Samenvatting van het vak staatsrecht. De hoorcolleges en werkgroepen zijn hier duidelijk uitgewerkt. Je vindt hier handige schema's en alle wetsartikelen.
[Meer zien]
Laatste update van het document: 9 maanden geleden
Week 1
Nederland heeft een rigide (niet Ongeschreven staatsrechtelijke regel
flexibel) Grondwet, want: Gewoonte of bestendige praktijk
Formeel: de Grondwet is moeilijk te als rechtens juist
wijzigen om machtsmisbruik tegen te en geboden wordt beschouwd
gaan. door de actoren
Materieel: de rechter kan de betekenis en algemeen wordt erkend als
van de Grondwet anders uitleggen, essentiële staatsrechtelijke regel
maar inhoudelijk geen uitspraak doen. in een niet al meer veranderlijke
--> Ned kent een materieel rigide praktijk
grondwet, want de rechter mag niet Er moet een algemene rechtsovertuiging
aan de grondwet toetsen (120 Gw), zijn dat de regel juist is.
maar wel aan de grondrechten via
Koninkrijk der
verdragen .
Nederlanden
art 1 statuut
Democratische rechtsstaat eisen:
1. Legaliteitsbeginsel: bevoegdheid moet
in de wet staan en moet binnen de Aruba Curacao Sint Maarten Nederland
wettelijke grondslag blijven.
2. Machtenscheiding
3. Onafhankelijke rechtspraak Openbaar
4. Bescherming Fundamentele rechten lichaam: Bonaire
5. Democratie
Openbaar
lichaam: Saba
Openbaar
lichaam: St.
Eustatius
,Art 42 lid 1 Gw: Regering= Federatie:
koning en ministers tezamen Deelstaten krijgen (grondwettelijk verankerde) zelfstandige
bevoegdheid waar het centrale gezag geen inbreuk op mag
art. 51 lid 1 Gw: Staten-Generaal= maken. Ziet op samenwerken.
Eerste en Tweede kamer Bij federatie staat vaak in het artikel ‘aangelegenheid van het
Koninkrijk’
art 81 Gw: Wetgever in formele zin = art 3, 43 statuut
Regering + Staten-Generaal
art 73 Gw: Raad van State = Confederatie
adviesorgaan over: Verbinding tussen staten die hun eigen soevereiniteit behouden,
wetten maar overeenkomen om bepaalde aangelegenheden
ontwerp AMvB's gemeenschappelijk te regelen. De deelstaten blijven in wezen
Goedkeuring verdragen soeverein. Nadruk op soevereiniteit van de staten in het
samenwerkingsverband. Doet denken aan republiek der 7
art. 89 lid 1 Gw: AMvB = verenigde Nederlanden.
Een besluit genomen door de regering. art. 55 lid 2 en 58 statuut
Ministeriële regeling = Eenheidsstaat
Wordt alleen gemaakt door de minister Aan de centrale overheid komen in beginsel alle bevoegdheden
toe. (macht bij 1 centrale overheid)
art. 120 Gw: De rechter mag wifz en verdragen niet toetsen aan art. 44 en 50 statuut
de grondwet (harmonisatiewet arrest).
art 93-94 GW wetten in formele zin mag je wel toetsen aan een Sui generis: een constructie derhalve die niet kan worden
ieder verbindende bepaling, ofwel verdragen en hier staan de ingedeeld in een van de bekende staatsrechtelijke modellen.
grondrechten ook in.
Het statuut is te beschouwen als een grondwet van het Koninkrijk,
Decentralisatie: de landen hebben daarnaast een eigen constitutie. In Ned is dat
Territoriale decentralisatie: Ned is een gedecentraliseerde de Grondwet, de andere landen hebben staatsregelingen.
eenheidsstaat. We hebben bepaalde t aken gedelegeerd aan Hoofdkenmerken statuut:
lagere overheden (gemeente en provincies). vrijwillige aanvaarding van statuut
Functionele decentralisatie: centrale overheid delegeert aan 1 autonomie van landen: eigen landsbelangen behartigen., art
organisatie met 1 taak en die zit verspreid over Ned (orde van 41 lid 1 statuut.
