en gezinnen in het
geding zijn en/of kansen op groei, ontwikkeling en opvoeding in gevaar zijn. Het betreft hier
tertiaire preventie: het zoveel mogelijk inperken van de schadelijke gevolgen van een probleem.
Wanneer jeugdigen om zwaarwegende redenen niet meer thuis kunnen wonen, streeft de
professional sociaal werk – jeugd naar een vervangende thuissituatie die zoveel mogelijk recht
doet aan de eigenheid van de jeugdige. In jeugdinstellingen werken professionals sociaal werk –
jeugd samen met psychologen, orthopedagogen, psychiaters en artsen. Ze creëren een
stimulerend en veilig leefklimaat. Waar mogelijk werken ze in het hersteltraject samen met
vertegenwoordigers uit het primaire netwerk.
Participatiewet:
Iedereen die kan werken maar het op de arbeidsmarkt zonder ondersteuning niet redt, valt onder
de Participatiewet.
Peergroep:
Een peergroup is een groep mensen uit de samenleving, die een
vergelijkbare leeftijd, status, belang of belangstelling hebben en gemeenschappelijke
gedragscodes. Een peergroup wordt ook wel de 'vriendengroep' of 'vriendenkring' genoemd.
Autonoom:
[staatsrecht] zelfstandig, op zichzelf staande entiteit; zonder bemoeienis van buitenaf kunnen
handelen.
Discretionaire ruimte:
Ruimte voor politiemensen om, binnen de wettelijke kaders, hun eigen inzicht te volgen en
zelfstandig te beslissen over het toepassen van bevoegdheden.
Ethisch:
Is het gebied van de praktische filosofie die handelt over wat goed en kwaad is. Het betekent of
iets moreel verantwoord is. Ouders geven aan kinderen hun waarden en normen mee waarvan zij
denken dat die goed voor hun zijn.
Ill structured domain:
Het sociaal domein wordt wel een ill structured domain genoemd. Gebeurtenissen en situaties in
dit domein vertonen vaak unieke combinaties en interacties van samenstellende factoren. Veel
terugkerende sociale vraagstukken worden gekarakteriseerd door lastig te onderscheiden factoren
zoals werkeloosheid, armoede en schulden of de verslavingsproblemen van een van de ouders,
, geweld tussen de ouders en verwaarlozing van kinderen.
Ambulante zorg:
Onder ambulante zorg verstaan we de zorg die niet in een instelling (ziekenhuis, verpleeghuis,
etc.) verleend wordt. Ambulante zorg wordt ook wel extramuraal (buiten de muren) genoemd.
Mensen die van deze zorg gebruik maken worden niet opgenomen, wonen veelal zelfstandig,
maar hebben wel op een bepaalde manier zorg nodig. De volgende specialisten verlenen zorg die
binnen de ambulante zorg valt;
De psychiater, voert gesprekken met patiënten die daarna gewoon weer naar huis gaan en
werken etc.,
De psycholoog,
De thuiszorg.
Semimurale zorg:
De semimurale zorg is een soort tussenvoorziening. De mensen die hier gebruik van maken
wonen niet zelfstandig, maar hoeven ook niet opgenomen te worden of in een instelling,
verpleeg- of verzorgingstehuis te wonen. Semimurale zorg wordt verleend op de volgende
manieren;
In instellingen voor beschermd wonen, wonen patiënten zo zelfstandig mogelijk, maar
krijgen hulp waar nodig,
Deeltijd behandeling in een psychiatrische instelling, dus één dag(deel),
Dagbesteding voor verstandelijk gehandicapte- of lichamelijk gehandicapte mensen.
Het kenmerk van semimurale zorg is dat de mensen zelfstandig (of deels ondersteund) wonen en
niet overnachten in de instelling waar ze de zorg krijgen.
Intramurale zorg:
De intramurale zorg wordt ook wel klinisch genoemd. Het is zorg die (zoals het woord
intramuraal al wel doet vermoeden) binnen de muren van een instelling verleend wordt,
waaronder;
Ziekenhuis,
Verpleeghuis,
Verzorgingshuis,
Instelling voor verstandelijk gehandicapten.
Het is zorg waarbij de mensen opgenomen worden in deze instelling en hier ook meerdere
nachten verblijven.
Kwetsbare bewoners:
We bedoelen dan zowel lichamelijk, psychisch als sociaal kwetsbare mensen, ... dak- en
thuislozen, bewoners van achterstandswijken en mensen met een laag inkomen.
,Lichte interventies:
Een praatje maken
Benoemen wat je ziet
Het goede voorbeeld geven
Mensen het woord geven
Meehelpen met huishoudelijk klusjes
Social media inzetten
Mantelzorg:
U bent mantelzorger als u zorgt voor een naaste: een familielid, vriend of buur. Voor uw partner
bijvoorbeeld, die een chronische ziekte heeft. Of voor uw gehandicapte kind. Of een goede vriend
die niet meer zonder hulp kan.
Mensen met een niet aangeboren hersenletsel:
Na het oplopen van niet-aangeboren hersenletsel (NAH), door bijvoorbeeld een hersentumor of
een hersenkneuzing, kunnen mensen last blijven houden van de gevolgen.
De lichamelijke, functionele beperkingen na bijvoorbeeld een beroerte vallen de meeste mensen
in de omgeving van de getroffene vaak direct op. De 'onzichtbare gevolgen' zijn minder
opvallend en komen vaak pas na enige tijd tot uiting.
Morele en levensbeschouwelijke dimensies van het sociaal werk:
Afgestudeerde bachelors sociaal werk zijn bekend met de normatieve en levensbeschouwelijke
dimensies van het werk. De afwegingen en keuzes die zij maken zijn veelal sterk waard geladen
en vragen om ethische reflectie. Professionals sociaal werk bepalen in samenspraak met
gebruikers, verwanten, collega’s en opdrachtgevers wat wenselijk is en hoe dit zo goed mogelijk
kan worden bereikt. De Beroepscode van het sociaal werk vormt een kader waaraan dit getoetst
wordt.
Hierbij kan worden gedacht aan de volgende onderwerpen:
• Morele en levensbeschouwelijke dimensies van het sociaal werk;
• Ethische benaderingen van sociaal werk: normatieve professionalisering, ethisch actor schap;
• Ethische theorieën in het sociaal werk;
• Beroepscodes in het sociale domein.
Netwerken:
Contacten leggen je je voordelen mee kunt doen.
Opschalen en afschalen:
Opschalen is het toenemen van zorgen over een kind en/of gezin en hierdoor zou de
hulpverlening verzwaard moeten worden. Voor het tegengestelde werd de term ‘afschalen’
gebruikt.
, Overlast:
De aantasting van de leefbaarheid of het leefbaarheidsgevoel door omgevingsfactoren van
materiële of personele aard die mee het onveiligheidsgevoel veroorzaakt. Overlast kan gemeten
en gepeild worden.
Pedagogische civil society:
Wat wordt onder de ‘pedagogische civil society’ verstaan: ‘gemeenschappelijke activiteiten van
burgers rondom het grootbrengen van kinderen’. In een ‘goed functionerende pedagogische civil
society’, zo stelt het NJi, ‘bestaat er bij burgers de bereidheid om in de eigen sociale netwerken
en in het publieke domein de verantwoordelijkheid rond het opgroeien en opvoeden van kinderen
te delen. Ouders, jongeren en buurtbewoners, maar ook familieleden, leraren, sportcoaches,
kortom: burgers, zijn op zo’n manier onderling betrokken dat het bevorderend is voor het op.
Preventie:
Schendingen van mensenrechten kunnen worden voorkomen door o.m. tijdig in te gaan op
signalen.
Primaire leefomgeving:
Onder primaire leefomgeving verstaan we de dagelijkse thuisomgeving van mensen. Ook
een residentiële omgeving (hetzij tijdelijk of langdurig, vrijwillig of onder dwang) wordt
hier beschouwd als een primaire leefomgeving.
Professionele nabijheid:
Distantie (afstand) en Betrokkenheid (nabijheid) is een aloud spanningsveld in de hulpverlening.
De hulpverlener staat als het ware voortdurend op twee benen: afstand en nabijheid. Het
evenwicht tussen deze twee uitersten noemen wij: professioneel betrokken.
Professionele nabijheid is de houding die een begeleider kan aannemen tegenover een jongere.
Door de jongere enerzijds te laten voelen dat hij zelf verantwoordelijk is, dat de begeleider zijn
problemen niet zal oplossen, wordt afstand geschapen.
