Cross-culturele psychologie
Hoorcollege 1: Wat is cultuur?
Cultuur: een soort bril waardoor we kijken- een schema dat ons helpt om informatie te
evalueren en organiseren. Een set van attituden, gedragingen en symbolen die worden
gedeeld door een grote groep mensen en vaak van de ene generatie op de andere wordt
doorgegeven:
Attitude: gaat over overtuigingen (politiek, ideologie, religie, moreel), waarden,
algemene kennis, meningen, bijgeloof en stereotypen.
Gedragingen: gaan over een grote variatie aan normen, rollen, gewoontes en
tradities.
Symbolen: gaan over ideeën of dingen die een speciale betekenis hebben voor
een bepaalde groep
Expliciete kenmerken: observeerbare acties die regelmatig in de cultuur
gevonden wordt. Bv het hallo zeggen.
Impliciete kenmerken: gaan over de onderliggende regels/principes die achter
deze expliciete kenmerken liggen.
Cross culturele psychologie: de kritische en vergelijkende studie van cuturele effecten
op de psychologie van mensen. Bekijkt de psychologische diversiteit en de
onderliggende redenen voor die diversiteit.
Waarom is cross culturele psychologie relevant? (doelen)
Globalisatie: het integreren van bevindingen uit verschillende culturen om zo te
koen tot een meer universele psychologie
Diversiteit: het verkennen van andere culturen om culturele en psychologische
variatie te ontdekken
Testen: het testen van hypothesen en bevindingen in andere culturele
omgevingen
Geen enkele cultuur kan compleet hetzelfde of compleet verschillend zijn.
WEIRD: Western Educated Industrialized Rich Democratic
Ongeveer 96% van de psychologie studies op deze groep gebaseerd, maar
representeren maar 12% van de wereldbevolking
WEIRD dus eigenlijk outliers
Doel van Henrich et al. : Focus is op psychologische fenomenen die de-facto als
universeel worden gezien. De auteurs proberen de verschillen tussen steekproeven niet
te verklaren
Contrasten in Henrich et al. :
Modern industrialized vs. Small scale societies
o Muller lyer illusie: effect wordt kleiner hoe individualistischer een land is
Western vs. Non western industrialized societies
American vs. Other westerners: Amerikanen meest indivvidualistisch in de
wereld
, University vs. Non university educated americans
,Hoorcollege 2: Concepten en methoden
Belangrijke concepten
Disciplines
Culturele psychologie: cultuur zit in het individu, gedrag en cognitie is het
product van cultuur en individu. Kijkt vooral naar de verbindingen tussen
cultuur.
Cross-culturele psychologie: cultuur is een betekenisvolle context, vergelijkt
culturen op verschillen en overeenkomsten en probeert deze te verklaren. Kijkt
vooral naar de verschillen tussen culturen. Beschrijving, interpretatie,
voorspelling, beheer/management.
Etniciteit: de culturele achtergrond, de gedeelde ervaring van mensen die dezelfde
afstamming hebben, dezelfde taal spreken, dezelfde tradities hebben en vaak ook
dezelfde religie aanhangen en uit hetzelfde gebied komen
Ras: onderscheid gebaseerd op vergelijkbare genetisch overdraagbare fysieke
karakteristieken. Ras is dus een sociaal geconstrueerde categorie net als etniciteit. ----
Een groep mensen die onderscheiden worden door gelijke/genetische fysieke
kenmerken. Evolutionair bepaald en dus erfelijk. Ras ook als sociale categorie aangezien
het inzicht geeft in bepaalde ervaringen die door een groep mensen wordt gedeeld.
---Natie: een groep mensen die dezelfde geografische origine, geschiedenis en taal delen
en daarnaast als politieke eenheid worden erkend: een onafhankelijke staat die door
andere landen erkent wordt.
---Religieuze affiliatie: de individuele acceptatie van kennis, overtuigingen en
praktijken die gerelateerd zijn aan een bepaald geloof. Gaat eigenlijk over de vraag of
iemand gelovig is en of een voorkeur heeft voor een bepaald geloof.
Theoretische benaderingen van cultuur
Cultuur als onafhankelijke variabele: bepaalde factoren variëren met cultuur
en hebben een invloed op psychologische fenomenen
Cultuur als confound: (een derde variabele die toevallig gerelateerd is aan IV en
DV, bv ijsje en veel mensen die verdrinken): psychologische fenomenen horen
universeel te zijn
Cultuur als echt psychologisch fenomeen = culturele psychologie: elk
psychologische fenomeen vindt plaats in een culturele context, cultuur zit in ons
hoofd
Cultuur als ‘leeg’ label: specifieke contextuele verschillen in plaats van grote
allesomvattende verschillen
, Typen kennis:
Wetenschappelijke kennis: verkregen na het doen van onderzoek
Populaire kennis: alledaagse assumpties kan algemeen of individueel zijn
Ideologische kennis : een stabiele set aan overtuigingen over de wereld. Wat
goed en fout is en wat het doel is van het leven. Het is allemaal gebaseerd op een
centraal idee en is vaak dogmatisch (wordt als enige waarheid verondersteld).
Komt voort uit dogmatische principes, god bijvoorbeeld
o Dogma: een leerstelling die als onbetwistbaar wordt beschouwd door een
religie, ideologie of andere organisatie. Een dogma is een fundamenteel
concept er onderbouwing van een gedachtegoed; daarom wordt de
aanhanger van dit gedachtegoed geacht er niet van af te wijken en het
nooit te betwisten of te betwijfelen, ook al onderbreekt ieder
wetenschappelijk bewijs hiervoor.
Juridische/ legale kennis: kennis die in de wet is opgenomen en die
gedetailleerd is uitgewerkt in regels en principes die gerelateerd zijn aan
psychologisch functioneren van individuen. bv de dood
Cultureel traditionalisme
Traditionele culturen Non-traditionele culturen
Cultureel construct gebaseerd op tradities, Gebaseerd op nieuwe principes, ideeën en
regels, symbolen en principes die gebruiken.
voornamelijk in het verleden zijn
vastgesteld.
Conservatief en intolerant tegenover Motivatie voor wetenschappelijk
innovatie onderzoek
Meeste sociale rollen zijn voorgeschreven Sociale rollen worden door individuen zelf
aan bepaalde individuen bepaald
Bij het evalueren van indivudieel gedrag Nadruk op de individuele keuze
ligt de nadruk op gewoonten en routines
Duidelijk onderscheid tussen goed en Onderscheid tussen goed en slecht is
slecht relatief
Waarheid staat niet ter discussie, is Waarheid wordt ontdekt door competitie
vastgesteld en zal niet veranderen van ideeën/ streven naar beste verklaring
De keuze van het individu wordt beperkt De keuze wordt niet beperkt
door sociale voorschriften (homo
verboden)
Theoretische benaderingen:
Evolutionaire benadering: vorm van natuurlijke wetenschap: natuurlijke
seksuele selectie overleving van best aangepasten. Functie van bepaald affect/
cognitie/ gedrag
Sociologische benadering: sociale structuren beïnvloeden onze maatschappij
als geheel. Cultuur is zowel een product van menselijke activiteit als een
vormende factor. De maatschappij als een middel om stabiliteit te garanderen
Ecoculturele benadering: het individu is niet te scheiden van de omgeving.
Mensen interacteren constant met de omgeving en transformeert daarbij zowel