Samenvatting
Samenvatting Wetenschapsfilosofie (X_428002)
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
sv van alle stof wetenschapsfilosofie, samenvatting is deels van het boek en volledig van de slides op canvas!
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
WetenschapsfilosofieHc 1
De opkomst van ‘slodderwetenschap’ (slobby science)
❑ Publicatiebias (bv. mislukte experimenten niet gepubliceerd).
❑ Gebrek aan herhaling van onderzoek (en dus geen controle).
❑ Statistische incompetentie en desinteresse.
❑ Geen of nauwelijks besef van wetenschapsethiek.
Het common sense-beeld van wetenschap…
❑ Wetenschappelijke kennis is objectief.
❑ De (unieke) wetenschappelijke methode is de manier om kennis over de wereld te
verkrijgen.
❑ Wetenschap is waardevrij.
❑ In wetenschap spelen externe invloeden (politiek, financiële belangen of bv. reputatie)
geen rol: alles draait om (empirisch) bewijs.
❑ Wetenschappers zijn op zoek naar de waarheid.
Is wetenschap ‘objectief’?
- Voorwaarde: heldere begripsvorming.
- Afwezigheid van vaagheid en meerduidigheid.
→ Van alledaagse naar wetenschappelijke taal.
→ Ideaal: helderheid en eenduidigheid.
- Begrippen moeten ‘operationeel’ zijn: gespecificeerd en meetbaar.
→ Ideaal: vrij van persoonlijke opvattingen / cultureel bepaalde waarden.
Blijkbaar kan objectiviteit (ook zonder slobby science) problematisch zijn
,Belangrijkste opvattingen:
❑ Wetenschappelijke kennis is objectief.
❑ Naast wetenschappelijke kennis zijn er geen andere vormen van kennis.
❑ Rol van verificatie / confirmatie.
Karl Proper
Belangrijkste opvattingen:
❑ Zeer kritisch / negatief over de mogelijkheid van objectieve kennis.
❑ Zeer kritisch / negatief over de waarde van verificatie / confirmatie.
❑ In plaats van verificatie komt falsificatie (‘van bevestiging naar weerlegging’).
Thomas Kuhn
Een wetenschappelijke theorie is het resultaat van:
• Empirische gegevens.
• Theorievorming.
• Subjectieve en objectieve criteria.
• ‘Psychologische’ factoren.
• ‘Sociale’ factoren.
Sociologie van de Wetenschappelijke Kennis (SWK) Belangrijkste opvattingen:
❑ ‘Feiten’ als het resultaat van een onderhandelingsproces.
❑ ‘Sociale factoren’ (machtsverhoudingen binnen de wetenschap) zijn doorslaggevend bij de
acceptatie van wetenschappelijke kennis.
Voorbeeld kloonaffaire
Actor-netwerk theorie van Latour Belangrijkste opvattingen:
, ❑ De verwevenheid van wetenschap, technologie, economie, politiek en maatschappij.
❑ De acceptatie van wetenschappelijke kennis is een kwestie van een ‘heterogeen netwerk’
van theorieën, apparaten, statistiek, wetenschappers, ondersteunend personeel, politieke
richtlijnen, economische omstandigheden en vooral veel geld.
Knowledge Filter Belangrijkste opvattingen:
❑ In de loop van de tijd worden onjuiste hypothesen en theorieën geëlimineerd.
❑ Hoe? Door onderlinge controle en consensus over resultaten van onderzoek.
De normen van Merton
❑ ‘Communism’: de resultaten van wetenschappelijk onderzoek moeten openbaar
toegankelijk zijn.
❑ ‘Universalism’: wetenschap moet open staan voor iedereen en de beoordeling van
wetenschappelijke kennis is onafhankelijk van ras, geslacht, sociale positie, nationaliteit,
religieuze identiteit, …
❑ ‘Disinterestedness’: de persoonlijke opvattingen en gevoelens van de onderzoeker mogen
geen invloed uitoefenen op de resultaten.
❑ ‘Organized Scepticism’: in de wetenschap is systematisch wantrouwen ten opzichte van elk
resultaat geboden.
❑ Opvattingen over de zin van bepaalde experimenten of onderzoeksvoorstellen zijn niet
verboden – zolang ze berusten op resultaten waar onder wetenschappers interesse/nut over
bestaat en zolang ze maar niet berusten op bijvoorbeeld financiële belangen.
❑ Dus: ‘het is niet toegestaan dat de resultaten worden beïnvloed door reeds geaccepteerde
kennis’ is een vreemde uitspraak!
Hc 2
Welk doel hebben de normen van Merton:
❑ Het vergroten van de betrouwbaarheid van wetenschappelijke kennis.
❑ Het voorkomen van misstanden in de wetenschap.
2.1 Wat betekent het dat wetenschap ‘waardevrij’ is?
❑ Wetenschap is autonoom: alleen wetenschappers (en niet de politiek of het bedrijfsleven)
bepalen welke onderzoeksvragen de moeite waard zijn.
❑ Wetenschap is neutraal: de keuze van de onderzoeksvragen wordt niet beïnvloed door
bijvoorbeeld religieuze of politieke overtuigingen.
❑ Wetenschap is onafhankelijk: bij de acceptatie van wetenschappelijke kennis spelen
morele oordelen of bijvoorbeeld ideologische opvattingen geen rol.
❑ Wetenschap is niet normatief: onderzoekers zijn niet verantwoordelijk voor
maatschappelijke toepassing van hun onderzoek, ze beschrijven uitsluitend de feiten.
Drie fasen in de praktijk van wetenschappelijk onderzoek:
❑ de fase voordat het wetenschappelijk onderzoek start. (1)
❑ de fase waarin het wetenschappelijk onderzoek plaatsvindt. (2)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jjtk2010. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen