Met deze persoonlijkheidsleer samenvatting heb ik in 2023 een 7.8 bij de studie Pedagogische Wetenschappen aan de UVA gehaald. Hij is compleet en alles wordt helder uitgelegd.
[Meer zien]
Laatste update van het document: 8 maanden geleden
,Hoofdtheorieën:
FREUD > PSYCHOANALYTISCHE THEORIE
ESYNCK > BIOLOGISCHE TRAIT THEORIE
ERIKSON > DE LEVENSLOOP THEORIE
ROGERS > DE PERSOONSGERICHTE THEORIE
KELLY > DE CONSTRUCTTHEORIE
HOORCOLLEGE 1
Interacties met de buitenwereld
Perceptie: eigenschappen zorgen voor jouw perceptie van de wereld. Zie je het glas als halfvol of
halfleeg?
Selectie: eigenschappen verklaren wat voor omgeving/contexten/vrijetijdsbesteding kies jij?
Evocatie: eigenschappen roepen reacties op van de buitenwereld > een tegendraads persoon roept
ander gedrag op dan een makkelijk persoon
Manipulatie: bewuste/ intentionele beïnvloeding van de buitenwereld
Persoonlijkheid op 3 niveaus
1) Menselijke aard > kenmerkend voor de soort ‘mens’. Mensen worden vergeleken met
andere soorten (denk aan apen).
2) Individuele en groepsverschillen > verschillen tussen mensen of tussen groepen mensen.
Denk aan mensen in de horeca zijn meer sociaalgericht dan boekhouders.
3) Individuele uniekheid > ingezoomd op één persoon. Denk aan iemands persoonlijke
manier van het uiten van genegenheid.
6 domeinen voor persoonlijkheidstheorieën
1) Dispositioneel > gaat over basale eigenschappen (trait theorieën), hebben een genetische/
biologische basis
2) Biologische > biologische kenmerken die samenhangen met persoonlijkheidstrekken, en
hoe door evolutie mensen te typeren zijn.
3) Intrapsychische > mentale processen
4) Cognitief- experientiele > cognities (denken) en subjectieve ervaringen
5) Sociale en culturele > wederzijdse beïnvloeding tussen mensen
6) Aanpassings > wordt niet behandeld in dit vak
Beoordelen van persoonlijkheidstheorieën
- Volledigheid > hoeveel fenomenen en observaties m.b.t. persoonlijkheid gedekt worden
door een theorie. Hoe breed is de theorie? Een theorie over zelfwaardering is nauwer dan
de brede 5 factor model (deze is dus vollediger).
- Heuristische waarde > hoe vernieuwend is de theorie, is er een nieuw kader gegeven voor
nieuwe bevindingen > Esycnks biologische trait theorie was erg vernieuwend.
- Toetsbaarheid > is de theorie toetsbaar? Denk aan delen van Freuds theorie moeilijk
toetsbaar zijn.
, - Verenigbaarheid en integratie met andere kennis > komt het overeen met al bestaande
kennis.
- Zuinigheid > compactheid, weinig aannames (Skinners theorie is erg zuinig).
Skinner: persoonlijkheid is resultaat van bekrachtigingsgeschiedenis. Verschillen tussen mensen
komen door ieder hun unieke geschiedenis van bekrachtigende consequenties op gedrag. Deze
theorie is compact en makkelijk en dus > zuinig.
De kern van persoonlijkheid is constant (biologische traitheorie en 5-factor model)
De theorie van Skinner bijvoorbeeld richt zich meer op de buitenste ring en is dus veel
dynamischer.
Daarnaast draait de kern om intern en zodra je meer naar de buitenkant van de ring gaat wordt het
steeds meer extern.
FREUD PSYCHOANALYTISCHE THEORIE
Id: primitieve, biologische impulsen (seks en agressie). Id bevat libido: levensenergie. Het id
wordt gestuurd volgens het pleasure principle, de impulsen zijn gericht op het verkrijgen van
plezier.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper userjimmie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.
