Kennistoets 2.2
Gezondheidsbevordering &
Preventie
Les 2.1 ~ Gezondheidsdeterminant leefstijl & Gedrag
Doelen
- Verwoorden wat de gezondheidsdeterminant leefstijl en gedrag
inhoudt
- Toelichten
hoe leefstijlfactoren en gedragingen invloed hebben op de gezondhe
id van de mens
- Uitleggen welke taak de verpleegkundige heeft bij de
gezondheidsdeterminant leefstijl en gedrag
Literatuur
- Gezondheidsbevordering en zelfmanagement ~ Hoofdstuk 2.3 (BSL)
Model van Lalonde
Verdieping in de gedragsdeterminant; Leefstij edrag (jifestyje)
Leefstij edrag = eef de invjoeed eeer die eet gedrag van mensen oep de geooendeeid en
oep eet oentstaan oef verergeren van geooendeeidsproebjemen.
, eooendeeidsvaardigeeden ~ eooendeeidsdeterminant jeefstij edrag
eooendeeidsvaardigeeden = De vaardigeeden van mensen oem infoermate te vereeren oever
geooendeeid.
Wat oiin gedragingen die en poesiteve oef negateve invjoeed kan eebben oep oenoe geooendeeid?
- Ajcoeeoej en drugsgebruik
- Beeegingsgedrag
- Seksueej gedrag
- Roeoekgedrag
- eooendeeidsvaardigeeden
- Voeedingsgedrag
BRAVVO
Beeegen, Roeken, Ajcoeeoej gebruik, voeeding, veijig vriien, oentspanning
Les 2.2 ~ Endogene gezondheidsdeterminant en
zelfmanagement
Doelen
- Uitleggen wat de endogene, persoonsgebonden
gezondheidsdeterminant inhoudt
- Uitleggen welke taken de verpleegkundige heeft bij de endogene,
persoonsgebonden gezondheidsdeterminant
- Verwoorden hoe de verpleegkundige zelfmanagement kan
bevorderen bij de zorgvrager
Literatuur
- Gezondheidsbevordering en zelfmanagement ~ hoofdstuk 2.2 (BSL)
Endogene determinant gaat eet oem ooeeej fysioejoegiscee ajs psyceiscee factoeren die oice in
de mens afspejen en invjoeed eebben oep geooendeeid oef geooendeeidsproebjemen. Of tereiij de
persoonsgebonden gezondheidsdeterminant.
- Genetssche, erfelijke fasctoren
- Verworven eigensschappen
Endogene gezondheidsdeterminant ~ Erfelijke factoren
- Afeiiking in de genen
o Moenoegene oiektebeejden = Het oentstaan van de oiekte is oep één gen berust.
o Recessief, doeminant, ajjejen en kruistabejjen
- Afeiikingen in ceroemoesoemen
o Doeensyndroeoem
- Mujtfactoeriëje geooendeeidsproebjemen
o Mujtfactoeriëje geooendeeidsproebjemen = Erfejiike factoeren spejen een roej,
maar
daarnaast is er noeg meer aan de
eand.
o Aangeboeren eartafeiikingen, eaoenjip, oepen ruggetie.
, - Aanjeg voeoer geooendeeidsproebjemen
o eooendeeidsproebjemen die oiin oentstaan doeoer interacte tussen een
genetscee aanjeg en eooegene factoeren.
o Vb. Sceiooefrenie, astma, depressiviteit
Depressie is een genetsce bepaajd respoenspatroeoen dat oeptreedt bii een vereoeoegde
keetsbaareeid in coembinate met uitjoekkende factoeren. Erfejiikeeid, jeefiid, een gering
gevoeej van eigeneaarde, soeciaje keetsbaareeid, gesjacet en burgerjiike staat oiin factoeren
die een roej spejen. Dysteyme stoeoernis is een jicete voerm van depressie.
Endogene gezondheidsdeterminant ~ Verworden eigenschappen
- Hoege bjoeeddruk (=eypertensie)
o Hangen samen met ceroeniscee aandoeeningen ooeajs coeroenaire eartoiekten,
beroeerte, eartajen en demente.
- Afeiiking in immuunsysteem
o Het afeeer- oef immuunsysteem eeef een bejangriike functe bii eet in stand
eoeuden van de geooendeeid.
o Afeiiking in immuunsysteem kan jeiden toet oiekte doeoer bacteriën, virussen,
sceimmejs en parasieten en versceijjende voermen van kanker.
- Hoeoeg ceoejesteroejgeeajte
o Te eoeoeg ceoejesteroejgeeajte Vereoeoegde risicoe oep vroeegtidig oeverjiiden aan
coeroenaire eartoiekten.
o Te jaag ceoejesteroejgeeajte Vereoeoegd risicoe oep eet oentstaan van coeroenaire
eartoiekten.
- Wissejende gjucoesespiegej
o jucoesetoejerante = eef de mate eaarin eet jiceaam in staat is oep de iuiste
eiioe oem te gaan met eissejende coencentrates gjucoese
in eet bjoeed.
o Verminderde gjucoesetoejerante Onbeeandejde diabetes mejjitus
o jucoese-intoejerante Beeandejde diabetes mejjitus
o Diabetes mejjitus = Een ceroeniscee stoefeissejingsoiekte en eet risicoe eieroep
neemt toee met de jeefiid.
o Overgeeicet, abdoeminaaj vet, jiceamejiike actviteiten en voeeding die irik is
aan veroadigde veten eebben invjoeed oep de gjucoesetoejerante.
- Overgeeicet en oebesitas
o In verband met ceroeniscee geooendeeidsproebjemen, ooeajs eartvaatoiekten,
diabetes mejjitus, kanker, artroese oef ademeajingsoergaan.
o Bii vroeueen oeoek menstruateproebjemen eat kan jeiden toet oenvrucetbaareeid
o Hoeoefdoeoeroaak van oebesitas is eet uit bajans oiin van de energieoepname via de
voeeding en eet energieverbruik doeoer jiceamejiike actviteiten.
- Psyceiscee (oen)geooendeeid
o Eooegene factoeren; Stress
o Endoegene factoeren; eooendeeidsproebjemen de baas te eoerden, te
reduceren oef
te toejereren (coeping).
- Veroeudering
