Integrale toets – blok 1A
De student kan: Leeruitkomsten blok 1A
Beschrijven welke factoren (gezond leven van Lalonde et al.) belangrijk zijn bij
gezondheidsinstandhouding gedurende de levensloop en deze toepassen op een
casuïstiek:
Uitleggen wat het verpleegkundig beroep inhoudt en welke invloed maatschappelijke
ontwikkelingen hierop hebben:
Het doel van het verpleegkundig vak is bij mensen die ziek worden, het lijden en de pijn te
minimaliseren en mensen in staat te stellen om met hun ziekte/handicap te leren omgaan en
de benodigde behandeling en de gevolgen daarvan te begrijpen en leren ermee om te gaan.
Beroep: de maatschappelijke werkkring waarvoor men de vereiste bekwaamheid en/of
bevoegdheid heeft verkregen. Het verpleegkundig beroep wordt op zeer uiteenlopende
wijzen uitgeoefend. Verpleegkundigen verrichten hun werk in verschillende zorgvelden en
zorgsituaties: in het verpleeghuis, in de maatschappelijke gezondheidszorg
(wijkverpleegkundige, sociaalpsychiatrisch verpleegkundige), in het psychiatrisch
ziekenhuis, in de zorg voor verstandelijk gehandicapten, in het algemeen ziekenhuis, in het
universitair medisch centrum en in categorale instituten.
Preventieve maatregelen beschrijven en verbinden met zelfmanagement bevorderen en dit
toepassen op een casuïstiek:
Zelfmanagement ondersteuning bij preventieve interventies;
Voorlichting (primair preventief)
• Oudere ondersteunen in het opzoeken van informatie over de aandoening, waardoor
hij zich bewuster wordt van risicogedrag.
• Zelfvertrouwen, kennis en motivatie bevorderen
Vroeg signalering (secundair preventief)
• Goed gedrag complimenteren
,Verpleegkundige zorg bepalen (verpleegkundige proces) en verlenen op lichamelijk,
functioneel, psychisch, en sociaal gebied.
...
De basisprincipes van evidence based practice (probleemstelling, vraagstelling, PICO,
verwijzen, level of evidence, aanbevelingen) afleiden uit een wetenschappelijk artikel en
opstellen op basis van een praktijkprobleem dan wel casuïstiek:
EBP: Het zorgvuldig, expliciet en oordeelkundig gebruik van het huidige beste
bewijsmateriaal om beslissingen te nemen met individuele cliënten over goede of gewenste
zorg of behandeling. Het gaat bij EBP in principe om het nemen van beslissingen op grond
van het afwegen van de volgende drie aspecten:
• Het huidige beste beschikbare bewijs (eventueel wetenschap)
• De kennis en ervaring van de verpleegkundige; en
• De waarde(n) en voorkeur van de individuele client
•
Probleemstelling: Hierin bespreek je de aanleiding van het onderzoek en geef je een korte
schets van de situatie, het probleem of de onduidelijkheid die in dit onderzoek centraal staat.
Vraagstelling: De vraagstelling beschrijft wat er wordt onderzocht. Hiermee geef je de inhoud
van het onderzoek weer.
PICO: Binnen de EBP wordt de PICO-regel toegepast om concrete en beantwoordbare
vragen te formuleren. PICO is de afkorting van de elementen die de vraag bevat:
• Patiënt of probleem (wie): beschrijving van de client(en) en/of het probleem, zoals
diagnose, leeftijd, geslacht.
• Interventie (wat): beschrijving van de toegepaste en/of onderzochte interventie.
• Comparison of controle-interventie: eventuele andere (alternatieve) interventie, die
vergeleken wordt met de interventie.
• Outcome of resultaat (waarom): beschrijving van wat de verpleegkundige hoopt te
bereiken of welk effect de interventie voor de client zou moeten hebben. Daarbij
wordt tegenwoordig de nadruk gelegd op het beschrijven van resultaten die
belangrijk zijn voor de client.
Verwijzen: Door te verwijzen naar andere publicaties, laat je zien op wie zijn werk je
voortbouwt of welk werk je becommentarieert.
