Samenvatting
Samenvatting leefomgeving Aardrijkskunde de geo 5HAVO
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- HAVO
Samenvatting leefomgeving Aardrijkskunde de geo 5HAVO
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
1 Ruimtevoor waterDe hoofdvraag in dit hoofdstuk is:
Op welke manier geeft Nederland het integraal waterbeleid vorm?
1.1 Leven met water
Deelvragen
1 Wat zijn de hoofdpunten van het Nederlandse waterbeleid?
2 Hoe veranderthet klimaat van Nederland in de nabije toekomst?
3 Wat verklaart de duidelijke ommekeer in het denken over
waterbeheer?
4 Welke invloed heeft het veranderende klimaat op de waterafvoer in
Neder/and?
5 Hoe kan de inrichtingvan het landschap het risico op
overstromingen vergroten of verkleinen?
Het klimaat verandert
Het Nederlandse waterbeleid was eeuwenlang gericht op het zo
klimaatverandering: snel mogelijk afvoeren van water. De klimaatverandering heeft
warmer, natter, meer gevolgen voor de waterhuishouding in Nederland. De Nederlandse
extremen bevolking moet 'leren leven met water'.
• Als gevolg van de verwachte klimaatveranderingzullen er warmere
en drogere zomers en zachtere, nattere winters komen en meer en
grotere schommelingen in de hoeveelheid neerslag plaatsvinden. De
neerslagregiem schommeling in een jaar wordt het neerslagregiem genoemd. Grotere
schommelingen in de neerslag zorgen voor een onregelmatiger
neerslagregiem. Meer extreme buien dus, maar ook vaker periodes
met droogte.
Bij een regelmatig aanbod van regen en natte Sneeuw is het risico
verdroging op een overstroming minder groot.
• Vooral in de zomer krijgen natuurgebieden en landbouwgronden
steeds vaker last van droogte. Daarvoor zijn drie oorzaken:
- Door de verwachte stijging van de gemiddelde zomertemperatuur zal
de verdamping toenemen.
- Gedurende het drogere zomerseizoen zal de nuttige neerslag
(neerslag min verdamping) afnemen, dus er zal er minder water de
bodem in zakken.
- Door de snellere waterafvoer zal de grondwaterspiegel dalen en de
bovenste laag van de bodem eerder uitdrogen.
Nederland verandert
verstening Nederland is sterk verstedelijkt, waardoor er steeds meer
verstening van het oppervlak is. Regenwater wordt snel afgevoerd
naar riolen en grachten, zodat er minder regenwater in de grond zakt.
• De laatste jaren is het beleid van de overheid erop gericht dat er in
de toekomst geen nieuwe waterproblemen ontstaan. Een (mogelijk)
waterprobleem mag niet doorgeschoven worden naar een andere
plaats of een later tijdstip.
Men probeert enerzijds overstromingen te voorkomen en anderzijds
voldoende water van goede kwaliteit beschikbaar te hebben.
Op het platteland houdt het waterbeheer in dat er
waterbergingsgebieden worden aangelegd of dat gebieden worden
heringericht, zodat de beken hun oorspronkelijke loop weer krijgen.
Drietrapsstrategie: vasthouden
, De overheid heeft besloten alle gebieden zodanig moeten worden
ingericht en gebruikt dat er nooit te veel water. maar ook nooit te
weinig water is. Het water moet eerst (ter plekke) vastgehouden
worden. Er wordt daarbij vooral gebruikgemaakt van de sponswerking
van de bodem. Wanneer de bodem verzadigd is met water ('en de
spons vol is'), worden maatregelen genomen om water te bergen (op
te slaan). Pas wanneer er geen mogelijkheid meer is om het water op
te slaan omdat de aanwezige opslagbekkens vol zijn, wordt het water
afgevoerd. Deze handelwijze wordt aangeduid als de
drietrapsstrategie: vasthouden , bergen en afvoeren.
• Vasthouden wil zeggen dat het water blijft op de plaats waar het
valt. De neerslag wordt opgeslagen in het oppervlaktewater en in de
bodem.
• Vaak combineert men waterbeheer met andere functies.
• De Roombeek in Enschede stroomde ooit via de tegenwoordige wijk
Roombeek naar Hengelo. Door de industriéle ontwikkelingen
verdween de beek uit de stad, Bij de herbouw van de wijk na een
grote vuurwerkramp in 2000 heeft het waterschap de beek weer
aangelegd door de wijk. Maar wel op een dusdanige manier dat de
beek past bij de stedelijke uitstraling van de wijk.
• In veel nieuwbouwwijken wordt het regenwater van daken en goten
naar zogenaamde wadi's (brede greppels 0f laag liggende
grasveldjes) of straten met doorlatende (poreuze) stenen geleid,
Waarna het langzaam de grond in zakt.
