SPSS Handleiding - Onderzoeksmethoden 3
Waarom werkt mijn syntax niet?
- Staat er wel een punt achter de laatste regel?
- Staat er EXECUTE na de opdracht voor een filter etc.?
- Staan je nieuwe value labels tussen enkele haakjes?
- Zijn de waarden tussen haakjes geldig?
- Heb je de goede variabelen ingevoerd?
- Heb je de vorige hergecodeerde variabele gecontroleerd d.m.v. descriptives?
- Heb je te veel of te weinig spaties?
- Staat er een punt achter je annotatie, plus een witregel?
De basis van SPSS
Dataset openen en verkennen
Een databestand openen kan je doen vanuit je bestandsmap (dubbelklikken), of via SPSS zelf
(File > Open > Data > bestand kiezen). Begin met de dataset leren kennen. Kijk vooral naar
de verschillende tabbladen in het datascherm: Variable View en Data View. Open een nieuw
syntax-scherm (File > New > Syntax).
Variabelen hercoderen
Ga naar Transform > Recode into different variables. Sleep alle variabelen die je wil
hercoderen naar het middelste vak. Variabelen die op precies dezelfde manier gehercodeerd
moeten worden kun je tegelijkertijd toevoegen. Dat is hier het geval, want met alle stellingen
moet hetzelfde gebeuren: oude score 1 wordt nieuwe score 4, 2 wordt 3, 3 wordt 2, 4 wordt 1.
Definieer in het vak ‘Output Variable’ voor iedere variabele een nieuwe naam, bijvoorbeeld
‘v55rec’ en ‘v56rec’. Hiermee geef je SPSS de opdracht om nieuwe ‘recoded’ variabelen aan
te maken. Klik tussendoor steeds op ‘Change’.Onder ‘Old and new values’ kun je aangeven
hoe de variabelen gehercodeerd moeten worden. Links geef je steeds de oude waarde aan –
daar heb je verschillende opties voor, zoals een specifieke waarde of een range. Bekijk deze
opties. Snap je wat ze inhouden? Rechtsboven geef je aan wat de nieuwe waarde wordt. Klik
vervolgens op ‘Add’. In het schermpje ‘Old -> New’ zie je een overzicht van de
veranderingen. Hier willen we:
Old value 1 -> new value 4
Old value 2 -> new value 3
Old value 3 -> new value 2
Old value 4 -> new value 1
All other values -> ystem-missing
,Alles ingevoerd? Klik dan op ‘Continue’ en vervolgens op ‘Paste’. Hiermee plak je de
opdracht naar je Syntax Editor. Om de syntax te laten uitvoeren, selecteer het stukje tekst dat
je wilt uitvoeren. Dan klik je op de groene pijl bovenin.Bestudeer de syntax en probeer te
begrijpen wat deze betekent. Als het goed is zijn er nu zes nieuwe variabelen aangemaakt. Ga
naar de ‘Variable View’ en zoek ze op, onderaan je dataset. Zie je ze staan? Controleer nadat
je hebt gehercodeerd altijd bij de nieuw aangemaakte variabelen (1) het meetniveau, (2) of je
in de data view alle waarden terugziet, in dit geval zou je waarden 1, 2, 3, 4 en missings
willen zien, (3) of de missings goed zijn gedefinieerd.
Is alles goed gegaan? Zo niet, controleer de syntax, en herhaal desnoods de stappen nog eens.
RECODE variable (1=5) (2=4) (3=3) (4=2) (5=1) (ELSE=SYSMIS) INTO variabelrec.
EXECUTE.
Meetniveau aanpassen
Zoek je nieuwe variabele op in Variable View en ga naar de kolom ‘Measure’. Klik op het
meetniveau en kies vervolgens de correcte optie uit het menu dat tevoorschijn komt. Doe dit
voor elk van de variabelen die je hebt aangemaakt. Liever wat sneller? Dan kan je syntax je
helpen. Gebruik onderstaande syntax door deze in je Syntax Editor te plakken. Vervang de
‘varnames’ telkens door de correcte namen van elke variabele en VARLEV door het
meetniveau dat je wilt toekennen (NOMINAL/ORDINAL/SCALE).
VARIABLE LEVEL varname 1 varname 2 varname 3 (VARLEV).
Run vervolgens de syntax en kijk in je Variable View bij de nieuw
aangemaakte variabelen of de meetniveaus kloppen
Value labels aanmaken
Zoek variabele v55rec op in Variable View. Klik op de [...] in de kolom ‘Values’. Vul bij
‘Value:’ het cijfer van de waarde in (1,2,3, of 4) en bij ‘Label:’ de omschrijving (bijv. Always
of Never’). Klik op ‘Add’. Als je een label wilt aanpassen, klik dan op de waarde waarvan je
het label wil aanpassen, pas het label aan, en klik op ‘Change’. Klik op ‘OK’ als alle waarden
een correct label hebben.