Er zijn verschillende goede redenen om te verwijzen naar literatuur:
• Je geeft andere auteurs de eer die hen toekomt.
• Je laat zien dat je de informatie niet verzonnen hebt, maar gebruik maakt van
betrouwbare bronnen.
• Je laat het verband zien tussen je eigen werk en dat van anderen.
• Door verschillende publicaties te gebruiken, laat je zien dat je je verdiept hebt in het
onderwerp.
• Je maakt je werk controleerbaar: anderen kunnen in de aangehaalde literatuur
nagaan of je de informatie goed hebt begrepen en weergegeven.
• Je wijst je lezers op publicaties over het onderwerp, die ook interessant voor hen
zijn.
• Je voorkomt dat je plagiaat pleegt.
• Wanneer je andermans informatie gebruikt in je eigen verslag, ben je altijd verplicht
om naar de gebruikte informatiebron te verwijzen.
Levels of evidence:
o Systematic review of meta-analyse (boek, bovenste laag piramide) = systematic reviews
(PPT, bovenste laag piramide). In het boek vind je op pagina 37/38 uitleg over wat
systematic reviews en meta-analyses zijn.
,o Gecontroleerde studies (boek, laag 2 piramide) = (randomized) controlled trials(PPT, laag
2 piramide). De gecontroleerde studies kunnen twee vormen aannemen – waarvan de
bovenste de meest betrouwbare is – namelijk: de gerandomiseerde studie, RCT (boek)
= randomized controled trials (PPT). Net iets minder bewijslast heeft de gecontroleerde
studies, CCT (boek) = de controlled clinical trials (PPT). Zie hierover meer op pagina
38/39 van het boek.
o De volgende laag (boek, laag 3 piramide) bestaat uit: niet-gecontroleerde studies, ook wel
observationeel onderzoek genoemd. In het boek worden verschillende voorbeelden van
dit type onderzoek gegeven. In de PowerPoint staan die verschillende typen onderzoek
in drie lagen weergegeven: namelijk cohort studies (PPT, laag 3 piramide), case-control
studies (laag 4), case series en case reports (laag 5). Dit zijn dus alle drie voorbeelden
van niet-gecontroleerde studies of observationeel onderzoek. In het boek worden ook
nog andere type niet-gecontroleerde of observationele studies genoemd. Belangrijk is
vooral dat je begrijpt dat er bij dit soort studies niet met een controlegroep wordt gewerkt
in tegenstelling tot bij de gecontroleerde studies (RCT en CCT). Dat maakt dat deze
onderzoeken een zwakke bewijslast hebben. In het boek lees je hier meer over op
39/40.
o Mening van experts of deskundige of evidence (boek, onderste laag piramide) = editorials,
experts opinions (PPT).
,Onderdeel 1: Klinisch redeneren / verpleegproces
De student kan op basis van casuïstiek de verschillende stappen van het
verpleegkundig proces toepassen op verschillende zorgvragers* en
verpleegproblemen zijnde:
Objectieve en subjectieve gegevens verzamelen in de anamnese:
• Objectieve gegevens:
Objectieve gegevens zijn die gegevens die éénieder kan waarnemen. Ze zijn zichtbaar en
verifieerbaar via observatie (kijken, meten, …).
VOORBEELD:
Lichaamslengte, polsslag: aantal pulsaties per minuut, haarkleur, geslacht, bloeddruk,
laboratoriumresultaten, …
• Subjectieve gegevens:
Subjectieve gegevens zijn, in het kader van verpleegkundige diagnostiek, gegevens die je
als zorgverlener NIET kan observeren. Je kan enkel voortbouwen op wat de zorgvrager (of
zijn naasten) mededelen.
VOORBEELD:
Pijn, eenzaamheid, vermoeidheid, verdriet, misselijkheid, …
Verschil en de relatie tussen een medische en verpleegkundige diagnose uitleggen:
Kenmerken verpleegkundige diagnose:
• Klinische uitspraak door een verpleegkundige;
• Een analyse en een interpretatie van, alsmede een oordeel over de betekenis van
een verzameling observaties;
• Het beschrijft actuele of potentiële gezondheidsproblemen;
• Het onderscheidt zich van een medische diagnose, doordat het geen label
betreffende ziekte of een disfunctionerend orgaansysteem bevat, maar een label
betreffend menselijk reageren op actuele of potentiële gezondheidsproblemen.
