Samenvatting
Samenvatting OP2
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Samenvatting voor het vak onderzoekspracticum 2
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 46 pagina's
Voorbeeld 4 van de 46 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Onderzoekspracticum 2Week 1: Experimentele designs en t-toetsen
1.1. Drie belangrijke kenmerken experiment
1) Manipuleer tenminste één onafhankelijke variabele
o de onafhankelijke variabele moet onder te verdelen zijn in ‘levels’ (condities).
Voorbeeld: als je de invloed van cafeïne (onafhankelijke variabele) op de concentratie
wilt testen, zijn er 4 levels: de proefpersonen krijgen 0, 100, 300 of 600 mg cafeïne.
o soorten manipulatie op onafhankelijke variabelen: omgevings-manipulatie,
toneelspelers, instructionele manipulatie, invasieve manipulatie (= pijnprikkel,
medicijnen)
2) Zorg voor vergelijkbare groepen.
o Er moet sprake zijn van twee groepen (experimentele en controle groep met een
random-indeling) OF 2 of meer groepen die je met elkaar kunt vergelijken.
o Soms is het moeilijk om een random-indeling te maken. Want de groepen kunnen,
zonder dat je het weet, al van elkaar verschillen.
3) Zorg ervoor dat alle groepen gelijk blijven (houdt alle andere variabelen strikt gelijk)
o Als de groepen op voorhand al niet gelijk waren, kun je ook niet spreken van een
causaal verband.
o Er mogen geen verstrengelende variabelen zijn. De onderzoeker moet alle externe
variabelen onder controle kunnen houden zodat ze de uitkomst niet kunnen
beïnvloeden.
1.2. Designs die iets zeggen over het aantal gemeten onafhankelijke variabelen
1. One-way design
Er wordt één onafhankelijke/verklarende variabele gemeten die categorisch is (experimenteel of
subject variabele) met meerdere groepen.
o en 1 continue variabele (afhankelijke variabele) waarvan je gemiddelden kan uitrekenen
2. Two-way (factorial) design
Er worden twee onafhankelijke/verklarende variabelen gemeten die categorisch is (experimenteel of
subject variabele) met meerdere groepen.
De onafhankelijke variabelen worden ook wel ‘factors/factorial’ genoemd.
o en 1 continue variabele (afhankelijke variabele) waarvan je gemiddelden kan uitrekenen.
Soorten categorische variabelen
➢ Experimentele variabele = variabele die kan worden gemanipuleerd.
➢ Subject variabele = variabele die niet kan worden gemanipuleerd (leeftijd, geslacht)
Voorbeeld: je bent geïnteresseerd in het effect van agressief en niet-agressieve films op jongens en
meisjes. De variabele ‘agressie in films’ is een onafhankelijke variabele, die kun je manipuleren.
variabele ‘geslacht’ is een subject variabele. Deze kan je niet manipuleren.
,1.3 Verschil Experimenteel en Correlationeel onderzoek
Experimenteel onderzoek:
je kunt een causaal verband aantonen.
Correlationeel onderzoek:
je kunt géén causaal verbanden aantonen, enkel normale verbanden omschrijven.
1.4 Designs die iets zeggen over het soort experiment
1. The Randomized groups design
- 2 random geselecteerde groepen met verschillende proefpersonen.
- elke proefpersoon voert 1 conditie uit.
- je kijkt ‘between subjects’, tussen de groepen.
- je toetst via een independent samples t-test (ook wel two samples t-test).
Voorbeeld: proefpersoon uit groep 1 drinkt 0 mg cafeïne en uit groep 2 300 mg cafeïne.
2. The Matched-subjects design:
- je matched personen vooraf op een bepaald onderwerp en verdeelt ze daarna over 2 groepen.
- je denkt namelijk dat variabele Z ook invloed kan uitoefenen op y, maar dat wil je niet meten.
Voorbeeld: je matched personen eerst op leeftijd voordat je ze over de twee groepen verdeeld. Dit
zorgt ervoor dat de variabele ‘leeftijd’ geen effect heeft op het onderzoeksresultaat.
3. The Repeated measures design (Within subjects design = binnen de groep, gepaarde t-toets):
- 2 groepen die bestaan uit dezelfde (gematchte) proefpersonen.
- je kijkt ‘within subjects’, binnen de groepen.
- elke proefpersoon voert alle condities uit. Hij ‘repeat’ ze.
- meestal een voor- en nameting.
- je toetst via een paired t-test.
Voorbeeld: 1 proefpersoon krijgt de 0, 100, 300 en 600 mg cafeïne uit het voorbeeld.
,Voordeel: repeated measures design is de sterkste vorm van onderzoeksdesign, want je hoeft niet af
te wegen of de groepen random ingedeeld zijn, je hebt immers maar 1 groep.
Nadelen:
- Practice effects: de proefpersonen ‘practicen’ (leren) wat ze hebben gedaan en presteren
daardoor beter bij het volgende level.
- Carryover effect: je kan een bijwerking overhouden aan de test. Er moet dus voldoende tijd
tussen de levels (condities) zitten om bijwerkingen te laten uitwerken.
- Fatigue effects: proefpersonen worden moe omdat ze meerdere keren getest worden.
- Sensitization: de proefpersoon heeft aangevoeld wat de hypothese is en reageert daarop.
Oplossing:
- Counterbalancing/cross-over experiment: de omstandigheden van het experiment zo
inrichten dat er minder sprake is van bovenstaande effecten. Bijvoorbeeld: je verandert de
volgorde waarin je de levels verdeelt. Bv. De eerste groep laat je bijvoorbeeld eerst 0 en dan
100 mg cafeïne nemen en de tweede groep laat je eerst 100 en dan 0 mg cafeïne nemen. Je
kan nu tevens testen of er een effect is door ‘volgorde’ en een effect is door ‘cafeïne’. Dit
maakt het wel tot een een two-way design.
- Latin square: iedere proefpersoon toetst de levels in een verschillende volgorde. Bv.
100mg/300mg/0mg/200mg.
1.5 Designs die iets zeggen over het meetmoment:
- Posttest design = de afhankelijke variabele wordt alleen na de experimentele manipulatie
van de onafhankelijke variabele gemeten.
- Pre- en posttest design = de afhankelijke variabele wordt zowel voor als na de experimentele
manipulatie van de onafhankelijke variabele gemeten.
Let op! Het is niet nodig om pretest en een posttest te doen, mits de groepen gelijk zijn aan
elkaar. Je kunt door het gebruiken van gelijke groepen namelijk alsnog bepalen hoe de
onafhankelijke variabele de afhankelijke variabele beïnvloedt.
o Voordelen pre- en posttest design:
1) Je kan het verschil van de afhankelijke variabele voor en na de test goed waarnemen.
2) Je kan exact zien hoeveel de onafhankelijke variabele het gedrag van de proefpersoon voor
en na de test heeft veranderd.
3) Het is de meest sterke manier van meten, want je hebt geen last van errors door verschillen
die voor de test al bestonden. Het effect is hierdoor beter te zien.
o Nadeel:
Pretest sensitization: een pretest kan de proefpersoon doen aanvoelen wat hij moet doen bij
de posttest.
, 1.6 One sample t-test (Zero-way design)
Met een one sample t-test meet je of het steekproefgemiddelde (𝑥̅ ) significant verschilt van een
bepaalde waarde (𝜇0 ). Er is slechts één groep (sample) en je meet géén onafhankelijke variabele
(way), slechts één waarde.
Formule
𝑥̅ −𝜇0
𝑡(𝑛 − 1) =
𝑠⁄√𝑛
Voorbeeld
Je wil een nieuwe cito toets maken met een populatiegemiddelde van 537. Je wil weten of het
steekproefgemiddelde (540) significant verschilt van de nulhypothese (537) met n = 64 en s = 8.
1. Onderzoeksvraag
wijkt de gemiddelde populatiescore af van 537?
2. Hypothesen
H0: µ = 537
Ha: µ ≠ 537
3. Toetskeuze
one sample t-test, alpha = 0.05
4. Toetsstatistiek
𝑥̅ −𝜇0
𝑡 (N − 1) = 𝑠⁄√𝑛
540−537
𝑡 (63) = 80⁄√64
= 3.0
5. P-waarde
t (63) = 3.0 ; p < 0.005 (als je kijkt bij df = 60 (ligt het dichtst bij 63) en 2.915 (ligt het dichtst bij 3.0),
kom je uit bij een p van 0.0025. let op! Dit is een eenzijdige p-waarde. Je moet de p dus nog •2 doen.
2•0.0025 = 0.0005.
6. Beslissing
P < a. we accepteren Ha en verwerpen H0.
7. de gemiddelde populatiescore van de test is niet 537.
1.7 Welke toets gebruik je?
Toetsboom one-way designs
• Het repeated measures design zit niet in de toetsboom, want die wordt in de cursus
overgeslagen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Tessadana. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52928 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen