1. Ontvangst van een signaal (extracellulair signaal molecule + receptorproteïne)
2. Transductie van het signaal (intracellulair signaalgevende proteïnes)
3. Cellulaire respons (effector proteïnes)
Manieren van signaalontvangst:
Moleculen aan membraanoppervlak worden herkend door oppervlaktereceptoren van cellen
die ermee in contact staan
Chemische signalen secreteren zodat ze herkend worden door cellen op afstand
Cellen beslissen of ze reageren, enkel doelwitweefsel heeft juiste receptoren die reageren op
liganden
Signaalmoleculen worden ingedeeld op basis van de afstand tussen productie en doelwit:
Hormonen -> endocriene signalen: worden op grote afstand van het doelwit aangemaakt en
bereiken via bloedbaan de bestemming
Groeifactoren -> paracriene signalen: worden lokaal vrij gesteld en diffunderen beperkte
afstand om bestemming (nabijgelegen weefsel) te bereiken, signaal via neurotransmitters
Juxtacriene signalen: worden op zo’n korte afstand doorgegeven dat er fysiek contact nodig
is
Autocriene signalen: handelen op dezelfde cellen als deze die ze uitsturen
Bindingskinetiek wordt gekenmerkt door saturatie en receptoraffiniteit Hoe kleiner de receptor,
hoe beter het zal reageren met het ligand
Hoge affiniteit: bij lage ligandconcentraties zijn quasi alle receptoren bezet
Lage affiniteit: bij lage ligandconcentraties zijn slechts weinig receptoren bezet
Gevoeligheid voor de ligand kan aangepast worden door desensitisatie = proces waarbij receptor
verlaagde affiniteit voor haar ligand krijgt of niet meer in staat is downstream signalen te genereren
Daling in densiteit door: beslaglegging receptoren en afbraak in lysosomen
Daling in affiniteit door: inactivatie receptor, inactivatie signaalproteïnes en productie van
inhibitor proteïnen
Signaaltransductie
Een receptorbinding initieert een cascade van moleculaire schakelaars -> snel moleculen activeren of
deactiveren
Fosforylatie
GTP-binding: guanine nucleotide exchange factor (GEF) = enzyme -> uitwisseling GDP voor
GTP
Vrijstelling van second messengers = blootstelling kleine oplosbare moleculen die in grote getallen
snel gevormd kunnen worden -> geeft snelle versterking van het signaal
Calcium ionen moeten actief in de cel zeer laag gehouden worden door pompen of door in ER te
brengen -> vrijstelling is centraal proces van veel signaaltransductiecascades
, Concentratie Ca2+ buiten de cel = 10-3 M
Concentratie Ca2+ binnen de cel = 10-7 M
Signaalamplificatie = vermogen om externe signalen uit te breiden kleine hoeveelheden ligand
kunnen dramatische respons in doelwitcel uitlokken door amplificatiestappen in signaaltransductie
via cascade van moleculaire schakelaars en vrijstelling second messengers elke tussenstap zorgt
voor productie intermediaire signaalmoleculen waardoor signaal exponentieel toeneemt
Cellulaire respons: combinatie van signalen bepaalt finale gepreprogrammeerde respons
pathways kunnen dus overlappen soms kan een enkele receptor verschillende pathways activeren
of kunnen verschillende pathways convergeren in gemeenschappelijke signalen
Klasses van receptoren: indeling op basis van receptoren
Ligand binding veroorzaakt een wijziging in de receptor -> activatie guanine nucleotide bindend
proteïne -> deel hiervan bindt en (de)activeert doelwitproteïne zoals enzym of kanaal
Regulatie: fosforylatie cytoplasmatisch domein door specifieke kinasen, vb. proteïne kinase A, ->
desensitisatie
Structuur G-proteïne: moleculaire schakelaars -> status wordt bepaald door type nucleotide
waarmee het gebonden is: GTP of GDP
2 klasses:
Grote heterotrimere G-proteïnen -> GPCR signalisatie
Kleine monomere G-proteïnen
3 subunits:
Gα
Gβ
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottehulselmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