Een verpleegkundige diagnose opstellen aan de hand van de PES structuur:
1. Verzamelen van informatie
2. Interpreteren van informatie
3. Clusteren van informatie
4. Benoemen van het cluster
Probleem:
Op te vatten als een gezondheid gerelateerd(e) toestand of proces (klacht,
gezondheidsverstoring of reactie op ziekte)
Etiologie:
De oorzaak van het probleem. De mogelijke factoren die het probleem veroorzaken of in
stand houden (vb. Gedrag van de patiënt). In de oorzakelijke of samenhangende
factoren dienen facetten te worden benoemd die door de verpleegkundige beïnvloed
kunnen worden.
Signs & symptoms:
Met deze ‘bepalende kenmerken’ wordt de conditie aangegeven.
• Objectieve kenmerken: voor de zorgverlener waarneembare verschijnselen of
klachten;
• Subjectieve kenmerken: door de patiënt ervaren verschijnselen of klachten.
, Verpleegkundige doelen formuleren aan de hand van een verpleegkundige diagnose:
Verpleegkundige diagnose:
Mevrouw heeft acute pijn (probleem), ten gevolge van een heupfractuur door een val
(etiologie), wat blijkt uit het benoemen van pijn, de onrust en het vertrekken van haar
gezicht (‘signs’). Een tweede diagnose die kan worden opgesteld is: angst.
Doel bij deze casus:
• Binnen een uur geeft mevrouw aan dat haar toestand wat de pijn betreft verbeterd is.
Dit blijkt een verlaagde pijnscore [meetbaar], verminderd vertrekken van het gezicht
en ophouden met zuchten [observeerbaar].
Interventies bij deze casus:
• Pijnmedicatie volgens voorschrift toedienen;
• Comfortabele positie laten aannemen;
• Pijn monitoren;
• Uitleg geven over de pijnmedicatie en het doel van de pijnbehandeling
Een verpleegkundige diagnose beschrijft het probleem van de zorgvrager, niet die van
de verpleegkundige in het onderwerp uitvoeren van de zorg.
Een verpleegprobleem kan een verpleegkundig probleem omschrijven in het onderwerp
uitvoeren van de zorg.
Passende verpleegkundige interventies beschrijven:
Definitie: een verpleegkundige interventie is een gerichte activiteit die de
verpleegkundige namens of voor een persoon/groep verricht op basis van de
verpleegkundige diagnose, en die de persoon/groep niet zelf kan verrichten. Het gaat om
handelingen die vanuit een verpleegkundige optiek ondernomen worden en die
gerelateerd zijn aan het verpleegkundig proces.
De interventies zijn in ingedeeld in vier categorieën:
1. Directe zorg: Hieronder wordt verstaan alle therapeutische acties die verband
houden met de directe uitvoering van zorg zoals begeleiden, ondersteunen
(lichamelijk dan psychisch), overnemen van zorg (geheel of gedeeltelijk), verlenen
van algemene en specifieke zorg.
2. Training: Verschaffen van kennis, inzicht en kundigheid door middel van instructie,
training, onderwijs, voorlichting of informatie.
3. Beoordeling: Hieronder vallen acties zoals observeren, verzamelen en analyseren
van gegevens met betrekking tot de diagnose en de te bereiken doelstelling.
4. Management van de persoonlijke zorg: Hieronder worden alle handelingen verstaan
die te maken hebben met coördinatie en continuïteit van de uitvoering van de zorg.
Het bijhouden van het verpleegkundig dossier is hiervan een voorbeeld. Daarnaast
vallen hieronder ook activiteiten die te maken hebben met de omgeving, zowel
materieel als psychisch en lichamelijk.
Evalueren van het verpleegkundige proces:
Voortgang wat betreft doelen en zorgresultaten evalueren.
Zorgvragers aan de hand waarvan het verpleegproces doorlopen dient te worden:
• Het kind
• De volwassene
• De oudere
• De zwangere
• De verstandelijk beperkte
