Ontwikkelingspsychologie de wetenschappelijke studie naar groei, verandering en
stabiliteit van conceptie tot adolescentie.
Ontwikkeling van het kind: drie benaderingen
Oriëntatie Kenmerken Voorbeelden van vraagstukken
Fysieke ontwikkeling Kijkt naar de invloed van de Wat bepaalt de sekse van een
hersenen, het zenuwstelsel, kind?
de spieren, de zintuigen en Wat zijn de langetermijngevolgen
de behoefte aan eten, van een premature geboorte?
drinken en slaap op ons Wat zijn de voordelen van
gedrag. borstvoeding?
Cognitieve Kijkt naar intellectuele Wat zijn de vroegste
ontwikkeling vermogens, waaronder herinneringen die we van onze
leren, geheugen, het babytijd kunnen hebben?
oplossen van problemen en Wat zijn de consequenties van tv-
intelligentie. kijken?
Sociale ontwikkeling Kijkt naar de ontwikkeling Reageren pasgeborenen anders
en persoonlijkheids- en de verandering van op hun moeder dan op andere
ontwikkeling sociale relaties en mensen?
interacties met anderen en Wat is de beste manier om
naar duurzame kinderen op te voeden?
eigenschappen die de ene Wanneer wordt een kind zich
persoon van de andere bewust van zijn sekse?
onderscheiden.
Cohort een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek is geboren.
Normatieve gebeurtenissen gebeurtenissen die zich voor de meeste individuen
binnen een groep op dezelfde manier voltrekken (bereiken van puberteit).
Cohorteffecten treden bijv. op als gevolg van normatieve historisch bepaalde
invloeden, biologische en omgevingsinvloeden die verbonden zijn aan een specifiek
historisch moment (vuurwerkramp Enschede).
Leeftijdsgebonden invloeden zijn biologische en omgevingsinvloeden die gelijk zijn
voor mensen in een bepaalde leeftijdsgroep, ongeacht waar of wanneer ze opgroeien
(puberteit, menopauze).
Normatieve invloeden invloeden die leiden tot conformiteit, omdat men de gevolgen
van afwijkend gedrag vreest.
Niet-normatieve gebeurtenissen specifieke gebeurtenissen die plaatsvinden in het
leven van een specifiek persoon.
- Plasticiteit de mate waarin ontwikkelingsgedrag of fysieke structuur kan worden
gewijzigd.
- Maturatie het proces van geleidelijk ontvouwen van voorbestemde genetische
informatie.
Toekomst van de ontwikkelingspsychologie
- Enkele te verwachten toekomsttrends zijn: groeiende specialisatie, meer samenwerking
tussen verschillende gebieden (interdisciplinariteit), meer aandacht voor
diversiteitvraagstukken en een grotere invloed op kwesties van publiek belang.
,Belangrijke vraagstukken rondom de ontwikkeling van het kind
Continue verandering Discontinue verandering
Verandering verloopt geleidelijk. Verandering verloopt in duidelijk
Prestaties op het ene niveau zijn een onderscheiden stappen of fasen.
vervolg op een voorgaand niveau. Gedrag en processen zijn in verschillinde
Onderliggende ontwikkelingsprocessen fasen kwalitatief verschillend.
blijven iemands hele levensduur gelijk.
Kritieke perioden Gevoelige perioden
Voor een normale ontwikkeling zijn Mensen zijn gevoelig voor bepaalde stimuli
bepaalde stimuli uit de omgeving uit de omgeving, maar de gevolgen van
noodzakelijk. ontbrekende stimuli zijn terug te draaien.
Vroege ontwikkelingspsychologen leggen Dit wordt momenteel benadrukt door
hier de nadruk op. levenslooppsychologen.
Levensloopmodel Focus op specifieke perioden
In moderne theorieën lig de nadruk op groei Vroege ontwikkelingspsychologen zien de
en verandering in de loop van de kindertijd en de adolescentie nadrukkelijk
levensduur en op verbanden tussen als de belangrijkste perioden.
verschillende perioden.
