Samenvatting
Samenvatting hoofdconcept China geschiedenis vwo
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting van het hoofdconcept China geschiedenis vwo
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
China (1842-2001)§1 China en het modern imperialisme
Vanaf de 17e eeuw werd China geregeerd door keizers van de Qing-dynastie. Keizers uit
deze familie worden ook wel Mantsjoes genoemd. Het keizerlijke gezag was in China
gebaseerd op het confucianisme: keizer werd door de Hemel aangewezen. De
mandarijnen (groep ambtenaren) vormden een bevoorrechte klasse met veel aanzien door
het examenstelsel. De boeren hadden weinig recht, maar wel veel plichten. Volgens het
confucianisme moest men eerbied hebben voor de hiërarchische ordening van de
samenleving. Van iedereen werd verwacht dat hij een vaste plek in de maatschappij innam
en deze ook respecteert. In de 19e eeuw verzwakte de machtspositie van de Qing-dynastie:
- Keizers kregen te maken met economische en politiek problemen
- Door sterke bevolkingsgroei braken hongersnoden uit
- Er heerste corruptie en Mandarijnen waren schuldig aan afpersing en diefstal
- Modern imperialisme
Alleen de havenstad Kanton was opengesteld voor Europese handelaren. Ruilhandel of het
importeren van Westerse producten was bijna niet mogelijk. Dit kwam door het sterke
Chinese superioriteitsgevoel, sinocentrisme: Chinezen zagen de westerlingen als
barbaren.
Rond 1820 betreden de Britten de Chinese markt met opium. Miljoenen Chinezen raakten
hier verslaafd aan. Het opium verbod had weinig effect. In 1839 werden kisten opium in
beslag genomen en vernietigd door de keizer. De Britten reageerden hierop door
oorlogsschepen naar de Chinese kust te sturen: ontstaan Eerste Opiumoorlog.
De Eerste Opiumoorlog eindigde in 1842 met een nederlaag voor China. Opstellen
vernietigend vredesverdrag Nanking - ofwel een van de eerste Ongelijke Verdragen:
- Chinezen waren verplicht een schadevergoeding te betalen
- Vijf Chinese havens moeten volledig worden opgesteld voor Britse handelaren
- Hongkong werd een Britse kroonkolonie
Meerdere westerse landen probeerden hun invloed in China te vergroten. Rusland zag
Mantsjoerije als onderdeel van haar invloedssfeer. In Shanghai nam de westerse
aanwezigheid toe. De Chinese regering verloor steeds meer zeggenschap. Voor
buitenlanders werd in de verdragen extraterritorialiteit geregeld. De buitenlanders vielen
niet langer onder de Chinese wetgeving en rechtspraak en steeds meer mensen uit
westerse landen gingen zich vestigen. Dit leidde tot veel onvrede onder de Chinese
bevolking. In 1856 brak de Tweede Opiumoorlog uit, nadat China zich probeerde te
verzetten tegen nieuwe Britse economische eisen. China werd weer verslagen.
Er kwam een oorlog tussen Japan en China omdat Japan zijn macht in Korea wilde
uitbreiden. De Chinese vloot werd snel uitgeschakeld door de Japanse marine. Japan eiste
hoge schadevergoedingen, invloed in Korea en de mogelijkheid om Japanse industrie op
Chinese grondgebied te vestigen.
Door de Ongelijke Verdragen hadden buitenlandse mogendheden hun machtspositie in
China aanzienlijk versterkt. Overheidstaken werden door hen overgenomen. De macht van
de keizer werd ernstig ondermijnd. Binnenlands verzet nam daardoor toe.
Tussen 1851 en 1868 werd de Chinese overheid geconfronteerd met twee grote
volksopstanden:
1. Taipingopstand o.l.v. Hong. Grote groepen ontevreden boeren werden gemobiliseerd.
2. Nianopstand. De overheid deed nauwelijks iets aan de overstromingen van de Gele
Rivier in het noorden van China. Boeren kwamen massaal in opstand.
Beide opstanden werden neergeslagen door buitenlandse militaire steun. De
ontevredenheid onder de bevolking en de opmars van de imperialistische mogendheden
deed sommige Chinezen beseffen dat moderniseringen noodzakelijk waren. In 1861 startte
, in China de Zelfversterkingsbeweging. De aanhangers wilden belangrijke stappen zetten op
het gebied van militaire en technische modernisering.
Onder invloed van hervormingsgezinde mandarijnen en de Zelfversterkingsbeweging
besloot keizerin Cixi enkele aspecten van het bestuur te moderniseren:
- Democratisch bestuur Keizerrijk
- Onderwijs en leger verbeteren
Er waren ook tegenstanders van deze hervormingen. Cixi, de keizerin-weduwe, steunde
hen. In 1898 nam ze de macht over van de keizer en draaide de meeste hervormingen
terug. De Bokseropstand ontstond. Volgens de boksers waren de westerse imperialisten
schuldig aan het economische en sociale verval van de Chinese staat. Cixi moedigde de
gewelddadige acties aan. In 1900 werd de ambassadewijk van Peking het doelwit van de
Boksers. Een internationale troepenmacht greep in en versloeg de Boksers. China werd
daarop gedwongen een Ongelijk Verdrag te accepteren, waarin de coalitie herstelbetalingen
kreeg toegekend. Leiders van de Bokserrebellen werden zwaar bestraft en kregen westerse
mogendheden toestemming permanent troepen in China te vestigen.
De macht van de Qing-dynastie was door de Bokseropstand verder verzwakt. De onvrede
kwam tot een hoogtepunt. In een poging de keizerlijke positie te versterken, werden alsnog
een aantal hervormingen doorgevoerd:
- Het leger werd gemoderniseerd
- Examenstelsel voor mandarijnen werd afgeschaft
- Meer mogelijkheden tot inspraak in het bestuur
Keizer Puyi van 3 jaar kwam na de dood van Cixi in 1910 op de troon. Revolutionaire ideeën
verspreidden zich snel. Er was een nieuwe nationalistische beweging ontstaan onder leiding
van Sun Yat-sen.
In 1911 brak in het zuiden van China een muiterij uit in het leger. Generaal Yuan Shikai nam
de leiding van deze revolutie op zich. De Qing-dynastie kwam ten val; keizer Puyi trad af en
Shikai werd president van de republiek China.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irissmeets1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen