College aantekeningen
Tijdvak 1 t/m 3 examenstof VWO
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
dit zijn aantekeningen van alle examen stof van tijdvak 1 t/m 3 met foto's en tabellen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
LERENhttps://quizlet.com/nl/620004601/geschiedenis-hfd12-kenmerkende-apsecten-flash-cards/
https://quizlet.com/nl/620007310/geschiedenis-hfd12-kernbegrippen-flash-cards/
https://woordjes.ikleeralles.nl/test/116805
TIJDVAK 1 (tijd van de jagers en boeren)
Jagers & Boeren 120.000 - 3000 v Chr
- hield op toen schrift werd ontwikkeld
→ begon bij homosapiens (denkende mense)
- waren nomaden → niet sedentaire (trokken rond)
- eerste mens was de homo habilis (was al een jager en verzamelaar)
Prehistoire
→ ‘voorgeschiedenis’
menselijke geschiedenis waarbij mensen geen geschreven bronnen heeft.
→ mannen gingen jagen & vrouwen verzamelde voedsel en zorgde voor de kinderen.
Préhistoire in Nederland
→ 5000 v.Chr eerste boeren in Nederland
→ Swifterbantcultuur
- Flevopolder
→ Trechterbekercultuur West Nederland
- Hundebedden 3000 v Chr
→ Zeven bergjes op de Zuiderheide
- Zijn er eigenlijk 10
- 4000 jaar oud
- Vondsten: urnen, dolk, bijl
- 1700 in Nederland
→ Gooise archeologie
- warmen tijden: bessen & noten
- koudere tijden: jagen
- voor een tent waren er palen in de grond, met stro en dierenhuid
- bijl werd als statussymbool gebruikt
- bijlen waren ook voor versiering
- dingen in de aarden opschrijven om te onthouden
De agrarische revolutie
11.000 - 6.000 v Chr, mensen bleven in een bepaald gebied en trokken niet meer rond
vormde de overgang van een samenleving van jager-verzamelaars met een rondtrekkend
bestaan naar een samenleving van mensen die in nederzettingen woonden en aan
akkerbouw en veeteelt deden. Ook werden voorraden aangelegd voor slechtere tijden.
De twee opwekkingen van agrarische revolutie zouden kunnen zijn:
- Sommigen archeologen denken dat de klimaatverandering de aanzet gaf tot de
overgang naar landbouw. Door kou en droogte groeiden minder voedsel dus
, zochten mensen andere oplossingen zoals zelf produceren. Volgens Hillman was
er in Abu Hureyra inderdaad een droogte waardoor wilde granen uitstierven.
- Een andere theorie voor de agrarische revolutie is dat de bevolking heel snel
groeiden op sommigen plekken en dat de natuur niet bij kon benen, daardoor
werden de mensen gedwongen zelf te verbouwen.
aantal belangrijke gevolgen:
- snelle bevolkingsgroei
- veeteelt
- nieuwe levenswijzen bvb. pottenbakken, gereedschappen en boeren
- niet genoeg gevarieerde voeding, meer infecties
- hongersnood
Stedelijke gemeenschappen
→ in de eerste steden ontstond een nieuw soort samenleving
→ eerste begonnen in Mesopotamië en dat kwam door vruchtbare grond. Dit was te danken
aan de overstromingen van de Tigris en de Eufraat. Ze bouwden dijken om overstromingen
te voorkomen en bouwden waterleidingen vanaf de rivieren naar hun akkers.
→ specialisatie bvb. pottenbakker, leerlooier, jager, kleermakers en de eerste boeren.
→ verschillende sociale lagen → hiërarchie
→ Tussen 9.000 en 6.000 v.C. ontstonden de eerste landbouwsamenlevingen, in een gebied
dat de Vruchtbare Halvemaan genoemd werd. Rond 7.000 v.C. verspreidde de landbouw
zich naar Noord-Afrika en rond 6.000 v.C. naar Europa.
Centraal bestuur: De dorpen en steden van Egypte moesten het beleid van de farao volgen
en konden dus geen zelfstandigen beslissingen maken
Geweldsmonopolie: Alleen de overheid mag mensen arresteren, opsluiten en fysiek straffen
Polytheïstisch: De Egyptische godsdiensten, betekent ook dat er meerdere goden tegelijk
waren.
Ontwikkeling van het schrift
- agrarische gemeenschappen gebruikt al vanaf 8000 v.Chr om stukken klei
(tekeningen)
- echte schrift begon in Soemerië, spijkerschrift
- zij verlieten als eerste de prehistorie
- egyptenaren gingen als volgende, met de hiërogliefen.
- koningen gebruikte het om bij te houden wie belasting had betaald, welke arbeiders
loon hadden gehad en hoeveel soldaten ze in dienst hadden
Ambtenaren → Voor het bestuur beschikte de farao over een enorme groep ambtenaren.
Alleen al voor de organisatie waren veel ambtenaren nodig. Elke keer als de Nijl
overstroomde moesten zij de het land opmeten en de akkers opnieuw onder de boeren
verdelen. Ook moesten ze de taakverdeling geven voor de slaven om de piramides te
maken. Ze werden goed beloond omdat ze onmisbaar voor de farao's waren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper pascaleopdelaak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81113 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen