Dit is een samenvatting van alle lesnotities personen en familierecht gegeven door professor Gerd Verschelden aan de universiteit Gent in de derde bachelor rechten. Hierin zijn alle wetswijzigingen duidelijk vermeldt die deze zomer gebeurd zijn.
Het document bevat zowel Deel I. D verticale relati...
PERSONEN- EN
FAMILIERECHT
Horizontale - en verticale relaties
Luna Van Bellinghen
Academiejaar Universiteit Gent
2018-2019 Prof. Dr. Gerd VERSCHELDEN
,
,Deel I. verticale relaties
Titel I – Afstamming
HOOFDSTUK 1. ALGEMEEN ......................................................................................................... 13
1.1. Begrip .................................................................................................................................... 13
1.2. Openbare orde karakter van het afstammingsrecht ............................................................. 13
1.3. Bloedverwanten & aanverwanten ........................................................................................ 14
1.4. Afstammings- en erfrecht en EVRM - Art 8 juncto art 14 EVRM........................................... 16
HOOFDSTUK 2: VASTSTELLING VAN DE AFSTAMMING ................................................................. 19
2.1. vaststelling van het moederschap ......................................................................................... 19
2.1.1. Vermelding van de naam van de moeder in de geboorteakte...................................... 19
2.1.2. Erkenning door een vrouw ............................................................................................ 19
2.1.3. Gerechtelijke vaststelling van moederschap................................................................. 19
2.2. Vaststelling van het vaderschap ............................................................................................ 21
2.2.1. Binnen het huwelijk ....................................................................................................... 21
2.2.2. Buiten het huwelijk........................................................................................................ 23
2.3. Vaststelling van het meemoederschap ................................................................................. 32
2.3.1. Principes ........................................................................................................................ 32
2.3.1. Grondslag....................................................................................................................... 32
2.3.2. Uitwerking van meemoederschap. ............................................................................... 33
HOODSTUK 3: BETWISTINGSPROCEDURES VAN DE AFSTAMMING ............................................... 34
3.1. Langs moederszijde ................................................................................................................... 34
.1.1 Betwisting wettelijk vastgesteld moederschap – art 312 §2 BW ...................................... 34
3.1.2. Betwisting van de moederlijke erkenning ..................................................................... 35
3.1.3. Betwisting van het gerechtelijk vastgesteld moederschap ........................................... 35
3.2. Langs vaderszijde - Art 318 BW ............................................................................................ 36
3.2.2. Betwisting van de vaderlijke erkenning ........................................................................ 41
3.3. Langs meemoederszijde ........................................................................................................ 43
3.3.1. Betwisting van het meemoederschap van de echtgenote ............................................ 43
3.3.2. Betwisting van een meemoederlijke erkenning – art 325/7 BW .................................. 44
3.3.3. Betwisting van een gerechtelijk vastgestelde meemoederschap – art 331decies BW . 45
HOOFDSTUK 4. GEVOLGEN VAN DE AFSTAMMING ...................................................................... 46
4.1. Algemene regel...................................................................................................................... 46
4.2. Familienaam .......................................................................................................................... 47
4.2.1. Basisregels in art 335, 335bis en 335ter BW ................................................................. 47
4.2.2. Vordering tot naamsbetwisting ..................................................................................... 50
4.2.3. Naamsverandering ........................................................................................................ 51
4.2.4. Naamsverbetering ......................................................................................................... 53
, 4.3. Wettelijke erfopvolging ......................................................................................................... 54
4.3.1. Algemeen....................................................................................................................... 54
4.3.2. Voorwaarden ................................................................................................................. 54
4.3.3. De aanvaarding en verwerping van de nalatenschap ................................................... 55
4.3.4. Basisregels die de toebedeling van de erfenis tussen bloedverwanten bepalen ......... 56
4.3.5. Toebedeling van de erforde .......................................................................................... 64
4.3.6. Erferecht van de langstlevende echtgenoot ................................................................. 70
Vruchtgebruik van de langstlevende wettelijk samenwonende ................................................... 74
4.3.7. De erfrechtelijke reserve en het beschikbaar deel........................................................ 75
4.4. Alimentatie ............................................................................................................................ 76
4.4.1. Gemeenrechtelijke familiale alimentatieverplichting ................................................... 76
4.4.2. Verplichtingen van de ouders om te zorgen voor hun kinderen .................................. 80
4.2.3. Onderhoudsvorderingen ten lasten van de nalatenschap ............................................ 88
4.2.4. Pluraliteit van de onderhoudsplichtigen en onderhoudsgerechtigden. ....................... 89
4.2.5. Verhaal inzake onderhoudsgelden ................................................................................ 90
4.2.6. Gerechtelijke stappen ................................................................................................... 92
4.2.7. Dienstverlening door de Dienst voor alimentatievorderingen bij de FOD financiën .... 95
4.5. Ouderlijk gezag .................................................................................................................. 95
, .2.2. Onderzoek door openbaar ministerie: inwinning van inlichtingen en adviezen ............ 110
.2.3. het maatschappelijk onderzoek ...................................................................................... 110
.2.4. Rechtspleging van de zaak ten gronden .......................................................................... 111
.2.5. Het adoptievonnis ........................................................................................................... 112
.3. De rechtsmiddelen .............................................................................................................. 112
.3.1. Beroep en cassatie........................................................................................................... 112
.3.2. Derdenverzet ................................................................................................................... 112
.4. Formaliteiten inzake burgerlijke stand................................................................................ 113
HOOFDSTUK 4. GEVOLGEN VAN DE ADOPTIE .............................................................................114
4.1. De gewone adoptie .................................................................................................................. 114
4.1.1. De naam art 353-1 tot 6 BW.............................................................................................. 115
4.1.2. Ouderlijk gezag art 353-8 tot 10 BW .......................................................................... 118
4.1.3. Huwelijksbeletselen – art 353-13 BW ......................................................................... 118
4.1.4 Onderhoudsverplichtingen/ alimentatie – art 353-14 BW ......................................... 119
4.1.4. Erfrecht ........................................................................................................................ 119
4.1.5. Verdeling van de nalatenschap van de kinderen van de geadopteerde die na hem
zonder nakomelingen zijn overleden. ......................................................................................... 119
4.2. Gevolgen van de volle adoptie ............................................................................................ 120
4.2.1. Ouderlijk gezag ............................................................................................................ 120
4.2.2. Naam ........................................................................................................................... 120
4.2.3. Alimentatie .................................................................................................................. 121
4.2.4. Huwelijksbeletselen..................................................................................................... 121
4.2.5. Onderhoudsverplichtingen.......................................................................................... 121
4.2.6. Erfrecht ........................................................................................................................ 121
HOOFDSTUK 5. BEËINDIGING VAN DE ADOPTIE ..........................................................................122
5.1. Aandachtspunten ................................................................................................................ 122
5.2. Herziening van de adoptie................................................................................................... 122
5.3. Herroeping van de gewone adoptie .................................................................................... 123
5.3.1. Toepassingsvoorwaarde: gewichtige reden ................................................................ 123
5.3.2. Gevolgen ...................................................................................................................... 123
5.4. De nieuwe adoptie .............................................................................................................. 124
5.5. Vaststelling van de oorspronkelijke afstammingsband na de adoptie ............................... 125
Titel III - beschermingsstatuten voor minderjarige
HOOFDSTUK 1. INTERNATIONAAL VERDRAG INZAKE DE RECHTEN VAN HET KIND .......................129
HOOFDSTUK 2. HANDELINGS(ON)BEKWAAMHEID VAN DE MINDERJARIGE .................................130
2.1. Pincipiële handelingsonbekwaamheid ..................................................................................... 130
2.1.1. Materiële rechtshandelingen ............................................................................................ 130
, 2.1.2. procehandelingen.............................................................................................................. 131
2.2 Uitzonderlijke handelingsbekwaamheid van de minderjarige ............................................ 131
2.2.1 Handelingen die de minderjarige “ALLEEN” kan verrichten ....................................... 131
2.2.2. Handelingen die de minderjarige ALLEEN mag verrichten, BEHOUDENS VERZET ...... 132
2.2.3. Handelingen die de minderjarige enkel mag verrichten MET BIJKOMENDE
TOESTEMMING OF MACHTIGING................................................................................................ 132
2.2.4. Handelingen die de minderjarige enkel mag verrichten met bijstand........................ 132
HOOFDSTUK 3. OUDERIJK GEZAG, VERBLIJF EN RECHT OP PERSOONLIJK CONTACT .....................133
3.1. Algemene beschouwing i.v.m. ouderlijke gezag ..................................................................... 133
3.1.1. Definitie en verantwoording ............................................................................................. 133
3.1.2. Bestanddelen ............................................................................................................... 133
3.1.3. Toepassingsgebied ...................................................................................................... 134
3.1.4. Historiek en ontwikkeling ............................................................................................ 134
3.2. Gezag over de persoon van de minderjarige ...................................................................... 135
3.2.1 samenlevende ouders ........................................................................................................ 135
3.2.2. Niet-samenlevende ouders ......................................................................................... 136
3.2.3. Slechts 1 ouders is in stat om het ouderlijk gezag uit te oefenen............................... 138
3.3. Rechten omtrent het vermogen van de minderjarige ........................................................ 139
3.3.1. ouderlijke goederen ......................................................................................................... 139
3.3.2. Ouderlijk vruchtgenot ................................................................................................. 141
3.4. Recht op het persoonlijk contact ........................................................................................ 142
3.5. Horen van minderjarige in gedingen betreffende ouderlijk gezag ..................................... 144
3.6. Sanctionering van de niet -naleving van een verblijfs- of contactrecht .............................. 146
HOOFDSTUK 4. VOOGDIJ OVER MINDERJARIGEN .......................................................................148
4.1. ontstaan van de voogdij ........................................................................................................... 148
4.3. Organisatie van de voorgdij................................................................................................. 149
4.4. Werking van de voogdij ....................................................................................................... 150
4.5. Einde – Voogdijrekening...................................................................................................... 151
HOOFDSTUK 5. PLEEGVOOGDIJ ..................................................................................................152
5.1. omschrijving en praktisch nut .................................................................................................. 152
5.2. Grondvereisten (art. 475bis BW)......................................................................................... 152
5.3. Vormvereisten (art. 475ter BW) .......................................................................................... 152
5.4. Gevolgen (art. 475quater BW) ............................................................................................ 152
5.5. einde art. 475quinquies-sexies BW ..................................................................................... 152
HOOFDSTUK 6. ONTVOOGDING .................................................................................................153
6.1. omschrijving en nut ............................................................................................................. 153
6.2. Vormen ................................................................................................................................ 153
6.3. Rechtsstatuut van de ontvoogde minderjarige ................................................................... 154
, 6.4. Einde .................................................................................................................................... 154
6.5. sancties bij onbekwaamheid van de ontvoogde ................................................................. 154
HOOFDSTUK 7. PLEEGZORG .......................................................................................................155
7.1. situering .................................................................................................................................... 155
7.2. Toepassingsgebied .............................................................................................................. 155
7.3. Rechten van pleegzorgers en ouders .................................................................................. 155
7.4. Uitoefening v/d gedelegeerde rechten ............................................................................... 156
7.5. Einde v/d gedelegeerde rechten en plichten ...................................................................... 156
7.6. Recht op persoonlijk contact van pleegzorgers .................................................................. 156
7.7. Bevoegdheid van familierechtbank en jeugdrechtbank...................................................... 156
7.8. Aansprakelijkheid voor onrechtmatige daad v/h pleegkind ............................................... 156
Titel IV - beschermde meerderjarige
HOOFDSTUK 1. PUBLIEKRECHTELIJKE MAATREGELEN HOUDENDE VRIJHEIDSBEROVING – DE STAAT
.................................................................................................................................................159
1.1. Gedwonge opname, behandeling en verpleging van geesteszieken .................................. 159
1.2. Internering van personen met een geestesstoornis - interneringswet .............................. 161
HOOFDSTUK 2. PRIVAATRECHTELIJKE BESCHERMING – DE BURGERS ..........................................162
2.1. vervaning van de vroegere beschermingsstatuten en overgang naar het nieuwe statuut .... 162
2.2. Toepassingsgebied van de beschermingsmaatregel ................................................................ 163
2.3. Buitenechtelijke bescherming - mensen volledig zelf ........................................................ 164
2.3.1. Bescherming via bijzonder geregelde lastgeving: art 489-490/2 BW ......................... 164
2.4. Rechterlijke bescherming (onbekwaamheid en bewind) .................................................... 166
Deel II. Horizontale relaties
Titel I - het huwelijk
HOOFDSTUK 1. HET HUWELIJK ...................................................................................................173
1.1. Definitie ............................................................................................................................... 173
1.2. Mensenrechtelijke bescherming ......................................................................................... 173
1.3. Grondvereisten om te mogen trouwen .............................................................................. 174
1.3.1. Huwbare leeftijd .......................................................................................................... 174
1.3.2. Toestemming van de aanstaande echtgenoot ............................................................ 174
1.3.3. Instemming van de ouders van de minderjarige bruid of bruidegom ........................ 178
1.3.4. Verbod op bigamie/ geen vorig niet-ontbonden huwelijk .......................................... 178
1.3.5. Geen bloed- of aanverwantschap in verboden graad (afwezigheid van
huwelijksbeletselen ..................................................................................................................... 179
1.4. Vormveresiten om te trouwen ............................................................................................ 180
1.4.1. De aangifte van het huwelijk ....................................................................................... 180
, 1.4.2. formaliteiten bij de huiwelijksvoltrekking ................................................................... 181
1.5. Sanctieregeling .................................................................................................................... 182
1.5.1. Nietigverklaring ........................................................................................................... 182
1.5.2. Gevolgen van een nietig(verklaard) huwelijk .............................................................. 183
1.6. Bewijs van het huwelijk ...................................................................................................... 183
HOOFDSTUK 2. HET PRIMAIR HUWELIJK STELSEL ........................................................................184
2.1. Inleiding ............................................................................................................................... 184
2.2. Vier persoonlijke huwelijksverplichtingen: Art 213 BW ...................................................... 185
2.2.1. Samenwoningsverplichting ......................................................................................... 185
2.2.2. Getrouwheidsverplichting ........................................................................................... 185
2.2.3. Hulpverplichting = zeer belangrijlk .............................................................................. 185
2.2.4. Bijstandsverplichting ................................................................................................... 186
2.3. Vaststelling van de echtelijke verblijfplaats - art 214 BW ................................................... 187
2.4. Bescherming van de gezinswoning en het huisraad – art 215 BW ..................................... 187
HOOFDSTUK 3. HET WETTELIJK SECUNDAIR HUWELIJKSVERMOGENSSTELSEL ART 1398-1540 ..............188
3.1. Algemeen.................................................................................................................................. 188
3.2. De indeling van het wettelijk stelsel......................................................................................... 189
3.2.1. Het actief ........................................................................................................................... 189
3.2.2. Het passief ......................................................................................................................... 201
3.2.3. Het bestuur ........................................................................................................................ 212
3.3. De ontbinding, vereffening en verdeling............................................................................. 220
3.3.1. De oorzaken en ogenblik van ontbinding art 1427 BW .............................................. 220
3.3.2. Postcomunautaire onverdeeldheid ............................................................................. 225
3.3.3. Boedelbeschrijving ...................................................................................................... 229
3.3.4. Vereffening en verdeling ............................................................................................. 230
Titel II. echtscheiding en scheiding van tafel en bed
HOOFDSTUK 1. DE OVERGANGSBEPALING VAN HET HUWELIJKSVERMOGENSRECHT ...................243
HOOFDSTUK 2. ECHTSCHEIDING.................................................................................................246
2.1. Echtscheiding op onherstelbare ontwrichting (E.O.O) ........................................................ 246
2.1.1. Inleiding ....................................................................................................................... 246
2.1.2. Krachtlijnen van de wet van 27 april 2007 .................................................................. 247
2.1.3. twee gronden en twee procedures tot echtscheiding → basiskennis. ....................... 248
2.1.4. de EOO- procedure ...................................................................................................... 251
2.1.5. gevolgen van de EOO................................................................................................... 253
2.2. Echtscheiding door onderlinge overeenkomst ( E.O.T) ....................................................... 260
2.2.1. Grondvereisten ............................................................................................................ 260
2.2.2. EOT procedure ............................................................................................................. 261
, 2.2.3. Gevolgen van de EOT................................................................................................... 264
2.2.4. De overeengekomen, alimentatie voor de ex echtgenoot.......................................... 265
HOOFDSTUK 3. SCHEIDING VAN TAFEL EN BED ...........................................................................266
3.1. Gronden............................................................................................................................... 266
3.2. Procedure: idem echtscheiding ........................................................................................... 266
3.3. Gevolgen.............................................................................................................................. 266
3.4. Hoe beëindigd ..................................................................................................................... 266
1.1. Grondvoorwaarde ............................................................................................................... 269
1.2. Vormvoorwaarden .............................................................................................................. 269
1.3. Gevolgen.............................................................................................................................. 270
1.4. Wijze van ontbinding ........................................................................................................... 271
Titel III - De wettelijke samenwoning
Titel IV - De feitelijke samenwoning
,
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunavanbellinghen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
