Haal het beste uit je biologie cijfer met onze uitgebreide samenvatting van VWO 4 Biologie, Thema 1 (Inleiding in de biologie) & Thema 2 (Voortplanting), gebaseerd op het leerboek Biologie Voor Jou 4. Deze samenvatting biedt een beknopte en heldere uitleg van alle belangrijke concepten en onderwerp...
BIOLOGIE - Samenvatting H1 + H2.1 en H2.2:
1.1 I Wat kun je met biologie?
Biologie is één van de natuurwetenschappen samen met onder andere scheikunde, natuurkunde en
geologie. In de natuurwetenschappen worden natuurverschijnselen bestudeert. Tussen biologie en
andere natuurwetenschappen bestaan overgangsgebieden, zoals biochemie en paleontologie.
Bij biologie leer je begrippen die met elkaar de biologische vaktaal vormen. Een situatie waarin
biologie een rol speelt, noem je een context voor het vak biologie.
In de biologie bestudeer je organismen: levende wezens. Alle organismen vertonen
levensverschijnselen, als voortplanten, groeien, ontwikkelen en stofwisseling (= alle chemische
reacties in een organisme). Als een organisme geen levensverschijnselen meer vertoont, noem je het
dood. Dingen in de natuur die nooit hebben geleefd, noem je levenloos (water, zuurstof, CO 2).
Elk individu heeft een levensloop. De levensloop begint bij het ontstaan van het organisme en
eindigt bij de dood van het organisme. Tijdens een levensloop groeit en ontwikkelt het organisme.
Hierbij treden er veranderingen op in de bouw en het functioneren van het organisme. Je kunt een
levensloop daardoor verdelen in verschillende fasen of stadia.
Individuen behoren tot dezelfde soort als zij zich onderling kunnen voortplanten en daarbij
vruchtbare nakomelingen kunnen voortbrengen. Alle individuen van een soort doorlopen
tijdens hun levensloop dezelfde stadia. Dit noem je de levenscyclus van een soort. De
levenscyclus eindigt alleen wanneer de gehele soort uitsterft.
Levenscyclus van een vlinder
1
, De biologie wordt bestudeerd op verschillende niveaus: de organisatieniveaus of biologische
eenheden. De organisatieniveaus van klein naar groot:
> Molecuul: Bouwsteen van stoffen, bijv. DNA
---> (DNA bevat de erfelijke informatie voor een organisme);
> Organel: Onderdelen van een cel met een bepaalde functie;
> Cel: Bestaat uit celorganellen en maakt deel uit van weefsels;
> Weefsel: Een groep van één of meer verschillende celtypen die een gemeenschappelijke
functie hebben;
> Orgaan: Een deel van een organisme met een specifieke bouw en functie;
> Orgaanstelsel: Organen die samen een bepaalde functie uitoefenen;
> Organisme: Eencellig of meercellig levend wezen;
> Populatie: Een groep individuen van dezelfde soort die in een bepaald gebied leeft en zich
onderling voortplant;
> Levensgemeenschap: Alle verschillende populaties die in een gebied samenleven;
> Ecosysteem: Begrensd gebied waarvan een levensgemeenschap en de niet-levende natuur
deel uitmaken;
> Systeem aarde: Het geheel aan ecosystemen op aarde. Ook wel biosfeer genoemd.
Als er op een hoger organisatieniveau een nieuwe eigenschap ontstaat die er op het lagere
organisatieniveau niet is, noem je dat een emergente eigenschap.
Neem als voorbeeld vogels die in een
V-vorm kunnen vliegen. De vogels
kunnen als populatie samen in een V-
vorm vliegen, maar een vogel alleen,
één organisme, kan dit niet. Dit is dus
een emergente eigenschap, want het
kan niet op een lager
organisatieniveau.
Interactie: biologische eenheden
reageren op elkaar en op de
invloeden in hun omgeving.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VWOLeerLicht. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.