VALUE LABELS
varname1 varname2 varname3 varname4 varname5
1 ‘value label’
2 ‘value label’
3 ‘value label’
, 4 ‘value label’.
EXECUTE.
Run vervolgens de syntax en kijk in je Variable View bij de nieuw
aangemaakte variabelen of de value labels goed ingevuld zijn.
Nieuwe variabele
We willen nu een nieuwe variabele aanmaken waarbij iedere respondent een GEMIDDELDE
WAARDE krijgt op basis van de score op de zes stellingen. Dit wordt dus de schaal voor
milieubewust gedrag. Het berekenen van een nieuw variabele doe je met COMPUTE
VARIABLE. Dit vind je bij Transform > Compute variable. Vul linksboven bij ‘Target
Variable’ de naam van de nieuwe variabale in, bijvoorbeeld ‘milieubewustgedrag’ (let op:
spaties zijn niet toegestaan, _ wel). Definieer vervolgens onder ‘Numer Expression’ hoe de
nieuwe variabele moet worden aangemaakt. Om een gemiddelde waarde te berekenen
gebruik je: MEAN(var1, var2, var3, ...). Vervang hier var1 etc. door de namen van de
variabelen die je wil gebruiken. Klik vervolgens op ‘Paste’, ga naar je Syntax Editor,
selecteer het stukje syntax, en run het.
COMPUTE nieuwevariabele=MEAN(v1,v2,etc).
Dummy variabelen
Laten we die voor ‘big city’ via het menu doen, zodat we zien hoe de syntax command wordt
opgebouwd. Dan kunnen we de overige categorieën via de syntax doen, door die eerste
constant aan te passen. Ga dus eerst weer naar Transform > Recode into Different Variable.
Daar slepen we URBRURAL naar het relevante scherm en vullen we ‘bigcity’ in als naam
voor de nieuwe variabele. Bij ‘Old en New Values’ zorgen we dan dat originele waarde (1)
gelijkgesteld wordt aan nieuwe waarde (1). Alle andere valide waarden (2, 3, 4, en 5) worden
gelijkgesteld aan (0). Immers: we willen alleen maar een variabele die ‘ja’ (1) is, als een
respondent heeft aangegeven in een grote stad te wonen, en ‘nee’ (0) niet in een grote stad.
De overige waarden kunnen als missing worden aangeduid. Plak dit naar je syntax, en bekijk
de command daar. Maak op basis daarvan de overige vier dummies: suburb, town, village, en
farm. Respectievelijk moeten daarvoor 2, 3, 4, en 5 gelijkgesteld worden aan 1, en de rest aan
0 (of SYSMIS). Vraag als je klaar bent een kruistabel op met URBRURAL op rows, en de
vijf nieuwe variabelen op columns. Als het goed is gegaan zie je hier voor elke categorie dat
er onder ‘1.00’ maar één groep is waar geen ‘0’ staat. Klopt dat? Gefeliciteerd, je hebt nu een
dummyvariabele aangemaakt!
RECODE URBRURAL (1=1) (2=0) (3=0) (4=0) (5=0) (ELSE=SYSMIS) INTO bigcity.
RECODE URBRURAL (1=0) (2=1) (3=0) (4=0) (5=0) (ELSE=SYSMIS) INTO suburb.
, RECODE URBRURAL (1=0) (2=0) (3=1) (4=0) (5=0) (ELSE=SYSMIS) INTO town.
RECODE URBRURAL (1=0) (2=0) (3=0) (4=1) (5=0) (ELSE=SYSMIS) INTO village.
RECODE URBRURAL (1=0) (2=0) (3=0) (4=0) (5=1) (ELSE=SYSMIS) INTO farm.
EXECUTE.
Overige
Decimalen weghalen
formats variabele(f7.0).
Variabele naam aanpassen
VARIABLE LABELS
variabele 'Naam'.
Missings invoeren
MIS VAL variabele (waarde thru waarde) variabele (waarde, waarde).
Missings verwijderen uit schaal
COMPUTE nieuwe schaal=MEAN.5(variabelen).
EXECUTE.
Dat getal geeft aan voor welke waarde iets als missing geteld wordt, dit moet je dus
aanpassen o.b.v. de antwoordopties!
Beschrijvende statistiek
Descriptives
Dat is vaak een van de eerste stappen als je onderzoek uitvoert, om je schaalvariabele te
controleren. Descriptive statistics geven je basisgegevens over een variabele: wat is de laagst
behaalde score? Wat is de hoogst behaalde score? Wat is het gemiddelde? Hoeveel
respondenten hebben überhaupt een waarde op de variabele? Ga hiervoor in SPSS naar
Analyze > Descriptive statistics > Descriptives. Sleep je nieuw aangemaakte variabele naar
het linkervlak (of selecteer de variabele en klik op het pijltje tussen de vlakken in). Klik
