Dit document bevat een samenvatting van de literatuur voor (DSM 5 en) Psychotherapie voor deeltentamen 3. De artikelen/hoofdstukken zijn zo kort maar volledig mogelijk samengevat. Dit is een goede ondersteuning voor de colleges.
Samenvatning DSM-5 & Psngychotherapa e
Deeltentamen 3
2018-2019
,Hoorapcolleinge 1
Van den Houd t & Eningelharapd, 2012
Desensibilisate en opwerking van oogbewegingen (EMDR) is een efeeteve behandeling voor het
verliehten van traumasymptomen en de positeve efeeten van deze behandeling zijn
wetensehappelijk onder goed geeontroleerde omstandigheden bevestgd. Dit heef de mogelijkheid
geboden om te onderzoeken hoe EMDR werkt. Dit huidige paper rapporteert over de bevindingen
van een lange reeks experimenten die de hypothese weerlegde dat oogbewegingen of andere 'duale
taken' onnodig zijn. Deze experimenten weerlegden ook het idee dat 'bilaterale stmulate' nodig isi
het op en neer bewegen van de ogen heef hetzelfde efeet als horizontale oogbewegingen, en dus
ook taken waarbij helemaal geen oogbeweging nodig is. Het is eehter belangrijk dat het
werkgeheugen voor dubbele taakbelastng werkt. Versehillende voorspellingen kunnen worden
afgeleid uit de verklaring van het werkgeheugen voor oogbewegingen in EMDR. Deze lijken
buitengewoon goed stand te houden in kriteke experimentele tests en een solide verklaring te
vormen voor hoe oogbewegingen werken. Dit artkel bespreekt de implieates die deze theorie en de
empirisehe bevindingen kunnen hebben voor de EMDR-teehniek.
Gesngch eden sng van de efecten van EMDR
- EMDR wordt gebruikt voor behandeling van PTSS.
- Crueiaal onderdeel: patint roept traumatsehe herinneringen op en maakt tegelijkertjd
horizontale oogbewegingen (wordt steeds vaker vervangen door bilaterale stmulate: bv
links en reeht piepjes).
- Opriehter zegt: katalyseren van een herbalaneering van het zenuwstelsel. Dit leidt tot een
versehuiving van info die niet goed vergrendeld is in het zenuwstelsel.
- EMDR-behandeling voldoet aan eriteria voor evidenee-base praetee, maar voldeed eerst niet
aan eriteria voor werkzaamheid van Insttue of Medieine voor behandeling PTSS.
- Tegenwoordig: uit meta-analyses blijkt dat het even werkzaam is als CBT. De oogbewegingen
dragen bij aan gunstge efeeten van EMDR.
Hoe verapderap
Men wilt begrijpen hoe EMDR werkt, dit is namelijk nu helemaal nog niet duidelijk.
Mensen hebben de voorkeur voor bevestging zoeken van hun hypothese.
EMDR wordt nu bestudeerd met behulp van een laboratoriummodel.
Model van EMDR
Gezonde vrijwilligers roepen een paar seeonde onplezierige herinneringen op. Deze beoordelen ze
op levendigheid en emotonaliteit (onaangenaamheid). Hierna herinneren ze die herinneringen voor
een tweede keer een langere tjd. Tijdens dit ophalen van herinneringen moeten ze of 1) herinneren
of 2) herinneren + oogbewegingen doen door een wite eirkel te volgen. Na een pauze van minuten
tot dagen wordt het geheugen weer opgeroepen zoals de eerste keer en beoordeeld op levendigheid
en emotonaliteit.
Hieruit worden hypotheses opgesteld:
Hy othesnge 1: EMDR werapkt doorap herap nnerap ningen aan averapsng eve herap nnerap ningen te ko elen
ooingbeweing ningen drapaaingt h erap n ksng aan b j.
Hy othesnge 2: EMDR werapkt b j sngtmulerapen doorap ‘’ nhem sng herap c commun caton’’ (eommunieate
tussen linker en reehterhersenhelf zorgt voor beter ophalen herinneringen)
Hy othesnge 3: EMDR werapkt doorap het werapkingeheuingen te belasngten tjdensng het terapuingrapoe en.
, Tegelijkertjd twee taken uitvoeren die het werkgeheugen belasten, strijden ze beide om de beperkte
eapaeiteit van het werkgeheugen. Hierdoor: oogbewegingen belasten het werkgeheugen en hierdoor
wordt het geheugen minder levendig gereeonstrueerd.
Anderape taken
Elke belastende taak verminderd de levendigheid en emotonaliteit.
Posng teve herap nnerap ningen
Volgens werkgeheugentheorie: alle emotonele herinneringen zouden hun levendigheid moeten
verliezen wanneer het werkgeheugen tjdens het terugroepen wordt belast.
Het maken van oogbewegingen tjdens aetvering van positeve gedaehten werden de gedaehten
minder levendig en minder positef (ongeaeht verteaal/horizontaal).
Praposng ectve memorapy en Flasngh-Forapwarapdsng
EMDR wordt nu ook ingezet om andere aandoeningen te behandelen. Er wordt vanuit gegaan dat
psyehologisehe klaehten bij veel patinten zijn veroorzaakt of versterkt door een onaangename
gebeurtenis. Die gebeurtenis wordt dan de foeus van EMDR-sessies.
Flashbaeks en fash-forwards kunnen op dezelfde manier van hun impaet worden ontdaan.
Er is nog wel behoefe aan langetermijnefeeten en klinisehe efeeten.
Hoe weten we of en hoeveel het werapkingeheuingen worapdt belasngt?
De taak van de reaetetjd (RT) van F.C. Donders:
- Taak A: deelnemer reageert zo snel mogelijk op probe en RT wordt gemeten.
- Taak B wordt toegevoegd aan A: RT naar A vertraagt, is index van de hoeveelheid eogniteve
eapaeiteit vereist voor B. Hoe meer vertraging, hoe meer eapaeiteit B vereist.
Deelnemers reageren op hoge/lage tonen door hoog/laag te zeggen RT 600 ms. Gelijker tjd
oogbewegingen maken, RT nam toe tot 700 ms.
Laaing werapkingeheuingenca ac te t? Prapofteerap van EMDR
Signifeante negateve eorrelate tussen werkgeheugeneapaeiteit en de vermindering van
levendigheid en emotonaliteit van herinneringen als gevolg van ‘ophalen van herinneringen + taak’
Meer afgeleid door een andere taak, zorgt voor meer profjt van EMDR-aehtge proeedures
Omingekeerapde U
Belasten werkgeheugen tjdens oproepen leidt tot verandering in geheugen, hierdoor kan men
denken dat het vergroten van belastng de geheugenefeeten zou kunnen vergroten.
Maar onderzoek:
- Niet belasten van werkgeheugen of te zwaar belasten tjdens het terugroepen verandert niks
aan het geheugen, maar belasten op een niveau ertussen levert wel efeeten op.
(In eollege wordt eehter wel gezegd dat hoe meer belastng, hoe meer belastng van het
werkgeheugen, hoe sneller de emotonele herinneringen verminderen)
Efect van de e tonen
Theorie van bilaterale stmulate en toename interhemisferisehe eommunieate inspireerde
beoefenaars om oogbewegingen te vervangen door andere vormen van bilaterale stmulate.
Patint tjdens terughalen laten luisteren naar links en reehtse piep via koptelefoon. Dit is niet
gebaseerd op onderzoek (oogbewegingen doe je een andere taak en belast je werkgeheugen, bij
luisteren niet).
- Piepjes hebben geen invloed op RT.
- Oogbewegingen beïnvloeden reaetetjd 3x zoveel dan piepjes.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nelissss. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.