advocaten) Gelijkwaardigheid van landen
onderlinge bijstand en samenwerking
, Lage landen: landsheerlijke
periode (10e-15-
Losse gewesten eeuw)
met hun eigen 1543: Karel gaat alle losse
karakter en landen beheren, maar ze
eigen bestuur. worden nog steeds op
Het bestuur is verschillende wijze
een feodaal bestuurd.
stelsel: er is een 1549: Pragmatische
eigenaar van sanctie: deze 17 landen
grond en die gaan als ik doodga als 1
knipt dat in over naar een andere
stukjes en leent soeverein.
het uit aan
mensen, die er Mensen gingen ervanuit
op kunnen dat Karel zijn macht
werken en een ontleende aan God. Karel
deel van de had veel land en kon niet
opbrengst overal zijn dus stelde hij
kunnen afstaan landvoogden en
voor militaire stadvoogden in.
bijstand. Er Daarnaast was er de Raad
waren veel v State ter ondersteuning
oorlogen dus bij maken van wetten en
eigenaarschap rechtspreken. Rechtspraak
verschoof vaak. was niet onafhankelijk, er
waren geen grondrechten
in die tijd.
Karel draagt zijn land over
aan Philips de tweede.
Philips sprak geen Ned, en
woonde in Spanje. Hij liet
bestuur volledig over aan
de landvoogd.
, Republiek der verenigde Nederlanden (1579-1795)
Door Philips kwam er opstand in Ned in 1568, 3 redenen:
1. Philips was nog meer aanhanger van het Katholiek geloof en vervolgde extreem de protestanten.
2. Philips voerde continu oorlog om zijn rijk uit te breiden. Oorlog kost geldt en alleen daarvoor kwam die in Ned. Het
maakt de armen nog armer.
3. Vergaande Centralisatie: geen oog voor de gewesten.
Dit leidde tot opstand: Willem van Oranje leidde deze.
1579: Unie van Utrecht: verdrag tussen de Noordelijke gewesten dat ze zelfstandig zijn, maar handen ineen tegen
Philips, dus militairen --> confederatie.
1581: Plakkaat van Verlatinge: Onafhankelijkheids verklaring van de gewesten. Ze erkende Philips niet meer als
soeverein. Dat leverde probleem op:
Niet meer goddelijk gezag, wie moet het dan doen? Ze wisten niemand en besloten als 7 landen gezamenlijk gezag
te nemen. Spanjaarden waren niet eens --> 80-jarige oorlog.
1648: Vrede van Munster: einde oorlog. Ned onafhankelijk land.
De 7 gewesten waren onafhankelijk met eigen bestuur, eigen entiteit, maar ze verenigde in de Staten-Generaal (SG),
besluiten werden met eenstemmigheid genomen, wat typisch is voor een confederatie. Elke afgevaardigde had
vetorecht en kwamen elk op voor de belangen van hun eigen gewest. Het leger en de vloot werd gezamenlijk
geregeld, maar de provincies hadden elk eigen bestuur. Afgevaardigde gaat terug
naar gewest om te vragen of
Geschil in Afgevaardigde gaat SG komt met
gewest akkoord gaat met
gewest er mee naar SG oplossing
oplossing (ruggespraak), niet
akkoord is weer terug naar SG
Naast de SG kwam er een Raad van State met bestuursbevoegdheden als belasting innen en beslissen waar
militairen. Stemmen moest unaniem dus was nog lastig.
Stadhouders werden organen van de provincies. Ze hadden veel militaire kennis daarom hielden ze ze aan boord.
(17de eeuw afgeschaft)
Raadspensionaris werd adviseur van Zeeland en Holland.
Drenthe hoorde ook bij de 7 gewesten en was nummer 8. Maar in Drenthe gebeurde niets en met 8 kun je moeilijk
beslissen dus hadden ze geen afgevaardigde in de SG.
Het ging goed door VOC en WOC, Gouden Eeuw. Eind 18e eeuw stopt dat door hoge oorlog schuld en de besluit wijze
van de SG was erg traag. VOC eind 1796 en 1791
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper henriette02022002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