Nature Nurture
De nadruk ligt op het ontdekken van De nadruk ligt op invloeden van de
erfelijke eigenschappen en vermogens. omgeving op iemands ontwikkeling
Hoofdstuk 2
Psychodynamisch perspectief benadering van de ontwikkeling waarbij men
ervan uitgaat dat gedrag gemotiveerd wordt door innerlijke krachten, herinneringen en
conflicten waarvan een persoon zich nauwelijks bewust is en waarover hij weinig controle
heeft.
Psychoanalytische theorie (Freud) theorie van Freud die ervan uitgaat dat
onbewuste krachten bepalend zijn voor iemands persoonlijkheid en gedrag.
- Id het primitieve, ongeorganiseerde, aangeboren deel van de persoonlijkheid dat
aanwezig is bij de geboorte.
- Ego het rationele en redelijke deel van de persoonlijkheid.
- Superego het aspect van de persoonlijkheid dat iemands geweten vertegenwoordigt
en het onderscheid belichaamt tussen goed en kwaad.
- Psychoseksuele ontwikkeling een aantal fasen die kinderen doorlopen waarin
genot, of bevrediging, steeds meer gericht is op een andere biologische functie en een
ander deel van het lichaam.
Fixatie gedrag dat in een eerder ontwikkelingsfase is blijven steken als gevolg van
een onopgelost conflict.
Psychosociale ontwikkeling (Erikson) benadering van ontwikkeling die de
veranderingen omvat in de manier waarop we aankijken tegen onze interacties met
anderen, tegen het gedrag van anderen en tegen onszelf als leden van de maatschappij.
, Theorie Freud
Gemiddelde leeftijd Stadia Belangrijkste kenmerken
Geboorte tot 12-18 Oraal Interesse in orale bevrediging door zuigen, eten,
maanden bewegen van de lippen, bijten.
12 – 18 maanden tot 3 Anaal Bevrediging door feces op te houden en zich te
jaar ontlasten; wennen aan de controlemechanismen
van de maatschappij met betrekking tot
zindelijkheidstraining.
3 tot 5 – 6 jaar Fallisch Interesse in de genitaliën; weten om te gaan met
het oedipuscomplex, wat leidt tot identificatie met
de ouder van dezelfde sekse.
5 – 6 jaar tot adolescentie Latentie Seksualiteit grotendeels op de achtergrond.
Adolescentie tot Genitaa Opnieuw ontluiken van seksuele interesses en
volwassenheid l aangaan van volwassen seksuele relaties.
Theorie Erikson
Gemiddelde leeftijd Stadia Positieve en negatieve resultaten
Geboorte tot 12-18 Vertrouwen vs. Positief: vertrouwen dankzij steun van de
maanden wantrouwen omgeving.
Negatief: angst en zorgen over anderen.
12 – 18 maanden tot Autonomie vs. Positief: onafhankelijkheid als onderzoek
3 jaar schaamte en twijfel wordt gestimuleerd.
Negatief: twijfels over zichzelf, gebrek aan
onafhankelijkheid.
3 tot 5 – 6 jaar Initiatief vs. schuld Positief: ontdekken van manieren om
dingen in gang te zetten.
Negatief: schuldgevoel over daden en
gedachten.
5 – 6 jaar tot Vlijt vs. Positief: groeiend besef van competenties.
adolescentie minderwaardigheid Negatief: gevoelens van
minderwaardigheid, geen vertrouwen in
eigen kunnen.
Adolescentie Identiteit vs. Positief: bewustzijn van de eigen uniekheid,
identiteitsverwarrin weten welke rol te spelen.
g Negatief: onvermogen om de juiste rollen in
het leven te identificeren.
Eerste Intimiteit vs. Positief: ontwikkeling van liefdevolle
volwassenheid isolement seksuele relaties en hechte
vriendschappen.
Negatief: angst voor relaties met anderen.
Volwassenheid Generativiteit vs. Positief: gevoel bij te dragen aan de
stagnatie continuïteit van het leven.
Negatief: bagatelliseren van eigen
activiteiten.
Rijpheid Integriteit vs. Positief: gevoel van eenheid in wat men in
wanhoop het leven heeft bereikt.
Negatief: spijt van gemiste kansen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marleen2000b. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
