Dit is een samenvatting van het vijfde hoorcollege van het vak Neuropsychologische revalidatie.
De colleges zijn ook te vinden in een voordelige bundel!
Hoorcollege 5
Neglect
Er is groot belang van goede diagnostiek. Er kan sprake zijn van spontaan neurobiologisch herstel
of van herstel door training. Het is belangrijk te weten dat de rechter hersenhelft verantwoordelijk
is voor de ruimtelijke verwerking van links en vice versa.
Belangrijke modellen
1. Kisbourne model: per hemisfeer zijn er contralaterale aandachtsystemen. Er is sprake van
wederzijdse inhibitie.
2. Heilman en Mesulan: spreken van een hemisferisch verschil. De linker hemisfeer is er voor
aandacht rechts, maar de rechter hemisfeer voor zowel links als rechts. Bij rechtszijdige
beschadiging is er alleen nog maar aandacht voor de rechter zijde van de persoon.
Neglect
Syndroom
- Ruimtelijke stoornissen: stoornis in gelateraliseerde aandacht. Het is beter te spreken van
een syndroom, want er is meer aan de hand dan alleen de asymmetrie in
informatieverwerking. Er is een (1) bias in aandacht (voorkeur voor de niet-aangedane kant);
(2) probleem met ruimtelijk werkgeheugen; (3) probleem met het disengagen van aandacht
(meer moeite met de aandacht los maken in zowel aangedane als niet-aangedane veld) en (4)
problemen met mentale representatie (inbeelden hoe iets eruit ziet).
- Niet-ruimtelijke stoornissen: dit zijn cognitieve kenmerken van neglect. Er is sprake van
problemen in volgehouden aandacht en selectieve aandacht.
- Gedrag: er zijn ook kenmerken van neglect in gedrag. Patiënten met neglect zijn zich er niet
bewust van in tegenstelling tot individuen met hemianopsie. Patiënten zien wel in dat er iets
mis is als ze er meerdere keren erop aangewezen worden. Op auditief niveau is er niets mis,
maar individuen kunnen geluiden in hun beperkte ruimte vaak niet goed lokaliseren. Visueel
en tactiel zal er waarschijnlijker gewoon niet gereageerd worden. In milde neglect zal er een
aantal keren wel gereageerd worden op visuele stimuli in de aangedane kant.
Consequenties
- Trager en minder herstel van motorische stoornissen: er is vaak een remming op het herstel
van andere aandoeningen, waaronder motoriek. In een studie werd in de eerste 10 weken
elke week gemeten, in de 2de 10 weken om de 2 weken en vervolgens bij een groot aantal
werken (bv. 56 weken). Er viel op dat individuen met neglect veel lagere kracht en een
minder functionele arm hebben in de aangedane kant. De herstel curve voor niet-neglect
patiënten laten heel veel herstel zien in de 1ste 8 weken wat vervolgens afneemt. Bij neglect
patiënten is de curve veel vlakker en ze halen hun achterstand op niet-neglect patiënten niet
meer in. Bij 10 weken hebben ze hun plateau al bereikt.
- Mensen zijn minder zelfstandig in het dagelijks leven een studie toonde aan dat individuen
met name bij zelfverzorging in transfers (zitten – staan – lopen) en locomotie zelf, minder
zelfstandig zijn. Deze mindere zelfstandigheid blijft tot 3 maanden na de beroerte bestaan.
Het tijdseffect voor neglect patiënten is veel minder groot dan voor niet-neglect patiënten.
- Depressieve klachten: groter voor neglect patiënten, vanwege het gebrek aan
zelfstandigheid. Voor een deel kan dit ook te maken hebben met het neurotransmitters
systeem die op de voorgrond staat bij stemmingsproblemen en problemen in aandacht.
1
, Diagnostiek: behandeling van neglect is heel belangrijk maar er zijn hier 2 voorwaardes aan. Zo
moet er nauwkeurige diagnostiek zijn. Er moet ook rekening gehouden worden met spontaan
neurobiologisch herstel. Diagnostiek van neglect kan door middel van verschillende taken bv.
klok tekenen, line-cancellation taak, midden van een lijn aangeven of dingen natekenen etc.
Typisch is dat een deel van de doelen niet gevonden worden in de aangedane zijde. Ook kunnen
patiënten niet goed het midden aanwijzen. In de aangedane zijde worden tekeningen niet
gemaakt of er is een tijdsverschil hierin vergeleken met de niet-aangedane zijde. In de Hoogstraat
wordt gezien dat bij het testen tijdens de screening het redelijk goed gaat, maar vervolgens zien ze
dingen terug in het gedrag (wat niet in de testen kan) bijvoorbeeld de lift niet kunnen vinden of
mensen niet groeten die in de aangedane kant voorbij kwam.
Betere diagnostiek: dingen die invloed kan hebben op de uitslag van testen zijn: de moeilijkheid
van de testen, sensitiviteit van de test, welk soort neglect de test meet en welke modaliteit de test
meet. Betere diagnostiek methodes zijn:
1. Mobility assessment course: een hele simpele klinische test waar mensen parcours moeten
afleggen in de gang met behulp van pijlen. De patiënten moeten rapporteren aan de
neuropsycholoog waar de doelen zich bevinden. Patiënten moeten in beweging blijven, ze
mogen niet terugkeren.
2. Rijsimulatie: je wil zo’n systematisch mogelijke omgeving hebben, waar virtual reality (VR)
een goede mogelijkheid is. In de rijsimulatie worden patiënten gevraagd om een stuk op de
weg af te leggen waar ze op dezelfde positie moeten blijven op de weg. Patiënten zonder
neglect en gezonde controles zijn heel goed om hun startpositie te behouden, waar neglect
patiënten snel afwijken en niet corrigeren voor de fouten die ze maken. Als je complexer
gedrag vraagt (in dit geval complexere simulatie) zal de stoornis nog meer naar voren
komen.
Neglect in een 3D ruimte
- Peripersoonlijke ruimte: ruimte voor de armlengte met name belangrijk voor de naaste
omgeving. Het omvat grijpen en rijken en betrekt tactiele en visuele input.
- Extrapersoonlijke ruimte: buiten armlengte is belangrijk. Het gaat over oriënteren en
navigeren en het betrekt auditieve en visuele input.
- Studie: toont dat er 4 groepen zijn: geen neglect, alleen ver, alleen dichtbij of beide.
- Functieniveau: houding en balans problematiek is veel meer geassocieerd met neglect in de
peripersoonlijke ruimte.
Dagelijkse activiteiten: kan gemeten worden met de Catherine Bergego (CB) schaal welke
ontwikkeld is voor individuen in de ruimte. Patiënten met peripersoonlijk neglect lieten als groep
bijna op alle punten problemen zien. Patiënten met extrapersoonlijk neglect had met name
moeite met de weg vinden op een bekend terrein. Echter, er is maar 1 item die dit meet op de
schaal.
Links versus rechtszijdig: er wordt met name gesproken over linkszijdig neglect in de literatuur.
Er is niet heel veel onderzoek naar rechtszijdig neglect, maar patiënten met linkszijdig neglect
hebben vaak grotere asymmetrie en negeren vaak meer aan de linkerzijde en scoren hoger op de
CB-schaal. Als er gekeken wordt naar de zelfstandigheid en de motoriek blijkt dat het heel erg
vergelijkbaar is voor beide soorten neglect.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper karoliengarritsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