Drietrapsstrategie: bergen en afvoeren
bergen De tweede stap in de drietrapsstrategie is bergen. Als het water
niet voldoende ter plaatse kan worden vastgehouden, moet het
worden opgeborgen in plassen, meren of kanalen. Een bijzonder
retentiegebied is een 'groene berging' (groen vanwege het gras dat
erin groeit wanneer het bassin niet gebruikt wordt voor wateropvang).
Zo'n bergingsgebied is speciaal ingericht om overtollig water op te
vangen.
• Wanneer er een lange periode achtereen veel neerslag valt, zal de
afvoeren bodem verzadigd raken en zullen ook de bergingsgebieden
overstromen. Dat is het tijdstip waarop het teveel aan water mag
worden afgevoerd. Afvoeren wil zeggen dat het water naar een ander
gebied wordt gebracht. Via rivieren en kanalen wordt zoveel mogelijk
water op zee geloosd. Als niet al het overtollige water kan worden
afgevoerd, is er sprake van wateroverlast.
Watertoets
watertoets De watertoets wil zeggen dat bij nieuwe besluiten op het gebied
van de ruimtelijke ordening zoals de bouw van een woonwijk of nieuw
industrieterrein, duidelijk wordt beschreven wat de gevolgen van die
bouw zijn voor de veiligheid, de wateroverlast, de waterkwaliteit en de
verdroging,
• Bij het maken van gemeentelijke bestemmingsplannen of de
uitvoering van een bouwproject moeten altijd de waterschappen
worden betrokken. Een waterschap heeft als taak om de
waterhuishouding te regelen en is verantwoordelijk voor het beheer,
de bescherming en het onderhoud van dijken en duinen. Het
waterschap zorgt ook voor de beheersing van het grondwaterpeil en
voor de waterkwaliteit.
, • In de beschrijving van de bouwplannen moet in de watertoets een
paragraaf Over het water opgenomen worden. Er zijn twee belangrijke
criteria:
1 Er mag geen gebouw worden neergezet op een plaats die nodig is
voor de uitvoering van de drietrapsstrategie. Hetzelfde geldt voor de
aanleg van wegen 0f andere infrastructuur.
2 Waterproblemen mogen nooit worden afgewenteld in ruimte 0f in
tijd.
1.2 Water: vriend 0f vijand?
Deelvraag
6 Welke adviezen heeft de Tweede Deltacommissie aan de regering
uitgebracht en waarom?
Het water stijgt!
Tijdens de laatste ijstijd stond de Noordzee droog. Door
Zee spiegels tijging temperatuurstijgingsmolt het landijs en steeg de zeespiegel 120 tot
140 meter.
• Het KNMI heeft op basis van het rapport van het IPCC (het
klimaatpanel van de Verenigde Naties) vier klimaatscenario's voor
Nederland gemaakt. Het KNMI geeft niet aan welk scenario het meest
waarschijnlijk is. De verschillen in de scenario's hangen af van de
mate van temperatuurstijging waarmee gerekend wordt en of er wel 0f
geen verandering komt in de overheersende windrichting. In alle vier
scenario's verwacht men dat het tempo van de zeespiegelstijging
toeneemt en dat de zeespiegel ook na het jaar 210() blijft stijgen.
• De grootste bijdrage van de zeespiegelstijging komt van het
uitzetten van het warmere oceaanwater. Het afsmelten van gletsjers
en landijs en het smelten van het ijs op Groenland leveren een
geringere bijdrage.
Bodemdaling
bodemdaling De combinatie van bodemdaling en (absolute) zeespiegelstijging
relatieve veroorzaakt een relatieve zeespiegelstijging. De bodemdaling heeft
zeespiegelstijging verschillende oorzaken.
• Doordat er vrijwel overal dijken zijn aangelegd, kunnen de rivieren
niet meer overstromen. Maar tijdens de vroegere overstromingen
werden zand en klei afgezet naast de rivier. Deze sedimentatie
compenseerde de bodemdaling. Tegenwoordig vindt alleen nog
sedimentatie plaats in de uiterwaarden en dat betekent dat het
waterbergend vermogen van het gebied tussen de winterdijken(de
winterbedding) afneemt.
• De grondsoorten veen en zeeklei in West-Nederland bevatten van
nature veel water. Om het gebied te kunnen gebruiken voor de
landbouw en de verstedelijking. wordt het grondwater al honderden
inklinking jaren weggepompt. Door verlaging van de waterstand komen de
bodemdeeltjes dichter bij elkaar te liggen (inklinking) en zakt de
veenoxidatie bodem van het klei- en veengebied in. Bovendien droogt het veen uit
door de ontwatering. waardoor het krimpt.
• Veenoxidatie is een proces waarbij het veen dat boven het
grondwater uitkomt. verteert door blootstelling aan de lucht.
Aangezien grote delen van West-Nederland uit veen bestaan, levert
dit proces een belangrijke bijdrage aan de bodemdaling,
• Ook door de aardgaswinning dalen delen van Nederland, vooral in
Noord-Groningen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Noaveldmaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen