Belangrijke algemene nierfuncties
1. Stabilisatie osmolariteit
2. Regelen ionenconcentraties
3. Verwijderen metabole afvalproducten/lichaamsvreemde stoffen
4. Homeostase zuur-base evenwicht
5. Gluconeogenese uit substanties
6. Productie erythropoëtine en actief vitamine D puur endocriene functie
7. Productie renine
8. Belangrijke interactie met longen (pH) en circulatiestelsel
Functionele eenheid nier = nefron
Nier is gecompartimentaliseerd
- Bloedbaan = bloedcompartiment
- Kapsel van Bowman en ducti = urinecompartiment
- Tussen urine- en bloedcompartiment = interstitium
3 belangrijke functies
1. Filtratie: glomerulaire filtratie
- Overgang van vocht en alles wat erin zit van bloedcompartiment naar
urinecompartiment onder invloed van druk
- Ondoorgankelijk voor eiwitten heel soms een enkel molecuul albumine of eiwitten
die door secretie in urine komen
- Zeer intens hele bloedplas in 20 min. gefilterd
- Ruw en massaal proces staat vast en is niet specifiek
2. Reabsorptie: tubulaire reabsorptie
- Terug opnemen van moleculen uit urinecompartiment naar bloedcompartiment
- Geen afvalstoffen resorberen uitzondering ureum
- Fijner en minder massaal proces glucose altijd terug geresorbeerd, andere nuttige
stoffen in functie van de behoefte via secundair actief transport
3. Reabsorptie: tubulaire secretie
- Terug opnemen van moleculen uit bloedcompartiment (peritubulaire capillairen) naar
urinecompartiment door actief transport
- Staat niet vast dus in functie van de behoefte
- In wandcellen van verzamelbuizen worden ook zaken geproduceerd en/of
gesecreteerd + bloedbestanddelen die te groot zijn om gefiltreerd te worden
o Dus niet alles wat in de urine zit is ook daadwerkelijk gefiltreerd!
, Urine heeft een samenstelling in functie van passage door tubuli. Bevat geen belangrijke
hoeveelheden nutriënten, wel grote hoeveelheden afvalstoffen. Normaal heeft urine een
hogere osmolariteit dan plasma conc. opgeloste stoffen in urine is groter dan in plasma.
Minimale urineproductie is noodzakelijk. Lichaam is in staat urine te concentreren of
verdunnen in functie van de waterbeschikbaarheid.
Functionele morfologie
Bouw nefron
- Tubulus gesloten aan 1 zijde, gaat over in afvoergang aan andere zijde
- Afvoergangen en verzamelbuizen monden uit in nierbekken
- 2 soorten glomeruli
o Corticale = glomeruli in buitencortex, korte lussen van Henle
Hoe minder diep de lis van Henle in de medulla zit, hoe minder goed de urine
geconcentreerd kan worden diersoorten in waterig milieu (drogen niet snel uit dus
minder belangrijk om te concentreren)
o Juxta-medullaire = glomeruli dicht bij medulla, die penetrerende lussen van Henle
Hoe dieper de lis van Henle in de medulla zit, hoe beter de urine geconcentreerd kan
worden diersoort in droog milieu
Bouw glomerulus
- Glomerulaire capillairen bloedvat stulpt glomerulus in
o Afferente bloedvat, glomerulaire vaatkluwen, efferente bloedvat
o Peritubulaire capillairen verbonden met venules
- Filtraat is proteïnevrije vloeistof (soms minimaal albumine en vrij Hb)
Bouw tubulair systeem
- Binnenste epitheliale laag van kapsel van Bowman volledig ingekapseld
Buitenste epitheliale laag van kapsel van Bowman
Ruimte van Bowman ontvangt filtraat
- Proximale tubulus plaats waar meeste zaken worden geresorbeerd waaronder 70%
water
- Lis van Henle instellen concentratiegradiënt
- Distale tubulus fine tuning urinesamenstelling (geen volumes)
o Structuur tussen afferente en efferente arteriole = macula densa
o Groepje cellen naast macula densa = juxtaglomerulaire cellen (produceren renine)
- Verzamelbuizen
Ieder stukje buis heeft eigen specifieke functie met daaraan gekoppeld specifieke
morfologieën!
Hormonale effecten vooral effect op DT en lis van Henle, minder effect op PT afhankelijk
van aantal receptoren
Bouw urinewegen
- 2 nierbekkens
- 2 ureters meestal smaller
- Urineblaas
- 1 urethra meestal iets breder
- Epitheliale bekleding sterk gevouwen m.a.g. volumevergroting
o Epitheel ondoorlaatbaar dus eens urine in blaas zit, ligt de samenstelling vast
o Uitzondering paard: bepaalde cellen in blaas produceren mucine
Nierbekken en ureters stuwen urine naar blaas door contractie/relaxatie. Geen sfincter van
ureter naar blaas bij uitzetten blaas wordt ureter dichtgedrukt door diagonale inplanting.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kbavel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.