Gedrag in organisaties (GIO)
- bestudeert de invloed die individuele factoren, groepsprocessen en
organisatiestructuren hebben op menselijk gedrag in organisaties
- het is een toegepaste wetenschap met als belangrijkste doel de effectiviteit van
organisaties te verbeteren
- legt nadruk op gedrag in arbeidsorganisaties
functies
taakuitvoering
verzuim
verloop
productiviteit
menselijke prestaties
management
- GIO is één van de pijlers waar HRM en personeelswetenschap op rusten
Gedrag in organisaties houdt zich vooral bezig met onderstaande onderwerpen
- motivatie
- leiderschap en macht
- interpersoonlijke communicatie
- groepsstructuur en groepsprocessen
- attitudeontwikkeling en perceptie
- persoonlijkheid, emoties en waarden
- veranderingsprocessen
- conflicten en onderhandelingen
- werkstructurering
2. Intuïtie aanvullen met systematisch onderzoek
Voorspelbaar en onvoorspelbaar gedrag
- kijken naar mensen en proberen begrijpen waarom ze juist dat gedrag vertonen
- proberen inschatten (voorspellen) wat ze onder bepaalde omstandigheden zouden doen
- naar het redelijk voorspelbaar gedrag, is veel gedrag niet zichtbaar en duidelijk
- beroep doen op gezond verstand om gedrag proberen te verklaren en begrijpen
- wetenschappelijk onderzoek naar gedrag belangrijk er liggen wetmatigheden ten
grondslag aan het gedrag van individuen en groepen
- gedrag is over het algemeen voorspelbaar
Systematisch onderzoek: nauwkeurigheid van onze voorspellingen zal verbeteren
- het onderzoeken van verbanden en verschijnselen
- het onderscheiden van oorzaken en gevolgen
- conclusies baseren op wetenschappelijk bewijs, dat wil zeggen op gegevens die zijn
verzameld onder gecontroleerde omstandigheden en die op verantwoorde wijze zijn
gemeten en geïnterpreteerd
1
,3. Bijdragen van uiteenlopende takken van wetenschap
GIO is toegepaste gedragswetenschap en levert bijdragen aan fundamentele wetenschappen
- psychologie
wetenschap die gedrag van mensen wil meten, verklaren en soms veranderen
psychologen bestuderen individueel gedrag
perceptie, opleiding, emoties, effectief leiderschap, behoeften en motivatie,
werktevredenheid, attitudemetingen, technieken,..
- sociale psychologie
combineert begrippen uit de psychologie en sociologie met elkaar
doorgaans beschouwt als tak van de psychologie
bestudeerd wordt hoe mensen in groepen elkaars gedrag beïnvloeden
- sociologie
bestudeert mensen en hun gedrag in relatie tot hun sociale omgeving of cultuur
de sociologie onderzoekt menselijke samenleving en haar verschijnselen
kennis over groepsgedrag in organisaties, bijdrage aan kennis over
organisatiecultuur
- antropologie
vergelijkt verschillende samenlevingen om meer te weten te komen over
mensen en hun activiteiten
beter verschillen in basiswaarden begrijpen, attitudes en gedrag tussen mensen
uit verschillende landen en binnen organisaties
4. GIO: weinig absolute uitspraken
Contingentie
- er zijn redelijke nauwkeurige verklaringen en voorspellingen over menselijk gedrag
mogelijk op voorwaarde dat aangegeven wordt onder welke omstandigheden een
voorspelling geldig is
- die omstandigheden noemen we contingentievariabelen
- gedrag X leidt tot gedrag Y op voorwaarden die in Z gespecifieerd worden, waarbij Z de
verzameling contingentievariabelen vormt
5. Uitdagingen en kansen voor GIO
Reageren op economische zware tijden
- in economische moeilijke tijden gaat het vooral om effectief management
- in slechte tijden liggen managers in de frontline, zij moeten dan omgaan met
medewerkers die ontslagen worden of met minder moeten rondkomen
- verschil tussen goed en slecht management kan in dit geval verschil betekenen tussen
winst of verlies maken, tussen overleven of kopje ondergaan
goede tijden: begrijpen hoe werknemers belonen, tevredenstellen, vasthouden
slechte tijden: stress, besluitvorming en omgaan met moeilijke situaties
2
, Omgaan met globalisering
- landsgrenzen zijn geen belemmering meer voor bedrijven
- taken van managers en professionals veranderen
meer kans op detachering in het buitenland
werken met mensen uit andere culturen
omgaan met sociale tegenkrachten
de verplaatsing van bonen naar lagelonenlanden
Leidinggeven aan een divers personeelsbestand
- fundamentele problemen in westerse organisaties: aanpassing mensen die anders zijn
- diversiteit van personeelsbestand gaat het over verschillen tussen mensen in bepaalde
landen
- inspelen op verschillen zonder te discrimineren zodat personeelsverloop laag blijft en de
productiviteit naar omhoog gaat
- secundaire behoeften van werknemers aanpassen
Innovatie en verandering stimuleren
- organisaties moeten flexibel zijn, werken aan kwaliteitsverbetering, concurreren met
innovatieve producten
- veranderen van business model of niet hangt af van
bewustwording bij consument
vraag in de markt
acties van concurrenten
eisen van investeerders
overheidsbeleid
Werknemers en het juiste evenwicht tussen werk en privéleven
- scheidslijn tussen werk en privéleven vervaagt, leidt tot persoonlijke conflicten en stress
- werkomgeving biedt werknemers mogelijkheden om eigen werkrollen te creëren en
structureren
Ethischer gedrag
- toegenomen mondigheid van werknemers en alle info die via media verschijnt dien je je
als manager of medewerker steeds vaker een mening te vormen over ethische dilemma’s
- moderne manager moet een ethisch gezond klimaat scheppen waarin mensen productief
kunnen werken en waar duidelijkheid heerst over welk gedrag goed en fout is
Positieve werkomgeving scheppen
- sommige organisaties kiezen ervoor concurrentievoordeel te creëren met een positieve
werkomgeving
- onderzoeksgebied positieve organisatiewetenschap houdt zich bezig met de vraag
hoe organisaties sterke kanten van mensen ontwikkelen
hoe ze werken aan vitaliteit en veerkracht
op welke manier ze het potentieel in mensen naar boven halen
3
, 6. Toepassing in organisatiepraktijk
Human Resources Management
- gaat over alles wat een organisatie doet om medewerkers productief te laten zijn, HRM
moet zorgen dat arbeidsrelatie in evenwicht is en voldoet aan maatschappelijke normen
en verwachtingen
- positieve arbeidsrelaties bevorderen
- hoofddoelen HRM functie
stel medewerkers in staat een optimaal prestatieniveau te bereiken
bevorder dat mensen zich betrokken kunnen voelen bij organisatie
bewaak dat organisatie in haar arbeidsrelatie maatschappelijk aanvaardbaar
optreedt en zich houdt aan wetten, regelgeving en cao-afspraken
Institutionele omgeving
- invloed vanuit institutionele omgeving
- arbeidsrelatie wordt beïnvloed door nationale en Europese wet- en regelgeving
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Michaela12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.