Ondernemingsrecht
College 1
Introductie op het ondernemingsrecht
Begrip ‘Onderneming’
Bijvoorbeeld: Organisatorisch verband, gericht op duurzame deelneming aan economisch
verkeer
Maar ook bijvoorbeeld:
- Art. 2 Handelsregisterbesluit 2008
- Art. 1 Wet op de ondernemingsraden (WOR)
Boek hanteert definitie WOR (dus alle Nederlandse rechtsvormen):
‘elk in de maatschappij als zelfstandige eenheid optredend organisatorisch verband waarin
krachtens arbeidsovereenkomst of krachtens publiekrechtelijke aanstelling arbeid wordt verricht’
Rechtsvormen in Nederland:
- Eenmanszaak
- Personenvennootschappen (Boek 7A BW en WvK):
- Maatschap
- Vennootschap onder firma
- Commanditaire vennootschap
- Rechtspersonen (Boek 2 BW):
- Vereniging (met volledige of beperkte rechtsbevoegdheid)
- Coöperatie / OWM
- Stichting
- BV / NV (Kapitaalvennootschappen)
N.B. Art. 2:5 BW: gelijkstelling rechtspersonen met natuurlijke personen voor wat betreft
vermogensrecht
Het Europees Economisch samenwerkingsverband (EESV)
- In 1985 bij verordening door EU ingevoerd
- Bedrijven die in verschillende lidstaten van de EU zijn gevestigd, kunnen samenwerken
in (EESV)
- Nederlandse EESV: rechtspersoonlijkheid m.i.v. inschrijving in handelsregister (art. 3
Uitvoeringswet EESV-Verordening)
- Doel EESV: Economische werkzaamheid leden vergemakkelijken/ ontwikkelen dan wel
resultaten daarvan te verbeteren / vergroten
- Winst EESV wordt toegerekend aan de afzonderlijke leden
De Europese vennootschap (Societas Europaea: SE)
- Sinds 2001
- Kapitaalvennootschap met rechtspersoonlijkheid
- Geplaatst kapitaal minstens € 120.000
Societas Cooperativa Europaea (SCE)
- Doel: aan de (materiële) behoeften van leden voldoen en/of hun economische en sociale
activiteiten te ontwikkelen
- Bevat elementen van de coöperatie en de NV
- Kapitaal is verdeeld in aandelen minstens € 30.000 bijeengebracht door leden
- Notariële akte
- Rechtspersoonlijkheid na inschrijving in aangewezen register CE
Raakvlakken met personen- en familierecht
Handelingsonbekwaamheid
- Art. 3:32 BW
- Wanneer niet bekwaam: diegene mag niet zelfstandig r.h. verrichten / r.h. kunnen worden
vernietigd (of zijn zelfs nietig)
Curatele
- Art. 1:378 BW e.v.
- I.g.v. bestuurder: rechtspersoon zelf blijft gewoon bestaan en functioneren. Wel veelal
regeling in statuten i.g.v. ontstentenis of belet
- I.g.v. eenmanszaak: curator moet eenmanszaak leiden: veelal
einde eenmanszaak
- I.g.v. personenvennootschap: einde vennootschap
(art. 7a:1683 sub 4 BW: curatele leidt tot ontbinding)
Minderjarigheid
- 18 jaar
- Vertegenwoordiging
, - Handlichting
Handelingsonbevoegdheid
Bewind en Mentorschap
- Art. 1:431 BW e.v. en 1:453 BW e.v.
- Leiden veelal tot einde eenmanszaak / personenvennootschap
- Let ook op de werking van art. 1:88 BW (toestemming echtgenoot)
-
Raakvlakken met faillissementsrecht
- Bij eenmanszaak geen afgescheiden vermogen
- Faillissement personenvennootschap leidt veelal tot faillissement vennoten
- Derhalve huwelijkse voorwaarden!
- Curator neemt bedrijfsvoering onderneming over
- Ondernemer wordt beschikkingsonbevoegd (art. 23 Fw)
Surseance van betaling
- Bij natuurlijk persoon alleen i.g.v. ondernemer (art. 214 lid 4 Fw)
- Bedoeld om afbetalingsregeling of akkoord te krijgen met schuldeisers
- Beschikkingsonbevoegd zonder medewerking, machtiging of bijstand bewindvoerder
Vertegenwoordiging in het algemeen
Staat niet als zelfstandig rechtsfiguur in de wet 🡪 is her en der te vinden
Volmacht (art. 3:60 BW)
- is bevoegdheid om namens iemand overeenkomst te sluiten
- eenzijdige rechtshandeling (gevolmachtigde hoeft volmacht niet uit te voeren)
Middellijke vertegenwoordiging: de vertegenwoordiger / tussenpersoon verricht r.h. op eigen
naam (kan dus niet de principaal zelf direct binden).
Spiegelbeeld: onmiddellijke vertegenwoordiging: bijvoorbeeld de bestuurders van
rechtspersonen (later meer)
BEGRIP RECHTSPERSOON: Art. 2:1 t/m 5 BW
Rechtssubject:
Drager rechten/plichten in juridische zin 🡪 dus “het stuk papier” kan werknemers in dienst
nemen / schulden maken / zaken in eigendom verkrijgen, etc.
Publiekrechtelijk rechtspersonen
Rechtspersonen die hun bestaansrecht niet aan het BW ontlenen, maar aan andere wetten
(bijv. de staat, provincies, gemeenten, universiteiten, etc.)
Kerkgenootschappen
Art. 2:2 BW: geregeerd door eigen statuut, tenzij in strijd met de wet (alleen art. 2:5 BW van
toepassing)
KvK – anders dan voorheen – niet meer lijdelijk m.b.t. inschrijving, maar kan in het
Handelsregister opgenomen gegeven wijzigen
Raadpleging verstandig in handelsverkeer:
- Met wie doe je zaken?
- Wat is de rechtsvorm?
- Is degene met wie je spreekt vertegenwoordigingsbevoegd?
Uitgangspunt: alle organisaties die deelnemen aan economisch verkeer moeten zich inschrijven
- art. 5 Hrgw 2007: inschrijfplicht voor alle ondernemingen
- art. 6 Hrgw 2007: inschrijfplicht voor alle rechtspersonen
- art. 2 Handelsregisterbesluit 2008 🡪 definitie onderneming
Inschrijfnummer 🡪 verplicht om te vermelden op alle brieven / offertes / facturen (art. 27 Hrgw)
Gevolgen niet-inschrijving
Zolang geen inschrijving:
- naast rechtspersoon zijn bestuurders hoofdelijk aansprakelijk (voor BV en NV: 2:
lid 2 BW en voor vereniging en stichting: 2:29 en 289 lid 2 BW)
- Voor v.o.f. en c.v.: deze wordt aangegaan te zijn voor onbepaalde tijd + vennoten mogen
alle handelingen (zonder voorbehoud) verrichten
- Bovendien sprake van een economisch delict
Let op: bij niet-inschrijving tegenover derden
- art. 25 Hrw: er kan geen beroep worden gedaan op feit dat d.m.v. inschrijving bekend
had moeten worden gemaakt
- derden mogen dus vertrouwen op register
- vooral ook van belang met het oog op de vertegenwoordigingsbevoegdheid: hierover
later veel meer!
EENMANSZAAK
- Aan oprichting worden geen eisen gesteld
- Hoort toe aan natuurlijk persoon
- Meerderjarig i.v.m. handelingsbekwaamheid (art. 1:234 BW)
- Handlichting (art. 1:235 BW / art. 36 Handelsregisterbesluit 2008)
- Verplichte inschrijving handelsregister (art. 5 Hrw)
- Minder dan 15 uur, hoeft het niet worden ingeschreven
- Administratieplicht / bewaarplicht (art. 3:15i lid 1 + 2 BW)
- Bij overdracht onderneming 🡪 activa/passiva overdracht eventueel notariële akte
- Geen scheiding vermogen onderneming en privévermogen (art. 3:276 BW)
- Van belang bij faillissement (daarom huwelijkse voorwaarden)
- Let ook op bij bedrijfsopvolging / vererving
- Inkomen progressief belast (Wet IB 2001) / geen VPB)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tamarajoosten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,18. Je zit daarna nergens aan vast.